Մարդու կենսաբանություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Մարդու կենսաբանություն, միջդիսցիպլինար հետազոտությունների տարածք, որն ուսումնասիրում է մարդուն ազդեցության և փոխազդեցության բազմաթիվ տարբեր ոլորտների միջոցով, ինչպիսիք են գենետիկան, էվոլյուցիան, ֆիզիոլոգիան, անատոմիան, համաճարակաբանությունը, մարդաբանությունը, էկոլոգիան, սնուցումը, պոպուլյացիոն գենետիկան և հասարակամշակութային ազդեցությունները[1]։ Այն սերտորեն կապված է կենսաբժշկական գիտությունների, կենսաբանական մարդաբանության և այլ կենսաբանական ոլորտների հետ, որոնք կապված են մարդու գործունեության տարբեր ասպեկտների հետ։ Միայն 20-րդ դարում կենսաբան Ռեյմոնդ Փիրլը՝ Human Biology ամսագրի հիմնադիրը, ձևակերպել է «մարդու կենսաբանություն» տերմինն այնպես, որ նկարագրի կենսաբանությունից տարբեր առանձին ենթաբաժին[2]։

Ավելի ճիշտ է նկատի ունենալ, որ այս տերմինը մարդաբանության շատ կարևոր մասն է, որն ուսումնասիրում է ֆիզիոլոգիական, կենսաքիմիական և գենետիկական գործոնները, որոնք ազդում են մարդու մարմնի կառուցվածքի և զարգացման տատանումները։ Մասնավորապես, այստեղ պետք է ներառվեն արյան հեմոգլոբինների, արյան խմբերի, երկվորյակների երևույթների, մարդու և նրա ֆիզիոլոգիական և քիմիական առանձնահատկությունների սահմանադրության և այս կամ այն հիվանդությունների նկատմամբ նրա հակումների հետազոտությունները; այստեղ պետք է նաև ներառվել նորմալ նշանների ժառանգման ուսումնասիրությունը և պոպուլյացիոն գենետիկան, որը ներառում է տարբեր հարցեր (օրինակ, ժամանակի մեջ տեսակի կայունությունը, մետիսացիայի և մեկուսացման դերը ռասայական կազմի միատարր խմբերի սահմաններում)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Sara Stinson, Barry Bogin, Dennis O'Rourke. Human Biology: An Evolutionary and Biocultural Perspective. Publisher John Wiley & Sons, 2012. 1118108043. Page 4-5.
  2. «Human Biology - Definition, History and Major». Biology Dictionary (ամերիկյան անգլերեն). 2017 թ․ մայիսի 26. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 22-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]