Մասնակից:Albert2636/Ավազարկղ

Ռոբոտների վերահսկում (անգլ.՝ Robot Control), համակարգ, որը նպաստում է ռոբոտների տեղաշարժին: Սա այն համակարգն է, որը հնարավորություն է տալիս կառավարել ռոբոտներին: Ռոբոտները կարող են կառավարվել տարբեր ձևերով՝ ձեռքով կառավարում, անլար կառավարում, կիսաինքնավար կառավարում և լիովին ինքնավար կառավարում: Սա տեխնոլոգիայի համեմատաբար նոր ձև է և անընդհատ ընդլայնվում է նոր կիրառությունների մեջ, բայց կախված ռոբոտների ձևերից՝ մեկը, որն իրագործվել է, առաջադեմ պրոթեզավորումն է, որը կառավարվում է մարդու մտքի կողմից: Վերահսկվող ռոբոտի հայտնի օրինակը ստեղծվել է Ջոնս Հոփկինսի APL-ի կողմից 2018 թվականին Ջոնի Մեթենի անունով հիվանդ տղամարդու համար, ում ձեռքը կտրել են արմունկից վեր: Ձեռքը վերահսկվում է էլեկտրամիոգրաֆիայի միջոցով կամ ազդանշանների միջոցով, որոնք ուղարկվում են նրա անդամահատված վերջույթից, որը վերահսկում է պրոթեզը: Ներկայումս, տեխնոլոգիական առաջընթացի հետ մեկտեղ, ռոբոտների կառավարման մեթոդները շարունակում են զարգանալ և առաջադիմել^[1]:

Ռոբոտ ձեռք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարիների ընթացքում մի շարք հետազոտողներ առաջարկել են ռոբոտ ձեռքի մոդելավորման և կառավարման տարբեր սխեմաներ՝ սկսած պարզ ռոբոտային հարթակից մինչև բարդ ռոբոտ ձեռքը: Վերջին տասնամյակների ընթացքում ավտոմատացված ձեռքերի վերաբերյալ հետազոտությունը հանգեցրել է ռոբոտ ձեռքի զարգացմանը, որը մոտավորապես նման է մարդու ձեռքին^[2]:

Ռոբոտ ձեռքը կարող է դիտվել որպես մարդու ձեռք, եթե որոշակի հատկություններն ու հատկանիշները բավարարված են: Այդ հատկությունները ներառում են, չափը և գործողությունների կատարումը: Անթրոպոմորֆ ձեռքը բաղկացած է մատներից և բթամատից: Չորս մատներից յուրաքանչյուրի դասավորությունը մեկը մյուսի կողքին է ափի մակերեսին հակառակ։ Ափը միջակ է, որը միացնում է մատները իր համապատասխան դիրքերով։ Մեկ այլ կարևոր աշխատանք ձեռքի ռոբոտային շարժումն է, որը ներկայացված է iRobot-ի կողմից ուրվագծված նկարում: Ամրությունը արագացնելու համար կիրառվել են ճկուն հոդեր, որոնք ավելի ուժեղ կառչում են իրերի շուրջը:^[3] Բռնման հսկողությունը՝ կապող կապանների օգտագործումն է, որն ապահովում է ամուր բռնում: Ռոբոտաշինության ձեռքի առաջարկվող դիզայնը լիովին գործունակ է, ինչպես մարդու ձեռքերը: Թերակտիվ ռոբոտների նախագծումը, որոնց առավել բարդ ճկուն հոդը ներառված է մեկ մղիչով և կապվում է մեկ սենսորով: Թերակտիվացված ձեռքը հայտնաբերված է տարբեր անկանոն ձևերով: Անբավարար գործող համակարգն ավելի հուսալի է տարբեր չափերի և ձևերի իրերը ամուր բռնելու առումով^[4]:

Ձեռքի պրոթեզը արհեստական սարք է, որն օգտագործվում է բնական մարդու ձեռքի արտաքին տեսքի և ֆունկցիայի մոտավոր գնահատման համար: Տեխնոլոգիաների արդիականացումը հնարավորություն է տալիս ձեռքի պրոթեզ մշակել։ Ձեռքն ունի առարկաներ բռնելու, գրիչներ բռնելու, ինչպես նաև բնական ձեռքի պես շարժվելու հատկություն։ Գործընթացը, որն օգտագործվում է այս հետազոտության մեջ՝ անդամահատվածների համար պրոթեզային էժան ռոբոտ ձեռքի պատրաստման համար Է։

Կառավարման համակարգեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կառավարման համակարգերը ծրագրավորված են այնպես, որ ռոբոտին ասեն, թե ինչպես օգտագործի իր հատուկ բաղադրիչները, ինչ-որ կերպ նման է այն բանին, թե ինչպես է մարդու ուղեղը ազդանշաններ ուղարկում ամբողջ մարմնով, որպեսզի կատարի որոշակի առաջադրանք: Ռոբոտներում հայտնաբերված սովորական սենսորները ներառում են տեսախցիկներ, որոնք գործում են որպես աչքեր, ֆոտոռեզիստորներ, որոնք արձագանքում են լույսին և խոսափողներ, որոնք գործում են ականջների նման:Այս սենսորները թույլ են տալիս ռոբոտին գրավել իր շրջապատը և մշակել ամենատրամաբանական եզրակացությունը՝ հիմնվելով ընթացիկ պահի վրա և թույլ է տալիս վերահսկիչին փոխանցել հրամանները լրացուցիչ բաղադրիչներին^[5]:

Ինչպես մարդու մարմինը գործելու համար սնունդ է պահանջում, այնպես էլ ռոբոտներին անհրաժեշտ է ուժ: Անշարժ ռոբոտները, ինչպիսիք են գործարանում ռոբոտների մեծ մասն՝ օգտագործում են կապարաթթվային մարտկոցներ իրենց անվտանգ որակի և երկար պահպանման համար, մինչդեռ մյուսները կարող են օգտագործել ավելի կոմպակտ, բայց նաև ավելի թանկ արծաթ-կադմիումի տեսականի: Հայտնաբերվածները, կարող են աշխատել AC հոսանքի միջոցով պատի վարդակից, բայց ավելի հաճախ, ռոբոտներն աշխատում են ներքին մարտկոցի միջոցով: Անվտանգությունը, քաշը, փոխարինելիությունը և կյանքի ցիկլը կարևոր գործոններ են, որոնք պետք է հաշվի առնել ռոբոտի էլեկտրամատակարարումը նախագծելիս:

Ժամանակից ռոբոտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժամանակակից ռոբոտների առաջին կիրառությունները եղել են գործարաններում որպես արդյունաբերական ռոբոտներ: Այս արդյունաբերական ռոբոտները ֆիքսված մեքենաներ էին, որոնք ընդունակ էին արտադրական առաջադրանքներ կատարել: Արհեստական ինտելեկտով թվային ծրագրավորված արդյունաբերական ռոբոտները ստեղծվել են 2000-ականներից: Առևտրային և արդյունաբերական ռոբոտներն այժմ լայն կիրառություն ունեն՝ ավելի էժան կամ ավելի մեծ ճշգրտությամբ և հուսալիությամբ, քան մարդիկ: Դրանք նաև օգտագործվում են այնպիսի խնդիրների համար, որոնք չափազանց կեղտոտ, վտանգավոր կամ ձանձրալի են, որպեսզի հարմար լինեն մարդկանց համար: Ռոբոտները լայնորեն օգտագործվում են արտադրության, հավաքման և փաթեթավորման, տրանսպորտի, Երկրի և տիեզերքի հետախուզման, վիրաբուժության, սպառազինության, լաբորատոր հետազոտությունների և սպառողական և արդյունաբերական ապրանքների զանգվածային արտադրության մեջ: 2019 թվականին Փենսիլվանիայի համալսարանի ինժեներները ընդամենը մի քանի շաբաթվա ընթացքում ստեղծեցին միլիոնավոր նանոռոբոտներ՝ օգտագործելով կիսահաղորդիչներից փոխառված տեխնոլոգիան: Այս մանրադիտակային ռոբոտները, որոնք բավականաչափ փոքր են, որպեսզի ներարկվեն մարդու օրգանիզմ և կառավարվեն անլար եղանակով, կարող են մի օր դեղորայք մատակարարել և կատարել վիրահատություններ՝ հեղաշրջելով բժշկությունն ու առողջությունը: Ռոբոտաշինության ապագան դժվար է գնահատել նորարարության արագության պատճառով: Ապագա ռոբոտաշինության զարգացման որոշ պոտենցիալ էներգիայի աղբյուրներ ներառում են նաև սեղմված գազերից ստացված օդաճնշական էներգիան, արևային էներգիան, հիդրավլիկ էներգիան, թռչող անիվի էներգիայի պահպանման օրգանական աղբը՝ մարսողության և միջուկային էներգիայի միջոցով:Այնուամենայնիվ, կանխատեսվում է, որ ռոբոտները, ամենայն հավանականությամբ, ավելի մեծ դեր կխաղան տանը և բիզնեսում^[6]:

