Քարահունջի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)
Այս հոդվածը ներկայացնում է Սյունիքի մարզի Քարահունջ գյուղի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը, որը 2002 թվականին հաստատվել է ՀՀ կառավարության կողմից[1]։ Ցանկում ներառված է ընդամենը 58 հուշարձան (46 միավոր)։
հուշարձան | կառուցված | վայր, հասցե | կոորդ | համարանիշ | նշան. | հավելյալ նշումներ | պատկեր |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Բնակելի տուն «Ադոր տուն» | 19 դ. վերջ | գյուղից 9 կմ հվ, «Հռանի ձոր»-ում, Վարարակն գետի բարձրադիր աջ ափին, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում | — | Տ | երկհարկ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի տուն «Միշին տուն» | 19-20 դդ. | գյուղից 8 կմ հվ, Վարարակն գետի բարձրադիր ձախ ափին, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում | — | Տ | երկհարկ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հվ-ամ եզրին | — | Հ | միասրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հս-աե կողմում, Գորիս - Քարահունջ ճանապարհի աջ կողմում | — | Հ | միասրահ է, մուտքի շրջանակը շարված է սրբատաշ բազալտով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հս-աե մասում, Գորիս - Քարահունջ ճանապարհի աջ կողմում | — | Հ | միասրահ է, մուտքի շրջանակը շարված է սրբատաշ բազալտով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հս-աե մասում, Գորիս - Քարահունջ ճանապարհի աջ կողմում | — | Հ | միասրահ է, մուտքի շրջանակը շարված է սրբատաշ բազալտով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հս-աե մասում, Գորիս - Քարահունջ ճանապարհի աջ կողմում | — | Հ | միասրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հս-աե մասում, Գորիս - Քարահունջ ճանապարհի աջ կողմում | — | Հ | միասրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հվ եզրին | — | Հ | հս կողմում կանոնավոր շարվածքով թաղածածկ նախասրահն է | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հվ-ամ եզրին | — | Հ | մուտքը թաղածածկ է, կամարակապ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի հվ-ամ եզրին | — | Հ | մուտքի թաղակիր կամարը սրբատաշ բազալտից է | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի ամ թաղի եզրին | — | Հ | միասրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղի ամ թաղի եզրին | — | Հ | միասրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից մոտ 500 մ հվ | — | Հ | երկսրահ է, մուտքի շրջանակը շարված է սրբատաշ բազալտով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 800 մ հվ-աե | — | Հ | երկսրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ | — | Հ | միասրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ | — | Հ | երկսրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ | — | Հ | երկսրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ-ամ | — | Հ | միասրահ է, մուտքի շրջանակը շարված է սրբատաշ բազալտով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ-ամ | — | Հ | միասրահ է, թաղակապ մուտքով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ-ամ | — | Հ | միասրահ է, մուտքի շրջանակը շարված է սրբատաշ բազալտով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ-ամ | — | Հ | երկսրահ է, մուտքի հատվածը շարված է բազալտե խոշոր քարերով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ-ամ | — | Հ | միասրահ է, մուտքի հատվածի շարվածքը բազալտից է | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայր | 18-20 դդ. | գյուղից 8 կմ հվ-աե, «Հռանի ձոր»-ում, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում | — | Հ | միասրահ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայրների համալիր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ-ամ | — | Հ | իրար կից 3 քարայրեր են, մուտքերի շրջանակները շարված են սրբատաշ բազալտով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Բնակելի քարայրների համալիր | միջնադար - 19 դ. | գյուղից 1 կմ հվ | — | Հ | իրար կից 5 քարայրեր են, մուտքերը` կանոնավոր շարվածքով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Գյուղատեղի | 17-18 դդ. | գյուղից 8 կմ հվ-աե, Վարարակն գետի աջ ափին | — | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Գյուղատեղի Ենգիջա | 10-18 դդ. | գյուղից 3 կմ հս-ամ, «Սեդիգի լճից» 500 մ հվ-ամ | — | Հ | տարածքում նկատելի են եկեղեցու հետքեր | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Գերեզմանոց | 10-18 դդ. | գյուղատեղիի հվ-աե մասում | — | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 