Խոնարհումը Ճապոնիայում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ճապոնիայում խոնարհվող մարդիկ

Խոնարհումը Ճապոնիայում (お辞儀, օձիգի), գլուխը կամ իրանի վերին հատվածն իջեցնելու գործողություն, որը սովորաբար օգտագործվում է որպես բարևի, հարգանքի, ներողության կամ երախտագիտության նշան սոցիալական կամ կրոնական իրադրություններում[1]։

Պատմականորեն օձիգին սերտ կապեր է ունեցել սամուրայների հետ։ Ռազմիկ դասի վերելքը Կամակուրայի շրջանում (1185–1333) հանգեցրել է ռազմիկների վարվելակարգի մասին կարգապահ կանոնների ձևավորմանը, որոնք պարունակել են ցուցումներ սամուրայի համար խոնարհվելու պատշաճ եղանակների մասին[2]։ Ճապոնական «お辞儀 (Օձիգի)» բառն առաջացել է «お時宜» հոմոֆոնից, որն ի սկզբանե նշանակել է «ինչ-որ բան անելու պատեհ ժամանակը»։ Մինչև ուշ Էդոյի դարաշրջանը (1603–1868), երբ սամուրայների խոնարհման վարվելակարգը դեռ չէր տարածվել հասարակության մեջ, այն չէր նշանակում խոնարհման հատուկ արարք[2][3]։ Մեր օրերում մոտ 800 տարի առաջ հիմնադրված Օգասավարայի ռազմիկ վարվելակարգի դպրոցի վրա հիմնված օձիգի սովորույթները ամենատարածվածն են հասարակության մեջ[2]։

«Զարեյ» (խոնարհվելով ծնկել)

Ժամանակակից Ճապոնիայում խոնարհումը սոցիալական վարվելակարգի հիմնարար մասն է, որը ածանցյալ և ներկայացուցչական է ճապոնական մշակույթի համար, և ընդգծում է հարգանքն ու սոցիալական աստիճանները։ Ամենօրյա ողջույններից մինչև գործնական հանդիպումներ և հուղարկավորություններ օձիգին լայնորեն տարածված է ճապոնական հասարակության մեջ, և ճիշտ և էլեգանտ խոնարհվելու ունակությունը համարվում է չափահաս մարդու որոշիչ հատկանիշներից մեկը[4]։ Չնայած նրան, որ ճապոնացիների մեծ մասը սկսում է խոնարհվել շատ երիտասարդ տարիքում, Ճապոնիայում շատ ընկերություններ լրացուցիչ ջանքեր են գործադրում՝ հատուկ վերապատրաստելու իրենց աշխատակիցներին, թե ինչպես պետք է խոնարհվեն գործնական հանդիպումների ժամանակ[5][6]։

Ընդհանուր առմամբ, օձիգին Ճապոնիայում կարելի է բաժանել երկու կատեգորիաների՝ զարեյ (座礼)` ծնկի իջնել և ռիցուրեյ (立礼)՝ կանգնած կռանալ։ Ամեն դեպքում խոնարհվելու ընթացքում անհրաժեշտ է մարմինը ծալել միայն գոտկատեղին և մեջքը ամբողջովին ուղիղ պահել։ Դա անելու անկարողությունը, հաճախ դիտվում է որպես անտարբերության, կեղծավորության և նույնիսկ անհարգալից վերաբերմունքի նշան։ Օձիգիի տարբեր ենթակարգերը հիմնականում տարբերվում են մարմնի թեքության անկյուններից և ձեռքի դիրքից[4]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Bow Արխիվացված 2016-09-25 Wayback Machine, (n.d.) In Oxford English Dictionary Online Website, Retrieved 01 May 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 «日本人の所作・礼儀作法の歴史 (Japanese Conduct ∙ The History of Etiquettes)». SAMURAI've. March 2015. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 1-ին.
  3. お辞儀 (Ojigi), (n.d.), In 語源由来辞典 (Japanese Etymology Online Dictionary), Retrieved 03 May 2019.
  4. 4,0 4,1 Ogasawara, K. (January 2017). 日本人の9割が知らない日本の作法 (The Japanese Etiquette 90% of Japanese People Don't Know). Tokyo: Seishun Publishing Co. ISBN 978-4413096607.
  5. De Mente, B. L. (2017). pp. 65–69.
  6. Barton, D. W. (May 2018). «Bowing In Japan – A Basic Formality». Japanology. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 12-ին.