Մասնակից:Hasmikhakobjan/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Տոկոս (լատ. per cent — հարյուրի վրա) — մեկ հարյուրերթրդ մաս. Կարճ նշանակումը՝ «%». Օգտագործվում է մասի և ամբողջի հարաբերակցությունը ցույց տալու համար։Օրինակ՝ 500 կգ ֊ի 17 % նշանակում է 17 բաժին յուրաքանչյուրում ՝ 5 կգ, որը հավասար է 85 կգ։ 500 կգ ֊ի 200%-ը համարվում է 1000 կգ։[1]

Ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տոկոսներով հաշվումներ կատարվում էին դեռևս Բաբելոնում։ Տոկոսները հատկապես լայն կիրառություն ունեին Հին Հռոմում, որտեղ տոկոսն անվանում էին՝ pro centum (հարյուրից), հենց այդ անվանումն է որոշ ձևափոխություններով գործածվում բազմաթիվ ժամանակակից լեզուներում % նշանը ստեղծվել է XV դարում։ Իտալական ձեռագրերում՝ որպես Իտալերեն per cento բառերը կրճատ գրելու արդյունք՝ նախ p.c°,ապա p. և վերջապես % ձևով։[2]

Տոկոսի և տասնորդական կոտորակների հարաբերակցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 0 % = 0;
  • 0,08 % = 0,0008;
  • 45,1 % = 0,451;
  • 100 % = 1;
  • 146 % = 1,46;

Ճիշտ գրելաձև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեքստերի մեջ տոկոսի նշանը դրվում է թվից հետո տարանջատումով (եկամուտը 67 % ), բացառությամբ այն դեպքերի, երբ նշանը օգտագործվում է կարճ գրությունների ժամանակ։ Օրինակ՝ 20 % ֊անոց թթվասեր (հասկանում ենք քսանտոկոսանոց թթվասեր),10 % ֊ով թանկացավ, ոսկու պարունակությունը՝ 8 % է։ Այս գրելաձևը ընդունվել է 1982 թվականին ГОСТ 8.417—81[[]] նորմատիվային փաստաթղթով, ավելի վաղ թիվը տոկոսի նշանը չէին տարանջատվում։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տոկոսի նշան

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Smith, D. E. (1951∨1958). History of Mathematics 2. Courier Dover Publications. pp. 247–249. ISBN 0-486-20430-8.
  2. Բ. Նահապետյան, Ա. Աբրահամյան Մաթեմատիկա֊6

Գրականոություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բ. Նահապետյան, Ա. Աբրահամյան դասագիրք «Մաթեմատիկա֊6»