10-11 դդ. | — | Հ | պարզունակ է, ընկած | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 12 դ. | — | Հ | պարզունակ է, ընկած | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 14-15 դդ. | — | Հ | ընկած | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 1 հզ | գյուղից 3 կմ հս-ամ, «Սեդիգի լճից» 500 մ հվ-ամ, Ենգիջա գյուղատեղիի հս եզրին | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 1 հզ | գյուղից 4 կմ հս-ամ, «Սեդիգի լճից» 1 կմ հվ-ամ | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Եկեղեցի Սբ. Հռիփսիմե | 1676 թ. | գյուղի ամ մասում | — | Հ | եռանավ բազիլիկ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Գերեզմանոց | 17-20 դդ. | եկեղեցու շուրջը | — | Հ | ավերված | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 15-16 դդ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, մուտքից ձախ | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար | 16-17 դդ. | ագուցված է եկեղեցու հվ ճակատին, մուտքից աջ | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Ժայռաքանդակ «Օխտը օրորոցի քար» | 1376 թ. | գյուղի հս-ամ եզրին | — | Հ | սրբացված է, փորածո պատկերաքանդակներով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 12-13 դդ. | գյուղից 8 կմ հվ, Վարարակն գետի ձախ ափին, «Յոլունց բաղ»-ում, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Կամուրջ | 20 դ. սկիզբ | գյուղի ամ եզրին, Քարահունջ - Խոտ ճանապարհին, հեղեղատի վրա | — | Տ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Կամուրջ | 1930 թ. | գյուղից 4 կմ հս-ամ, Գորիս - Սիսիան հին ճանապարհին, հեղեղատի վրա | — | Տ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Հնձան | 19 դ. | գյուղից 9 կմ հվ, Վարարակն գետի ձախ ափին, «Սուկլու շամբ»-ում, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում, Սրապիոն Սարգսյանի այգում | — | Տ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Հնձան «Ադոր հնձան - 1» | 18-19 դդ. | գյուղից 9 կմ հվ, Գորիս - Կապան խճուղուց ձախ, Վարարակն գետի աջ ափին, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Հնձան «Ադոր հնձան - 2» | 18-19 դդ. | գյուղից 8 կմ հվ-աե, «Հռանի ձոր»-ում, Վարարակն գետի բարձրադիր աջ ափին, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում | — | Հ | ժայռափոր | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Հնձան «Միշին հնձան» | 19-20 դդ. | գյուղից 8 կմ հվ, Վարարակն գետի ձախ ափին, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում | — | Տ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Հնձան «Յոլունց հնձան» | 19 դ. | գյուղից 8 կմ հվ-աե, Վարարակն գետի ձախ ափին, «Յոլունց բաղ»-ում, հին Քարահունջ գյուղի ամառանոցների տարածքում | — | Հ | երկհարկ, երկրորդ հարկը` բնակելի տուն | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Մառան գինու | 19 դ. | — | Հ | ունի 1.5 տ տարողությամբ 3 կարաս | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Հուշարձան Երկրորդ աշխարհամարտում զոհվածներին | 1988 թ. | գյուղի ամ մասում | — | Տ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Խաչքար Արցախյան ազատամարտում զոհվածներին | 1994 թ. | — | Տ | թևավոր խաչքար | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Շենք դպրոցի | 1902 թ. | գյուղի կենտրոնում | — | Հ | գյուղի հին դպրոցի շենքն է, կառ.` Գրոզնիի մեծահարուստ Առաքել Ծատուրով | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Գերեզմանոց | 10-15 դդ. | դպրոցի բակում | — | Հ | ավերվել է դպրոցի տարածքը բարեկարգելու ժամանակ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Խաչքար | 12 դ. | գերեզմանոցում | — | Հ | կիսով չափ հողի մեջ | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Դամբարանադաշտ | մ.թ.ա. 2 հզ վերջ - 1 հզ | դպրոցի տարածքում | — | Հ | ավերվել է տարածքը բարեկարգելիս, հնագիտ. գտածոները պահվում են ներկայիս դպրոցի թանգարանում | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Ջրաղաց | 1886 թ. | Քարահունջ գետակի և Վարարակն գետի միախառնման վայրում, «Ջրաղացի ձոր» վայրում | — | Հ | կիսավեր | Լուսանկար վերբեռնել
| |
Ջրանցույց | 16-17 դդ. | գյուղից 8 կմ հվ-աե, «Հռանի ձոր»-ում, Վարարակն գետի վրա | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Ջրանցույց | 18-19 դդ. | գյուղից 4.3 կմ հվ, Գորիս - Կապան ճանապարհից աջ | — | Հ | Լուսանկար վերբեռնել
| ||
Ջրանցք | 18-19 դդ. | գյուղից 6.5 կմ հվ-աե, Վարարակն գետի աջ ափին, Գորիս-Ղափան ճանապարհից աջ | — | Հ | ժայռափոր | Լուսանկար վերբեռնել
|