Մասնակից:Gay Karapetyan/Ավազարկղ3
«Փոքրիկներ», փոքրիկ պատմվածքների շարք Ալեքսանդր Սոլժենիցինի արձակում։ Որոշ գրականագետներ այս ստեղծագործությունները վերաբերում են «արձակ բանաստեղծություններ» ժանրին[1]։
Ստեղծում և հրապարակում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատմվածքների առաջին հիմնական մասը գրվել է ԽՍՀՄ-ում 1958-1960թթ։ 1961 թվականի դեկտեմբերին դրանք առաջարկվեցին «Новый мир» ամսագրին, բայց մերժվեցին Ա.Տ. Տվարդովսկու կողմից.
Հենց այդ այցելությունների ժամանակ ես բերեցի Տվարդովսկուն մի քանի ճամբարային բանաստեղծություններ, մի քանի «Փոքրիկներ» ավելի անվնաս, և «Գյուղը չի դիմանա առանց արդար մարդու» պատմվածքը՝ լուսավորված ամենաանթափանց արտահայտություններով։ Նա «Փոքրիկներին» ճանաչեց որպես «պահեստում գտնվող ընդհանուր նոթատետրում գրառումներ», բոլորովին չէր զգում դրանց ժանրը[2]։
Դրանից հետո «Փոքրիկները» տարածվեցին սամիզդատում, իսկ 1964-ին տպագրվեցին (առանց հեղինակի իմացության) «Грани» ամսագրում(Մայնի Ֆրանկֆուրտ, 1964, № 56)[3][4]։ Այնուհետև դրանք բազմիցս տպագրվել են որպես Սոլժենիցինի ժողովածուների մի մաս։
«Աղոթք» պատմվածքը առաջին անգամ տպագրվել է «Вестник русского христианского движения» ամսագրում(1966, № 3 (81))[5]։ Ըստ հեղինակի խոսքերի՝ «Աղոթքը» տպագրվել է Ե.Դ.Վորոնյանսկայայի շնորհիվ, ով զբաղվում էր իր ստեղծագործությունների՝ սամիզդատում տարածմամբ։
Սամիզդատի համար նրա առաջին «գրամեքենա» գործերից էր իմ «Փոքրիկները», որին նա կամայականորեն անմիջապես ավելացրեց «Աղոթքը», որը տրվել էր նրան միայն կարդալու համար։ Ե.Դ.-ի անզգույշ ձեռքերով «Աղոթքը» թռավ համաշխարհային հրատարակություն[6]…
Պատմվածքների երկրորդ՝ վերջին մասը հեղինակը գրել է 1996-1999 թվականներին Ռուսաստան վերադառնալուց հետո։ Առաջին անգամ տպագրվել է «Новый мир» ամսագրի մի քանի համարներում (1997, № 1, 3, 10; 1999, № 7), ներառվել է Սոլժենիցինի ամբողջական երկերում[6]։ 1996 թվականին, նոր «Փոքրիկների» («Խեժափիճի», «Կայծակ», «Ուգլիչի զանգ») առաջին մասը հանձնելով «Новый мир» խմբագրությանը, Սոլժենիցինը գրել է. «Միայն Ռուսաստան վերադառնալուց հետո ես կարողացա նորից գրել դրանք, այնտեղ՝ ոչ…»[6]
Բովանդակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1958-1960[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Շունչ
- Սեգդեն լիճ
- Բադիկ
- Բանաստեղծի մոխիրը
- Արտացոլում ջրի մեջ
- Ամպրոպ լեռներում
- Քաղաք Նևայի վրա
- Շարիկ
- Շարժվելու միջոց
- Հին դույլ
- Եսենինի հայրենիքում
- Կոլտնտեսության պայուսակ
- Խարույկ և մրջյուններ
- Մենք չենք մեռնի
- Անցնելով օրվան
- Ճանապարհորդություն Օկայի երկայնքով
1963[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Աղոթք
1996-1999[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Խեժափիճի
- Կայծակ
- Զանգակատուն
- Ուգլիչի զանգ
- Ծերացում
- Ամոթ
- Առավոտ
- Վարագույր
- Մթնշաղին
- Աքաղաղի կանչը
- Գիշերային մտքեր
- Մահացածների հիշատակը
- Աղոթք Ռուսաստանի համար
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Александр Солженицын. Рассказы и крохотки / Ред.-сост. Н. Солженицына. — Собрание сочинений в 30 т. — М.: Время, 2006. — Т. 1. — 672 с. — ISBN 5-94117-168-4 — тексты рассказов на официальном сайте Александра Солженицына.
- Чалмаев, В. Александр Солженицын: Жизнь и творчество. — М., 1994.
- К 50-летию первой публикации «Крохоток» А. И. Солженицына: Интервью с Н. А. Струве (Париж, 12 ноября 2013 года) // Изв. Сарат. ун-та. —Саратов, 2014. — В. 2. — Т. 14. — С. 106—109.