Առագաստ (ժայռ)

Առագաստ ժայռ (ռուս.՝ Скала́ Па́рус), բնության հուշարձան^[1] Կրասնոդարի երկրամասում։ Գտնվում է Սև ծովի ափին, Գելենջիկ քաղաքից 17 կմ հարավ-արևելք, Պրասկովեևկա գյուղից (ծովի ափից մոտ 500 մետր) և Ջանխոտ խուտորից (4,5 կմ) ոչ հեռու։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առագաստ ժայռը ծովափին ուղղահայաց կանգնած մի ավազաքար է՝ առանձնացած հիմնական ժայռային զանգվածից։ Ժայռը նման է քառանկյուն առագաստի, որտեղից էլ գալիս է նրա անունը։ Ժայռի հաստությունը մեկ մետրից ավելի է, բարձրությունը՝ 25 մետրից, երկարությունը՝ 20-ից ավելի (տարբեր աղբյուրներում նշվում է 30 մետր բարձրության և 25 մետր երկարության մասին), մինչդեռ ժայռն ավելի քան երեք քառորդով ուղղահայաց ափին է։

2,5 մետր բարձրության վրա անցք կա, որի ծագումն անհասկանալի է։ Շատ ուղեցույցներում նշվում է, որ այն Կովկասյան պատերազմի ընթացքում բացվել է լեռնային հրետանու հրաձիգների կողմից։ Սակայն ծագման այս տարբերակը կասկածելի է. Սև ծովի ափը ուսումնասիրած Սեմյոն Վասյուկովը 1903 թվականին ժայռն ուսումնասիրելուց հետո գրել է, որ «ավազաքարի վրա կրակել են զրահակիր նավաստիները, արձակել են 4 հրթիռ, բայց պատը մնացել է անսասան, չնայած ռումբերի հետքերը տեսանելի են... »:

Ժայռի նույն մակարդակի վրա կա ևս մեկ փոս, որը տեսնելու համար պետք է գնալ Ջանխոտ գյուղ։

Ափի կողմից ժայռի վերջում կա ոչ բարձր դժվարության ժայռամագլցման երթուղի, որը (2015 թվականի օգոստոսի դրությամբ) հնացած է, երբեմն փխրուն, կեռիկները վատ են բռնվում, խորհուրդ չի տրվում այն անցնել։

Ծագում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս եզակի ձևավորման առաջացման պատճառը ծովի դեպի հողային հատված անցումն է, էրոզիան։

Ներկա կարգավիճակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնության հուշարձանի կարգավիճակ ստացել է 1971 թվականի նոյեմբերի 24-ին Գելենջիկ քաղաքի վարչակազմի կողմից, խնամքն ու պահպանությունը հանձնարարված է Դիվնոմորսկոեի գյուղխորհրդին։