Մասնակից:DoctorLia/Ավազարկղ117

Անցանկալի հղիություն (չնախատեսված կամ վաղաժամ հղիություն), կարող է լինել անժամանակ կամ ամբողջովին անցանկալի^[1]: Հիմնական պատճառը սեռական ակտիվությունն է առանց արդյունավետ հակաբեղմնավորման՝ սեփական ընտրությամբ կամ զուգընկերոջ հայեցողությամբ^[2]:

Վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ ամբողջ աշխարհում հղիությունների մոտ 45%-ը կանխամտածված չեն, թեև այդ տոկոսը կարող է տարբեր լինել տարբեր աշխարհագրական տարածաշրջաններում և սոցիալ-ժողովրդագրական խմբերում, ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ): Անցանկալի հղիությունը հղիության արհեստական ընդհատման հիմնական պատճառներից է, որը նույնպես լուրջ խնդիր է կանանց առողջության համար^[1]։

Անցանկալի հղիությունը բազմաթիվ բացասական հետևանքներ ունի ինչպես մոր, այնպես էլ երեխայի առողջության համար: Կանայք, ովքեր ունեցել են անցանկալի հղիություն, հաճախ բախվում են այնպիսի խնդիրների, ինչպիսիք են՝ վատ սնվելը, հիվանդությունները, զուգընկերոջ բռնությունը կամ կոպիտ վերաբերմունքը, հոգատարության բացակայությունը և նույնիսկ մահվան վտանգը^[2]:

Անցանկալի հղիության կանխարգելումը հասարակության համար կարևոր խնդիր է։ Կրթությունը, հուսալի հակաբեղմնավորիչների հասանելիությունը, կանանց աջակցությունը և համաձայնության խթանումը կարևոր են անցանկալի հղիությունների թիվը նվազեցնելու և կանանց ընդհանուր առողջությունը բարելավելու համար^[1]:

Պատճառներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անցանկալի հղիության հիմնական պատճառը արդյունավետ հակաբեղմնավորիչ միջոցների չկիրառումն է կամ դրանց ոչ ճիշտ օգտագործումը^[3]։ Անցանկալի հղիություն կարող է առաջանալ նաև հակաբեղմնավորիչ միջոցների պատշաճ օգտագործման դեպքում, բայց շատ ավելի հազվադեպ՝ բոլոր անցանկալի հղիությունների մոտավորապես 5% դեպքերում^[4]։

Ախտորոշում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անցանկալի հղիությունների տարածվածության ուսումնասիրությունը դժվար է, քանի որ դասակարգումը ցանկալի, պլանավորված կամ անցանկալի, չպլանավորված լիովին չի փոխանցում անձի կամ զույգի վերաբերմունքն ու զգացմունքները հղիության կամ դրա հետ կապված պլանների վերաբերյալ: Չնախատեսված հղիությունը սահմանվում է որպես հղիություն, որը նա չէր ցանկանում հիմա, բայց ցանկանում էր ապագայում (հետագայում ցանկալի էր), կամ հղիություն, որը սկզբունքորեն անցանկալի էր (անցանկալի): Ուսումնասիրությունների մեծ մասը հաշվի է առնում միայն կնոջ մտադրությունները, բայց ոմանք հաշվի են առնում նաև զուգընկերոջ մտադրությունները^[5]։

Ելքն իրավիճակից[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աբորտի ազդեցությունը կնոջ առողջության և հետագայում երեխաներ ունենալու ունակության վրա չափազանց անբարենպաստ է: Հղիության արհեստական ընդհատում կատարելուց առաջ պետք է նորից մտածել՝ արդյոք որոշումը հապճեպ չէ։ Եթե հղիության արհեստական ընդհատման որոշումը կայացվում է միտումնավոր, ապա հիվանդը բժշկի հետ խորհրդակցելուց հետո ընտրում է անցանկալի հղիությունը դադարեցնելու մեթոդը։ Առաջին եռամսյակում (մինչև 12 շաբաթ) հղիության ընդհատման երկու եղանակ կա՝ վիրաբուժական և դեղորայքային^[6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 «Unintended Pregnancy». Centers for Disease Control and Prevention. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-13-ին. Վերցված է 2013-11-13-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ ^2,0 ^2,1 Bearak J, Popinchalk A, Alkema L, Sedgh G (April 2018). «Global, regional, and subregional trends in unintended pregnancy and its outcomes from 1990 to 2014: estimates from a Bayesian hierarchical model». The Lancet. Global Health. 6 (4): e380–e389. doi:10.1016/S2214-109X(18)30029-9. PMC 6055480. PMID 29519649.
↑ «Высокие показатели нежелательной беременности связаны с дефицитом услуг планирования семьи: новое исследование ВОЗ». www.who.int (ռուսերեն). Женева: Всемирная организация здравоохранения. 2019-10-25. Արխիվացված է օրիգինալից 2022-08-04-ին. Վերցված է 2022-08-04-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ «Contraceptive Use in the United States». Guttmacher Institute. 2018-07. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-12-11-ին. Վերցված է 2019-08-27-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ «Unintended Pregnancy in the United States». Guttmacher Institute. 2019-01. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-29-ին. Վերցված է 2019-08-20-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
↑ «НЕЖЕЛАТЕЛЬНАЯ БЕРЕМЕННОСТЬ!».

[Unintended_Pregnancy-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 «Unintended Pregnancy». Centers for Disease Control and Prevention. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-13-ին. Վերցված է 2013-11-13-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[Bearak_2018-2] 2,0 ^2,1 Bearak J, Popinchalk A, Alkema L, Sedgh G (April 2018). «Global, regional, and subregional trends in unintended pregnancy and its outcomes from 1990 to 2014: estimates from a Bayesian hierarchical model». The Lancet. Global Health. 6 (4): e380–e389. doi:10.1016/S2214-109X(18)30029-9. PMC 6055480. PMID 29519649.

[новое_исследование_ВОЗ-3] «Высокие показатели нежелательной беременности связаны с дефицитом услуг планирования семьи: новое исследование ВОЗ». www.who.int (ռուսերեն). Женева: Всемирная организация здравоохранения. 2019-10-25. Արխիվացված է օրիգինալից 2022-08-04-ին. Վերցված է 2022-08-04-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[Guttmacher_2018-4] «Contraceptive Use in the United States». Guttmacher Institute. 2018-07. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-12-11-ին. Վերցված է 2019-08-27-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[Guttmacher_2019-5] «Unintended Pregnancy in the United States». Guttmacher Institute. 2019-01. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-29-ին. Վերցված է 2019-08-20-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)

[6] «НЕЖЕЛАТЕЛЬНАЯ БЕРЕМЕННОСТЬ!».

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]