Թելոֆազ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Թելոֆազը

Թելոֆազ (հունարեն՝ τελος՝ վերջին և φάσις՝փուլ բառերից), կորիզավորների կորիզակիսման փուլերից։

Թելոֆազը հաջորդում է մետաֆազին։ Թելոֆազում բևեռներում հավաքված քրոմասոմները ապապարուրվում են և դառնում անտեսանելի, ձևավորվում է բջջակենտրոնը, կորիզաթաղանթը, կորիզակը, լրիվ վերականգնվում է ինտերֆազին բնորոշ կորիզի կառուցվածքը։ Անհետանում են բաժանման իլիկի թելիկները։ Այնուհետև ցիտոպլազման բաժանվում է, և ձևավորվում են երկու դուստր բջիջներ, որոնցից յուրաքանչյուրն ունենում է քրոմոսոմների դիպլոիդ հավաքակազմ։ Գենետիկական տեղեկատվությունը դուստր բջիջներում բաշխվում է համաչափ։

Թելոֆազի ընթացքում պրոֆազի և պրոմետաֆազի երևույթները շրջվում են։ Երկու դուստ կորիզները ձևավորում են երկու դուստր քրոմոսոմ և կորիզաթիթեղների ֆոսֆատազ դիֆոսֆորիլատը յուրաքանչյուր կորիզի շուրջը ձևավորում է կորիզային ծրարներ՝ ծնողական կորիզային ծրարի բաղադրամասերի հիման վրա[1][2]։ Այս գործընթացի վերաբերյալ կա երկու տեսություն՝

  • Վեզիկուլների ձուլում - երբ կորիզաթաղանթի բաղադրամասերը ձուլվում են կորիզաթաղանթը վերստեղծելու համար։
  • Էնդոպլազմային ցանցի վերափոխում - երբ էնդոպլազմային ցանցի այն հատվածները, որոնք պարունակում են կլանված կորիզաթաղանթը վերափոխվում է՝ դառնալով կորիզաթաղանթ[3]։

Թելոֆազը կազմում է բջջային ցիկլի ընդհանուր տևողության շուրջ 2%-ը։ Ցիտոկինեզը սովորաբար սկսում է ուշ թելոֆազից առաջ[4]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Yael, Avisar; Choi, Jung; DeSaix, Jean; Jurukovski, Vladimir; Wise, Robert; Rye, Connie (2013). Biology. Rice University 6100 Main Street MS-375 Houston, Texas 77005: OpenStax College. p. 281-283. ISBN 978-1-938168-09-3.
  2. Molecular Cell Biology. 4th edition.։ W H Freeman։ 2000։ էջեր Section 13.4 
  3. Hetzer Mertin (մարտի 2, 2012)։ «The Nuclear Envelope»։ Cold Spring Harbor Perspectives in Biology 2 (3): a000539։ PMC 2829960։ PMID 20300205։ doi:10.1101/cshperspect.a000539 
  4. Reece, Jane; Urry, Lisa; Cain, Michael; Wasserman, Steven; Minorsky, Peter; Jackson, Robert (2011). Campbell Biology (10th ed.). Pearson. ISBN 978-0-321-77565-8.