Եղիշե առաքյալի վանքի վիմական արձանագրություններ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Եղիշե առաքյալի վանք

Ստորև ներկայացված է Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանում՝ Մատաղիս գյուղից հյուսիս, հայ-ադրբեջանական շփման գծի մոտ, անտառապատ լեռան լանջին գտնվող Եղիշե առաքյալի վանքի վիմական արձանագրությունները[1][2]՝

Արձանագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

# Պատկեր Արձանագրության գտնվելու հատված Արձանագրություն
1 Եղիշե առաքյալի վանքի արևմտյան մուտքին որպես բարավորի օգտագործաված խաչքարի վրա, 5 տող
  1. Թ ՈԺԴ
  2. ԵՍ ՏԻՐ
  3. ԱՅՄ
  4. ԱՅՐ ԿԱՆ
  5. ԳՆԵՑԻ։
2 Եղիշե առաքյալի վանքի հարավային մուտքի բարավորի ընկած մասի վրա, 3 տող
  1. ԾՆՈՂԱՑՆ ԵՒ ԵՏ ՄԱՀՈՒ ԻՄ ԻՆՁ ԱՆԽ
  2. ԱՓԱՆ ՈՐ ԿԱՄԻ ՈՉ ՆԶՈՎԱԾ Է ՅԱՍ
  3. ԵՒ ԱՅՍ ԱՌԱՔԵԱԼԱՑՍ։
3 Եղիշե առաքյալի վանքի գավթի արևմտյան պատի հարավային մասում ագուցված փոքր խաչքարի վրա, 5 տող
  1. ԹԻՒՆ ԶԶ ԵՍ ՍԱՐԳ
  2. ԻՍ ՈՐԴԻ ԽՈՑԱՅԴԵՂԱՅ ԿԱՆԳ
  3. ՆԵՑԻ ԶԽԱՉԵՐՍ ԵՂ
  4. ԲԱՅՐ ՈՒ ԱՌԱՒ
  5. ՇԻՆ ՈՒ։
4 Եղիշե առաքյալի վանքի գավթի արևմտյան պատի հյուսիսային մասում, փոքր քարի վրա, 9 տող
  1. ԿԱՍԱԻՆ ԱՅ ԵՍ ՍԷԴԱ
  2. ՄԻԱՅԲԱՆԵՑԱ ՍԲ ՈՒ
  3. ԽՏԻՍ, ՍՈՔԱՅ ԵՏՈՒՆ Ի
  4. ՆՁ ՏԱՐՈՒՄՆ Բ
  5. ՊԱՏԱՐԱԳ
  6. Ց ՏԱԻՆԻՆ
  7. ԿԱՏԱՐԻՉՔ ԱԻՐՀՆԻՆ
  8. ՅԱՅ ԹՈՒԻՆ
  9. ՇԺԱ։
5 Եղիշե առաքյալի վանքի գավթի արևմտյան մուտքի կամար-ճակատաքարին, 4 տող
  1. ԹՒ ՉԺԳ ԿԱՄԱՒՐՆ
  2. Ա ԵՍ ԽԱՉԱՏՈՒՐ ՇԻՆԵՑԻ ԶԺ
  3. ԱՄԱՏՈՒՆՍ ՅԱՌԱՋՆՈՐԳՈՒԹԻ ՏՐ Ս
  4. ԻՄԵԷՈՆԻ ԱՂԱՉԵՄ ԶՁԵԶ ՅԻՇԷՔ Ի ՔՍ։
6 Եղիշե առաքյալի վանքի գավթի արևելյան պատի հյուսիսային մույթի վրա, 4 տող
  1. ԱՍՏՈՒԾՈՎ ԵՍ ԵՐԵՄԻԱՅ ՄԻԱԲԱՆ
  2. ԵՑԱ ՍԲ ԱՌԱՔԵԼԻՍ ԱՌԱՋՆ
  3. ՈՐԴ ՏՐ ՍԻՄԷՈՆ ԵՒ ՄԻԱԲԱՆՔՍ ՏՎԻՆ Բ
  4. ԱՒՐ ԺԱՄ ՆՈՐՈԳԵՑԻՆ։
7 Եղիշե առաքյալի վանքի գավթի արևելյան պատի հարավարևմտյան մույթի վրա, 5 տող
  1. ԱՍՏՈՒԾՈՎ ԵՍ ՍԵՐՈԲ ՔԱՀԱՆԱ Հ
  2. ՀԻՐՔԱՄԱՆ, Ա ՋԱՂԱՑ ԵՏՈՒ
  3. Ի ՍԲ ՈՒԽՏՍ, ԱՌԱՋՆՈՐԴ ՏՐ ՍԻՄԵՒ
  4. ՈՆ Ի ՏԱՐԻՆ Բ ՊԱՏԱՐԱԳ ԵՒ ԻՆՁ Ի ՏԱՒՆ
  5. ԻՆ ԲԱՐՍՂԻ, ԿԱՏԱՐԻՉՔՆ ԱԻՐՀՆԻՆ։
8 Եղիշե առաքյալի վանքի գավիթ, նախորդից ներքև, 5 տող
  1. ԱՍՏՈՒԾՈՎ ԵՍ ՊԵՏՐՈՍ ՄԻԱԲՆԱՆԵՑԱ
  2. ՍԲ ԱՌԱՔԵԼԻՍ, ԳՆԵՑԻ ԶՔԱԼԱ
  3. ՏԱԿԻՆ ԱՅԳԻՆ ՏՐ ՍԻՄԷՈՆ ԵՒ
  4. ՄԻԱԲԱՆՔՍ ԵՏՈՒՆ Ի ՏԱՒՆԻ ՊԵՏ
  5. ՐՈՍԻ ԿԱՏԱՐԻՉՔՆ ԱԻՐՀՆԻՆ։
9 Եղիշե առաքյալի վանքի գավիթ, երեսպատման մի երկարավուն քար, 5 տող
  1. ԿԱՄԱԻՆ ԱՅ ԵՍ ԳՐԻԳՈՐ ՇԻՆԵՑԻ ԶՈՒՂՏ
  2. ԱՊԱՏԱ ԵԿԵՂԵՑԻՆ ԵՒ ԳՆԵՑԻ ԶԱՒԵՏԱՐԱՆ
  3. ԿՈՉՈՒՄՆ Բ ՓԵՐԹ ՀՈՂ ՉՆԵՐՔԻՆ ԿԱԼԻՆ ԵՐ
  4. ԿԻՐ ՏՎ ՈՒԽՏՍ ԱՌԱՋՆՈՐԴ ՏՐ ՍԻՄԷՈՆ ԵՒ ՄԻ
  5. ԱԲԱՆՔՍ ՏՎԻՆ Բ ԱՒՐ ԺԱՄ ՀԱՄԲԱՐՁՄԱՆ Ա ԻՆՁ Ա ԻՄ ՄԱՒՐՆ։
10 Եղիշե առաքյալի վանքի գավիթ, արևելյան պատի հյուսիսային մույթի վրա, 5 տող
  1. ԿԱՄԱՒ ԱՅ ԵՍ ԸՍՏ
  2. ԵՓԱՆՈՍ ՓԱԿԱՅԿԱԼ ԳԱՆՁԱՍԱՐԱ ՄԻԱԲԱՆԵՑԱ ՍԲ ԱՌԱ
  3. ՔԵԼԻՍ ԵՏՈՒ ԸՆԹԵՐՑՈՒԱԾ
  4. ՅԱՂԱՒԹՍ
  5. ՅԻՇԵՑԷՔ։
11 Եղիշե առաքյալի վանքի գավիթ, արևմտյան մուտքի հարավային կողի մի փոքր քարի վրա, 7 տող
  1. ՍԲ ԽԱՉՍ ԱԶ
  2. ԱՐԻԱԻ Է ՍՊ
  3. ԱՍԱՒՈՐ
  4. ԻՆ ՍԲ Ո
  5. ՒԽՏԻՍ ԱԾ Ո
  6. ՂՈՐՄԻ Ա
  7. ՄԷՆ։
12 Տափակ և սպիտակ գերեզմանաքար, հյուսիսային պատի տակ, վրան 1 տող

