Դետեկտիվ վեպի տասը պատվիրաններ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Դետեկտիվ վեպի տասը պատվիրաններ, Ռոնալդ Նոքսի կողմից սահմանված տասը կանոններ, որոնց պիտի հետևեն դետեկտիվ գրողները։ Նա եղել է Դետեկտիվ ակումբի անդամ և դետեկտիվի ոսկեդարի ներկայացուցիչ։ Նա եղել է նաև կաթոլիկ քահանա, ինչն էլ ազդեցություն է ունեցել, որ նա գրի դետեկտիվի տասը պատվիրանների մասին։ Գրողների մեծ մասը հետևել են այդ կանոններին։

Այդ կանոններն են[1]

  1. Հանցագործը պետք է լինի պատմության սկզբում հիշատակված ինչ-որ մեկը, բայց չպետք է լինի այն մարդը, ում մտքերին ընթերցողը հետևում է։
  2. Բոլոր գերբնական ուժերի օգտագործումը բացառվում է։
  3. Թույլատրվում է ոչ ավելի, քան մեկ գաղտնի սենյակ կամ միջանցք։
  4. Ոչ մի դեռևս անհայտ թույներ չեն կարող օգտագործվել, ինչպես նաև ցանկացած սարքեր, որոնք, ի վերջո, պահանջում են երկար գիտական բացատրություն։
  5. Ոչ մի չինացի չպետք է հայտնվի պատմության մեջ[2][Ն 1]։
  6. Ոչ մի դժբախտ պատահար երբեք չպետք է օգնի դետեկտիվին, և նա երբեք անբացատրելի ինտուիցիա չպիտի ունենա, որը ճիշտ կլինի։
  7. Դետեկտիվ չպետք է ինքը կատարի հանցագործություն։
  8. Դետեկտիվ չպետք է լույս սփռի որևէ իրադարձության վրա, որոնք չեն ներկայացվել անմիջապես ընթերցողին։
  9. Դետեկտիվի հիմար ընկերը՝ Ուաթսոնը, չպետք է թաքցնի այն մտքերը, որոնք գալիս են նրա մտքին. նրա ինտելեկտը պետք է լինի մի փոքր ավելի ցածր, քան միջին ընթերցողին։
  10. Երկվորյակ եղբայրները և ընդհանրապես երկվորյակները չպետք է հայտնվեն, եթե նրանց հայտնվելու համար պատշաճ կերպով պատրաստվածություն չի եղել։

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Կանոնները գրվել են Բրիտանական կայսրության անկման ժամանակաշրջանում, երբ շատ չինացիներ կային Լոնդոնում։ Նրանք ասոցացվում էին չար մարդու կերպարի հետ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Ronald Knox: 10 Commandments of Detective Fiction, www.writingclasses.com
  2. «RONALD KNOX'S TEN COMMANDMENTS OF DETECTIVE FICTION». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 5-ին.