Մասնակից:Իրինա Խաչիկյան/Ավազարկղ
Էսպրեսո սրճեփ(էսպրեսո մեքենա), սարքավորում էսպրեսո սրճային ըմպելիքների համար:
Էսպրեսո սրճեփի գործունեության սկզբունքը ՝ որոշակի ճնշման տակ աղացած սրճի վրա տաք ջրի բացթողումն է: Շատ մոդելներ համալրված են նաև կապուչինո պատրոստող սարքով:
Աշխատանքի սկզբունքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջինը ստեղծվել է 1901 թվականին[1](ստեղծող — Լուիջի Բեցցեռա(իտալ.՝ Luigi Bezzera)[2]), էսպրեսո սրճեփը բազմիցս փոխել է կառուցվածքը և աշխատանքի սկզբունքը:
Ջերմային էսպրեսո մեքենա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ջերմային սրճեփի աշխատանքի սկզբունքը կայանում է ջրի գոլորշու ճնշման օգնությամբ սուրճի շերտին:
Առաջին ջերմային սրճեփները ունեին կաթսա ջուրը տաքացնելու և առանձին խողովակներ, որը թույլատրում է միաժամանակ պատրաստել մի քանի տեսակի սուրճ [1]:
Տվյալ մեքենայի աշխատանքի սկզբունքը մինչև հիմա փոխվում է՝ դառնում է ավելի մատչելի:
Մխոցային էսպրեսո մեքենա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին փորձնական մեքենաները, որոնք օգտագործվում են պտուտակային մխոցով, մշակվել են իտալացիներ Պիեռ Թերեզիո Արդուինոյի և Մարկ Կրեմոնեսի կողմից:1930-ական թվականներին Կրեմոնեսը արտոնագրեց իր գյուտերից մի քանիսը `էսպրեսո մեքենան ձևափոխելու համար, որոնց թվում էր նաև մխոց օգտագործելը: 1936 թվականին՝Կրեմոնեսի մահվանից հետո, նրա կինը՝Ռոզետա Սկոզան, մի քանի անգամ փորձել է սրճեփ վաճառողներին վաճառել ամուսնու գյուտի լիցենզիան, բայց անօգուտ էր: Նրա դիմած մարդկանցից էր Ջովանի Ահիլ Գաջիան(см. Gaggia),ով ապօրինի օգտվել էր Կրեմոնեսի գյուտից, և 1938 թվականի սեպտեմբերի 5-ին գրանցեց սուրճի մեքենայի արտոնագիր՝պտուտակային մխոցով[3]:Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից (1939-1945) հետո, Մարկ Կրեմոնեսի կինը հայց է ներկայացրել ընդդեմ Գաջիայի ՝ հեղինակային իրավունքի խախտման համար և շահել է գործը: Գաջիան՝ հրաժարվելով Կրեմինոսի մխոցային մեխանիզմից, մշակեց ավելի նոր զսպանակային-մխոցային մեխանիզմ: 1947 թվականին նա ներկայացրեց այդ մեխանիզմով ապարատի նախատիպը, որն էլ համարվեց առաջին ժամանակակից էսպրեսո մեքենան[4]:
Դրա մեջ օգտագործվում է մխոց, որը ջուր է մղում սուրճի մի շերտի միջոցով, պայմանավորված է լծակի միջոցով օգտագործվող մարդու մկանային ուժով:
Էսպրեսո պոմպային մեքենայի գործողությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին մեխոցային սրճեփը դարձավ Faema E61, հայտնվել է 1961 թվականին:
Ի տարբերություն մխոցային սուրճի մեքենայի, որտեղ ցանկալի ջրի ճնշումը ձեռք է բերվել մեքենայական օպերատորի մկանային ուժի շնորհիվ, էլեկտրական պոմպը օգտագործվում է պոմպային էսպրեսո մեքենայում `անհրաժեշտ ճնշման տակ ջուրը մղելու համար:
Պոմպայն սրճեփները՝ էսպրեսո մեքենաներից, հանդիսանում են ամենատարածվածը, այսօր օգտագործվում է սրճարաններում և այլ հաստատություններում:
Օդային-պոմպային էսպրեսո մեքենաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ի տարբերություն պոմպայնի, օդային-պոմպային մեքենաները օգտագործում են սեղմած գազի հզորությամբ՝ ջրի ճնշումը ստեղծելու համար, որը սովորաբար մատուցվել է առանձին ջեռուցիչ:
Գազի որակը օգտագործվում է մթնոլորտային օդով (սեղմված է ձեռքի կամ էլեկտրական կոմպրեսորի միջոցով) կամ սեղմված ածխածնի երկօքսիդի միջոցով:
Առաջին մոդելը Handpresso Wild կոնստրուկցիայով է, որը հայտնվել է 2007 թվականին:
Օդային-պոմպային էսպրեսո մեքենաները աչքի են ընկնում կոմպակտությամբ և թեթև կոնստրուկցիայով, ինչը հնարավորություն է տալիս դրանք հանգիստ տեղափոխել:
Էսպրեսո մեքենայի ավտոմատացումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
По степени автоматизации эспрессо-машины делятся на:
- Մեխանիկական էսպրեսո մեքենան , որտեղ պետք է ջրի ճնշում , հաշված կիրառումը օպերատորի ֆիզիկական ուժը:
- Կիսաավտոմատ էսպրեսո մեքենան ինքնուրույն ստեղծում է ջրի ճնշումը: Հետագա ըմպելիքի ամբողջ պատրաստումը պայմանաորված է օպերատորի կողմից:
- Ավտոմատ էսպրեսո մեքենան ինքնուրույն ստեղծում են ջրի ճնշում և ավտոմատ դիզավորում է: ՄԻևնույն ժամանակ ղեկավարումը պորցիայով է և սուրճի բեռնումը դեռ պատասխանում է օպերատորը:
- Սուպերավտոմատ էսպրեսո մեքենան արդեն ինքնուրույն լցնում է ըմպելիքը բաժակի մեջ:
Наиболее распространенные коммерческие модели кофеварок эспрессо относятся к категории полуавтоматических, поскольку они сочетают в себе относительную дешевизну и быстроту приготовления кофе, а также оставляют широкие возможности по контролю за вкусовыми качествами готового напитка.
Ավտոմատ մեքենաները լայնորեն չեն օգտագործվում սրճարաններում և այլ հաստատություններում, քանի որ նրանց պատրաստած սուրճը չի համապատասխանում ստանդարտներին (էսպրեսո) , որը մշակվել է «Էսպրեսո» ստանդարտացման իտալական ինստիտուտի կողմից:
Ավտոմատ մեքենաներում սուրճի արդյունահանումը շատ ավելի ցածր է `պահանջվող խցկման և թափելու ժամանակին հասնելու անկարողության պատճառով, նաև ավտոմատ մեքենաներում« փրփուրը »ձեռք է բերվում նախնական մտրակ սուրճով, և ոչ թե արդյունահանման պատճառով, ինչպես դասական էսպրեսսոյի դեպքում[5]:
Սուպեր-ավտոմատ մեքենաները տարածված են դարձել ինչպես առօրյա կյանքում (ինչպես կոչվում են `կենցաղային), այնպես էլ սննդի հաստատություններում (արդյունաբերական գերհամակարգիչ ավտոմեքենաներ), որտեղ սուրճը պետք է պատրաստել մեծ քանակությամբ, չկա հատուկ պատրաստված անձնակազմ (բարիստա): Արդյունաբերական սուպեր ավտոմատ սուրճի մեքենաներն արժեն շատ ավելին, քան սովորական կարոբը, և ոչ բոլոր ռեստորաններում են թույլատրում տեղադրել այդպիսի սարքավորումներ, բայց այնպիսի խոշոր ցանցերում, ինչպիսիք են McDonalds- ը, Sbarro- ն, Starbucks- ը և այլն, դրանք տեղադրվում են յուրաքանչյուր այդպիսի ռեստորանում:
Ինչպես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Espresso timeline(անգլ.)
- ↑ Our history(իտալ.)
- ↑ Реминный С. Легенды Caffe Napoletano. Часть 2. Кофеварка. — 12.03.2016
- ↑ Большая книга кофе, 2017
- ↑ «Istituto Nazionale Espresso Italiano» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-04-18-ին. Վերցված է 2013-04-09-ին.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Стивенсон Т. Большая книга кофе = The curious barista's guide to coffee (2015) / Пер. с англ. З. Тимофеевой. — М.: Э (Эксмо), 2017. — С. 105—111. — 223 с.
- Оборудование для приготовления эспрессо // Кофе: рецепты, коктейли, советы, мастер-классы / Сост. Денисов Д.И., Цыро С.В.. — М.: Ресторанные ведомости, 2014. — С. 49—58. — 176 с.
- Шомер Д.С. Кофе Эспрессо. Руководство для профессионалов = Espresso coffee: Professional techniques (2004) / Пер. с англ. В.В. Полонского. — М.: Гурмэ Стайл, 2007. — С. 39—65. — 176 с.