ԱՅՍ Է ՀԱՆԳԻՍՏ ՏՐ ՍԻՄԷՈՆԻՆ ՉԽԷ

13 Տափակ և սպիտակ գերեզմանաքար, երեսին գավազան և 2 տող
  1. ԱՅՍ Է ՀՆԱԳԻՍՏ ՏՐ ԱՌԱՔԵԼԻՆ ԱՌԱՂԹԱ ԻՇԵՑԷՔ
  2. ԹՎ ՉԼԲ
14 Տափակ և սպիտակ գերեզմանաքար, երեսին 1 տող

ԱՅՍ Է ՀԱՆԳԻՍՏ ՏՐ ՎԱՐԴԱՆԻՆ ԻՇԵՑԷՔ ՔՍ ՋԽ

15 Տափակ և սպիտակ գերեզմանաքար, երեսին 3 տող
  1. ԱՅՍ ՏԱՊԱՆ ՄԱՐՄՆՈՅ ԵՒ ՀԱՆԳՍՏԵԱՆ ՏԷՐ ՈՀԱՆ
  2. ԱՐՀԻԵՊԻՍԿՈՊՈՍԻ, ԱՌԱՋՆՈՐԴ ԵՂԻՇԷԻ ԱՌԱՔԵԼՈՅՆ
  3. ԹՎԻՆ ՈՃԼԷ ՓՈԽԵՑԱՒ Ի ՔՍ։
16 Տափակ և սպիտակ գերեզմանաքար, երեսին 2 տող
  1. ԱՅՍ Է ՏԱՊԱՆ ՄԵԼԻՔՍԷԹ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԻՆ ԱՌԱՋՆՈՐԴ
  2. ՍԲ ՈՒԽՏԻՍ, ՈՐ ԱՆՄԵՂ ԸՍՊԱՆԵՑԻՆ ՕՍՄԱՆՑԻՔ ՌՃ
17 Տափակ և սպիտակ գերեզմանաքար, երեսին 1 տող

ԱՅՍ Է ՀԱՆԳԻՍՏ ԿԱՐԱՊԵՏԻՆ

18 Տափակ և սպիտակ գերեզմանաքար, երեսին 1 տող

ԱՅՍ Է ՀԱՆԳԻՍՏ ՈՎԱՆԷՍԻՆ

19 Տափակ և սպիտակ գերեզմանաքար, երեսին 1 տող

ԱՅՍ Է ԳԱՆԳԻՍՏ ՄԱՏԷՈՍ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԻՆ

20 Մառուռի բարավորին, որը գտնվում է տաճարից հյուսիս, 5 տող
  1. Թ ՈՂԳ ԵՍ ՍԵՐՈԲ
  2. ՍԱՐԿԱՒԱԳ ՍԲ ՈԽՏԻՍ
  3. ՇԻՆԵՑԻ ԶՍԲ ԱՌԱՔԵԱԼՍ
  4. Ի ՎԵՐԱՅ ԱՌԱՋԻՆ ՀԻՄԱՆ
  5. ՅԱՂԱՒԹՍ ՅԻՇԵՑԷՔ։
21 Մառուռի բարավորին, որը գտնվում է տաճարից հարավ

ԹԻՒ ՉԼ

22 Մառուռի բարավորին, հարավային պատի արևմտյան անկյունում, 2 տող
  1. ԽԱՉՍ ՄԱՐՔԱՐԵՏԻՆ
  2. ԹՎ ՌՂԱ
23 Մառուռի բարավորին, որը գտնվում է տաճարի հարավ, 3 տող
  1. ԿԱՄԱՒՆ ԱՅ ԵՍ՝ ԱՌԱՔԵԼ ՎԸԱՐԴԱՊԱԵՏ, ՄԱԹԷՈՍ
  2. ԹՎ ՋԿԳ ՇԻՆԵՑԻՆՔ ԶԵԿԵՂԻՑ ԶԱՋ ԲԵՐԻՆՔ, ՋԿԸ
  3. ԳՈՒՆՔ ԵԿԵՂԵՑԻՔՍ ԱՄԷՆ, ԻՇԱՏԱԿ ՄԵԶ։
24 Մառուռի բարավորին, որը գտնվում է տաճարի հյուսիսարևելյան կողմում, 7 տող
  1. ԱՅՍ Է ՀԱՆԳԻՍ
  2. Տ ՎԱՉԱԳԱՆ ԹԱԳԱՒ
  3. ՈՐԻՆ ԱԾ ՈՂՈՐՄԻ ՀԱՅՐԱՊ
  4. ԵՏԱ ԵՒ ՈՅՐ ԾՆՈՂԱՑՆ, ՈՐ
  5. ՇԻՆԵՑ ԶԵԿԵՂԵՑԻՍ՝ ՅԱՌԱ
  6. ՋՆՈՐԴՈՒԹԻ ՏՐ ՍԻՄԵՒՈՆԻ
  7. ԹԻՒ ՉԼԵ ԷՐ։
25 Տաճարին հարավից կին մատուռի մեջ գտնվող գերեզմանքարի վրա, 2 տող
  1. ԱՅՍ Է ՀԱՆԳԻՍՏ ՏՐ ՄԵՍՐՈԲԻՆ, ՈՐ Է ԱՎԱԳ ԵՂԲԱՐ
  2. ՄԵԼԻՔՍԷԹ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍԻՆ, ԹՎԻՆ ՌՃԿԲ
26 Տապանաքարի վրա, ընկած է նախորդի մոտ, վրան 2 տող
  1. ԱՅՍ Է ՀԱՆ
  2. ԳԻՍՏ
27 Նույն մատուռի արևմտյան պատին, 5 տող
  1. ԽԱՉԵՐՍ
  2. ԲԵԺԳԱՄՆ
  3. ԲԵՐԻՆ ԵՒ
  4. ԱԶԻԶԱՅ
  5. ԱԾ ՈՂՈՐՄԻ
28 Բեկոր, ընկած է տաճարի մուտքի մոտ, վրան 3 տող
  1. ԿԱՄԱՒ ԱՅ ԵՍ Յ
  2. ՄԻԱԲԱՆԵ
  3. ՑԱ ՍԲ ԱՌԱՔԵԼԻՍ։
29 Խաչքար, տնտեսական շենքից մեկի մուտքին, 1 տող

Ի ՋԿԹ

30 Խաչքարի բեկոր, շարված է պարսպի մուտքի մոտ, 2 տող
  1. ԹՎ
  2. ՌՃՀԷ
31 Մատուռ, գտնվում է դեպի Եղակեր տանող ճանապարհին մոտ, բլրի վրա, 1 տող

Ես Գրիգոր կանգնեցի եկեղեցիս բարեխաւս ինձ և ծնողաց իմոց։

32 Պարսպի հյուսիսային մուտքի մոտ, 1 տող

ՐՇՅՃ Ես Տոնմագս բեկեցի թվ ՌՃՀԷ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Ս.Գ. Բարխուդարյան, Դիվան հայ վիմագրության, 5հ, էջ 104-112
  2. https://www.arlis.am/DocumentView.aspx?DocID=36406