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Acemoglu, Daron; Restrepo, Pascual (2017-03). «Robots and Jobs: Evidence from US Labor Markets». Cambridge, MA. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
↑ Ajzen, Icek (1987). Attitudes, Traits, and Actions: Dispositional Prediction of Behavior in Personality and Social Psychology (անգլերեն). Vol. 20. Elsevier. էջեր 1–63. doi:10.1016/s0065-2601(08)60411-6. ISBN 978-0-12-015220-9.
↑ Chen, Yung-Pin (2011-11). «Do the Chi-Square Test and Fisher's Exact Test Agree in Determining Extreme for 2 × 2 Tables?». The American Statistician (անգլերեն). 65 (4): 239–245. doi:10.1198/tas.2011.10115. ISSN 0003-1305.
↑ Fuji, Shoko; Date, Mai; Nagai, Yuko; Yasuhara, Yuko; Tanioka, Tetsuya; Ren, Fuji (2011-11). «Research on the possibility of humanoid robots to assist in medical activities in nursing homes and convalescent wards». 2011 7th International Conference on Natural Language Processing and Knowledge Engineering: 459–463. doi:10.1109/NLPKE.2011.6138243.
↑ Joffe, Hélène (2003-03). «Risk: From perception to social representation». British Journal of Social Psychology (անգլերեն). 42 (1): 55–73. doi:10.1348/014466603763276126.
↑ Malhotra, Y.; Galletta, D.F. (1999). «Extending the technology acceptance model to account for social influence: theoretical bases and empirical validation». Proceedings of the 32nd Annual Hawaii International Conference on Systems Sciences. 1999. HICSS-32. Abstracts and CD-ROM of Full Papers. Maui, HI, USA: IEEE Comput. Soc: 14. doi:10.1109/HICSS.1999.772658. ISBN 978-0-7695-0001-0.

[1] Acemoglu, Daron; Restrepo, Pascual (2017-03). «Robots and Jobs: Evidence from US Labor Markets». Cambridge, MA. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)

[2] Ajzen, Icek (1987). Attitudes, Traits, and Actions: Dispositional Prediction of Behavior in Personality and Social Psychology (անգլերեն). Vol. 20. Elsevier. էջեր 1–63. doi:10.1016/s0065-2601(08)60411-6. ISBN 978-0-12-015220-9.

[3] Chen, Yung-Pin (2011-11). «Do the Chi-Square Test and Fisher's Exact Test Agree in Determining Extreme for 2 × 2 Tables?». The American Statistician (անգլերեն). 65 (4): 239–245. doi:10.1198/tas.2011.10115. ISSN 0003-1305.

[4] Fuji, Shoko; Date, Mai; Nagai, Yuko; Yasuhara, Yuko; Tanioka, Tetsuya; Ren, Fuji (2011-11). «Research on the possibility of humanoid robots to assist in medical activities in nursing homes and convalescent wards». 2011 7th International Conference on Natural Language Processing and Knowledge Engineering: 459–463. doi:10.1109/NLPKE.2011.6138243.

[5] Joffe, Hélène (2003-03). «Risk: From perception to social representation». British Journal of Social Psychology (անգլերեն). 42 (1): 55–73. doi:10.1348/014466603763276126.

[6] Malhotra, Y.; Galletta, D.F. (1999). «Extending the technology acceptance model to account for social influence: theoretical bases and empirical validation». Proceedings of the 32nd Annual Hawaii International Conference on Systems Sciences. 1999. HICSS-32. Abstracts and CD-ROM of Full Papers. Maui, HI, USA: IEEE Comput. Soc: 14. doi:10.1109/HICSS.1999.772658. ISBN 978-0-7695-0001-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]