Հողի բուֆերականություն

Հողի բուֆերականություն, հողի հատկություն, որով կանխվում է թթուների և հիմքերի ազդեցությունից առաջացող նրա ռեակցիայի $ph$ փոփոխությունը։

Հողի բուֆերականությունը, նրա բնույթն ու աստիճանը հիմնականում կախված են պինդ ֆազից և կոլոիդների դիսպերսման աստիճանից, ինչպես նաև կլանված կատիոններից։ Կավով և հումուսով հարուստ հողերում հողի բուֆերականությունը ուժեղ է արտահայտված։ Ավազուտ հողերի բուֆերականության աստիճանը ցածր է։ Հողի կլանող համալիրում $H+$ իոնի առկայության դեպքում ուժեղ է հիմքերի, իսկ $Ca++$, $Mg++$, $Na+$ իոնների մեծ կոնցենտրացիայի դեպքում՝ թթուների նկատմամբ։ Վերջինս պայմանավորված է հողին ավելացված $H+$ իոնների փոխանակմամբ կլանող համալիրի հիշյալ իոններով։

Հողի լուծույթի բուֆերականությունը պայմանավորված է ալկալիական և հողալկալիական մետաղների կարբոնատներով, ֆուլվատներով և ֆոսֆատներով։ Մթնոլորտային տեղումները, գրունտային և ոռոգման ջրերը կարող էին փոփոխել հողի ռեակցիան, եթե վերջինս չունենար բուֆերականություն։ Հողի ռեակցիայի փոփոխության նկատմամբ բույսերի զգայունության պատճառով հողի բուֆերականությունը մեծ դեր է խաղում նրանց աճի և զարգացման վրա։ Հանքային պարարտանյութեր օգտագործելիս անհրաժեշտ է հաշվի առնել հողի բուֆերականությունը։ Բուֆերականությունը կարելի է ավելացնել օրգանական պարարտանյութերի գործածումով։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 533)։