Մասնակից:Հասմիկ Չարխչյան Կրտսեր/Ավազարկղ
Կոնարկի Արևի տաճար (օրիա՝ କୋଣାର୍କ ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିର) 13-րդ դարի հուշարձան տաճար Կոնարկում՝ Հնդկաստանի Օրիսսա նահանգում։Ասում են, որ տաճարը կառուցվել է թագավոր Նարասիմադևա Առաջինի կողմից Արևելյան Գանգա արքայատոհմից 1255թ․-ին։ Տաճարի համալիրը ունի վիթխարի վագոնի տեսք մանրակրկիտ փորագրված քարե անիվներ, սյուներ և պատեր։ Կառույցի հիմնական մասը այժմ ավերակ են։ Տաճարը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում է և ընդգրկված է Հնդկաստանի 7 տարբեր հրաշալիքների ցանկերում։ Տաճարը 35կմ է Պուրիից և 65կմ Բհուբանեշվարից։
Ծագումնաբանություն
Կոնարկ անվանումը ծագել է սանսկրիտ բառերի կոմբինացիայից, Կոնա (անկյուն կամ անկյունային) և արկ (արև)՝ նվիրված արևի աստված Սուրյային։
Հուշարձանը նույնպես անվանվում էր «Սև եղանակ» եվրոպական նավաստիների կողմից։ Երկու տաճարներն էլ պահպանվում են որպես կարևոր տեսարժան վայրեր նավաստիների համար։ Կոնարկի Արևի տաճարը բաղկացած է երկաթից։
Ճարտարապետությունը
Տաճարը իրականում կառուցվել է Չանդրաբհագա գետի գետաբերանի մոտ, բայց այդ ժամանակից ի վեր ջրի հունը վերականգնվել է։ Տաճարը կառուցվել է արևի աստված Սուրյայի հսկա դեկորատիվ կառքի տեսքով։ Այն ունի 12 զույգ մանրակրկիտ փորագրված քարե անիվներ, 3մ բարձրություն և քաշվում է 7ձիերի (4-ը աջից, 3-ը ձախից) կողմից։ Տաճարը հետևում է Կալինգա ավանդական ճարտարապետություն ոճին։ Այն ուղղված է արևելք, ուստի արևածագի առաջին ցոլքերի մուտքն է։ Տաճարը կառուցվել է խոնդալիտե ժայռերից։
Տաճարը ունի գլխավոր սրբավայր, որի բարձրությունը 229ոտնաչափ է։ Վերին շինության ծավալի պատճառով տարածքի թույլ հողը 1837թ․-ին փլվել է։ Հանդիսատեսի դահլիճը (Jagamohana), որը մոտավորապես 39 մետր բարձրություն ունի, դեռևս կանգնած է և մնացորդային ավերակների գլխավոր կառույցն է: Ներկայումս եղող կառույցների թվում են պարի դահլիճը (Նատա մանդրամա) և ճաշասենյակը (Bhoga Mandapa):
Կոնարկի տաճարը հայտնի է նաև մրիտունաների իր էրոտիկ քանդակներով:
Մոտակայքում հայտնաբերվել են երկու փոքր ավերված տաճարներ: Նրանցից մեկը կոչվում է Մայադուի տաճար և գտնվում է հարավ-արևմուտքում `գլխավոր տաճարի մուտքի մոտ: Ենթադրվում է, որ նվիրված է Մայրաձուին՝ արևի աստծու կանանցից մեկին: Այն թվագրվել է 11-րդ դարի վերջ, ավելի վաղ, քան հիմնական տաճարը: Մյուսը պատկանում է ինչ-որ անհայտ Վահիշնավայի աստվածությանը: Այնտեղ հայտնաբերվել են Բալամամայի, Վարաա և Թրիքրամի քանդակները՝ նշելով, որ դա ինչ-որ Վայիսնավիտ տաճար է: Երկու տաճարները ունեն իրենց կուռքերը:
Հանգանակված քանդակների հավաքածուն կարելի է դիտել Հնդկաստանի հնագիտական հետազոտության կողմից, որը պահպանվում է Կոնարկի հնագիտական թանգարանում: