Համբույրի ծես
Համբույրի ծես (ռուս.՝ Поцелуйный обряд), մեծահարուստ մոսկվացիների հյուրերի մեծարման ծես 17-րդ դարում[1]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
16-րդ դարում և ավելի վաղ Ռուսաստանում հարուստ ընտանիքների կանայք ապրում էին շատ փակ, շփվելով միայն մոտ հարազատների հետ։ Եկեղեցի էին գնում միայն մեծ տոների ժամանակ։ Փողոցներում շարժվում էին փակ կառքերով[2]։ Համբույրի ծեսը Ռուսաստանում առաջացել է 17-րդ դարից ոչ շուտ։ Խնջույքի ավարտից հետո հյուրերի մոտ դուրս է գալիս տան տիրոջ կինը կամ աղջիկը, հյուրերին տալիս է խմիչք, իսկ նրանք ի պատասխան համբուրում են նրա այտը։ Գավրիլա Ուսպենսկին կարծում է, որ հնարավոր է ծեսը եկել է օտարերկրացիներից, ովքեր ապրում էին Ռուսաստանում։ Իվան Զաբելինը համեմատում է այն «լեզվական պաշտամունքի» հետ[3]։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բարոն Մայերբերգը, լինելով 1661 թվականին Մոսկվայում, կազմեց ծեսի նկարագրությունը։ Սեղանից հետո երկու կամ երեք աղջիկների ուղեկցությամբ հյուրերի մոտ լավագույն զգեստով դուրս է գալիս տան տիրոջ կինը։ Շուրթերով հպվելով գավաթին նա այն խմիչքով փոխանցում է հյուրին։ Մինչ հյուրը խմում է, տիրուհին մտնում է ուրիշ սենյակ և փոխում է վերնազգեստը։ Նոր հագուստով նա գավաթը տալիս է մյուս հյուրին։ Այն բանից հետո, երբ խմիչքը մատուցվում է բոլոր հյուրերին, տան տիրուհին աչքերը խոնարհելով կանգնում է դեպի պատը և բոլոր հյուրերից համբույր է ստանում։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Мейерберг, 1874
- ↑ Мейерберг, 1874, էջ 84
- ↑ И. Забелин Домашний быт русских цариц в XVI и XVII столетиях. Москва 1869 стр 102-103
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Мейерберг А. Путешествие в Московию барона Августина Майерберга и Горация Вильгельма Кальвуччи, послов Августейшего Римского Императора Леопольда к Царю и Великому Князю Алексею Михайловичу в 1661 году, описанное самим бароном Майербергом. — М.: Университетская Типография, 1874. — 260 с.
- Успенский Г. П. Опыт повествования о древностях русских. — Харьков: 1818. — С. 101—105.