Ցուցակներում նշված չէ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ցուցակներում նշված չէ
ռուս.՝ В списках не значился
Տեսակգրական ստեղծագործություն
ՀեղինակԲորիս Վասիլև
Բնագիր լեզուռուսերեն
Հրատարակվել է1974

«Ցուցակներում նշված չէ» (ռուս.՝ «В списках не значился»), Բորիս Վասիլևի վեպը, որը հրատարակվել է 1974 թվականին «Յունոստ» ամսագրում[1]։ Նույն թվականին լույս է տեսել ողբերգություն երկու գործողությամբ[2]։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեպի գործողությունները ծավալվում են Հայրենական մեծ պատերազմի հենց սկզբում՝ գերմանական զավթիչների կողմից պաշարված Բրեստի ամրոցում։ Գլխավոր հերոսը՝ լեյտենանտ Նիկոլայ Պլուժնիկովը, հայտնվում է ամրոցում մինչև պատերազմի սկիզբը, որտեղ նա ծանոթանում է մի աղջկա՝ Միրայի հետ։ Հետո սկսվում է նրանց դիմակայությունը գերմանացիներին, որը տևել է 9 ամիս, որի ընթացքում երիտասարդ լեյտենանտը ձեռք է բերում ռազմական փորձ, արտագրոհներ կատարելով իր ընկերների՝ Դենիշչիկի և Սալնիկովի հետ, որոնց հետ ծանոթացել է մարտերում։ Անհաջող արտագրոհից հետո հերոսը թաքնվում է կազեմատներում, որտեղ նա նախկինում եղել է մինչև պատերազմի սկիզբը։ Այնտեղ նա շարունակում է միայնակ արտագրոհներ գործել, մինչև մենակ է մնում Միրայի հետ, որի հետ նա սիրային հարաբերություններ ունի։ Ավելի ուշ Պլուզնիկովը նրանից իմանում է, որ նա հղի է, և պնդում է, որ նա հեռանա, որպեսզի «փոքրիկը» կարողանա ծնվել։ Նա փորձում է միանալ գերեվարված կանանց ջոկատին, բայց դա նրան չի հաջողվում. նրան սպանում են ու թաղում տեղում։ Պլուժնիկովը, հիվանդությունից հետո, գտնում է ավագին, որը մահվանից առաջ լեյտենանտին է տալիս գնդի դրոշը պահպանության համար։ Որոշ ժամանակ անց, մահվան սպառնալիքով, գերմանացիները ջութակահար Ռուվիմ Սվիցկիին ուղարկում են Պլուժնիկովի մոտ, որպեսզի ստիպեն վայր դնել զենքը։ Նիկոլայը Սվիցկուն խնդրում է փոխանցել յուրայիններին, որ ինքը թաքցրել է դրոշը։

— Կասես մերոնց, երբ նրանք վերադառնան, որ ես թաքցրել եմ․․․– Նա հանկարծ լռեց։– Ոչ, դու կասես նրանց, որ ամրոցը ես չեմ հանձնել։ Թող փնտրեն։ Թող ինչպես հարկն է փնտրեն բոլոր կազեմատներում։ Ամրոցը չի ընկել․ այն պարզապես արյունաքամ է եղել։ Ես նրա վերջին կաթիլն եմ։

Դուրս գալով՝ Պլուժնիկովը ներկայացնում է գերմանացի գեներալին․ «Ես ռուս զինվոր եմ»։ Գեներալը, մի փոքր հապաղելով, Պլուժնիկովին զինվորական ողջույն է տալիս։ Նիկոլայը, չհասնելով սանիտարական մեքենային, մահանում է։

Բեմադրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծ ժողովրդականություն է վայելել «Լենկոմի» թատրոնի «Ցուցակներում նշված չէ» ներկայացումը[3], որը բեմադրել է Մարկ Զախարովը 1975 թվականին Յուրի Վիզբորի և Մարկ Զախարովի բեմարկության հիման վրա[4], իսկ գլխավոր դերերը կատարել են Ալեքսանդր Աբդուլովը (Պլուժնիկով), Ելենա Շանինան (Միրրա), Օլեգ Յանկովսկու (Սվիցկի) և Վիկտոր Պրոսկուրինը (Սալնիկով)[5]։

Էկրանավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստեղծագործության հիման վրա նկարահանվել է «Ես ռուս զինվոր եմ» ֆիլմը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Васильев, Борис В списках не значился // «Юность». — М.: «Правда», 1974. — № 2—4.
  2. Васильев, Борис В списках не значился : Трагедия в 2 д. / Отв. ред. В. Цирнюк. — М.: ВААП, 1974. — С. 86.
  3. «История театра». Ленком. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 22-ին.
  4. В списках не значился : Пьеса Ю. Визбора и М. Захарова в 2-х ч. / Борис Васильев ; Отв. ред. В. Цирнюк. — М.: ВААП, 1975. — 91 с.
  5. «В списках не значился». Билеты в театр «Ленком». 2019. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 22-ին.