Թաշկինակ (գլխաշոր)
Գլխաշոր (հին ֆրանսիական` «կափարիչի զարդ») հայտնի է որպես բանդան կամ բանդաննա, եռանկյունաձև կամ քառակուսի կտոր է, որը կապված է գլխի, դեմքի կամ պարանոցի շուրջը պաշտպանական կամ դեկորատիվ նպատակներով։ Գլխաշորերի ժողովրդականությունը կարող է տարբեր լինել՝ կախված մշակույթից կամ կրոնից, որոնք հաճախ օգտագործվում են որպես քրիստոնեական գլխաշոր՝ անաբապտիստական, արևելյան ուղղափառ և Պլիմութ եղբայրների դավանանքների տղամարդկանց և կանանց կողմից[1], ինչպես նաև որոշ ուղղափառ հրեա և մուսուլման տղամարդկանց և կանանց կողմից։
Գլխաշորն ու թաշկինակը հարակից իրեր են։
Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բանդանա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բանդանա կամ բանդաննա (հինդիից և ուրդուից, ի վերջո սանսկրիտից կամ բանդանա, «կապ»)[2] Հնդկական թերակղզու ծագմամբ մեծ, սովորաբար գունավոր գլխաշորերի տեսակ է, որը հաճախ կրում են մարդու գլխին կամ պարանոցին։ Բանդանները հաճախ տպվում են փեյսլի ձևով և առավել հաճախ օգտագործվում են մազերը հետ պահելու համար՝ որպես գլխի նորաձև աքսեսուար կամ գործնական նպատակներով։ Այն նաև օգտագործվում է պարանոցին կապելու համար՝ արևայրուքը կանխելու համար, իսկ բերանի և քթի շուրջը՝ փոշու ներշնչումից պաշտպանվելու կամ այն կրողի ինքնությունը թաքցնելու համար։
Բանդանան ծագել է Հնդկաստանում որպես մետաքսից և բամբակից վառ գույնի թաշկինակներ՝ գունավոր հիմքերի վրա սպիտակ բծերով, հիմնականում՝ կարմիր և կապույտ Բանդանի։ Մետաքսի ոճերը պատրաստված էին լավագույն որակի մանվածքներից և հայտնի էին։ Հագուստի համար նախատեսված բանդանայի նախշերն առաջին անգամ արտադրվել են Գլազգոյում բամբակյա մանվածքներից և այժմ պատրաստվում են բազմաթիվ որակներով։ Ներկայում տերմինը սովորաբար նշանակում է տպագիր ոճի գործվածք՝ լինի մետաքս, մետաքս և բամբակ, թե ամբողջ բամբակ[3]։
Բանդանա բառը ծագում է հինդի «փողկապ ներկել» և «կապել» բառերից։ Սրանք բխում են սանսկրիտ «նա կապում» և սանսկրիտ «կապ» արմատներից։ 18-րդ և 19-րդ դարերում բանդանները հաճախ հայտնի էին որպես բանդաննոներ[4]։ 18-րդ և 19-րդ դարերում բանդանները հաճախ հայտնի էին որպես բանդաննոներ[4]։
|
.jpg)
Օրամալ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Օրամալը ավանդական գլխաշոր է, որն օգտագործվում է Կենտրոնական Ասիայում և Կովկասում (նշեք, թե ինչպես է այն կապվում, պարանոցը սովորաբար դրանով չի ծածկվում)։ Որոշ երկրներում, ինչպիսին է Ուզբեկստանը, այն ավանդաբար օգտագործվում էր միայն տանը, մինչդեռ հասարակության մեջ փառանջան ավելի տարածված էր։ Այլ երկրներում, ինչպես Ղազախստանում, այն սովորաբար օգտագործվում էր հանրության մեջ։ Ղրղզստանում սպիտակ գույնը վկայում է այն մասին, որ կինը ամուսնացած է։
Այն նաև լայնորեն օգտագործվում էր տղամարդկանց կողմից ձիավարության ժամանակ ամռանը գլխարկ կրելու փոխարեն։
Ավստրոնեզական գլխաշորեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծովային Հարավարևելյան Ասիայում ավստրոնեզական մշակույթների գլխաշորերը նաև որպես գլխազարդ են կրում։ Մալայական տղամարդկանց շրջանում այն հայտնի է որպես տենկոլոկ և կրում են ավանդական առիթների ժամանակ, ինչպիսիք են հարսանիքները (հագնում է փեսան) և պեսիլատը։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Այլ վզնոց: |
Այլ գլխաշորեր |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Hume, Lynne (2013 թ․ հոկտեմբերի 24). The Religious Life of Dress: Global Fashion and Faith (English). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-0-85785-363-9. «Following the general Anabaptist worldview, Hutterite dress not only emphasizes modesty but also separation from the world. ... The women wear ankle-length skirts or dresses with a blouse, a kerchief-style head covering with polka dots (tiechle), usually black and white, and solid comfortable shoes.»
{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Definition of bandanna». Merriam-webster.com. 2012 թ․ օգոստոսի 31. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 15-ին.
- ↑ Curtis, H. P. (1921). Glossary of Textile Terms. Marsden & Co. Ltd.
- ↑ 4,0 4,1 Yule and Burnell (2013), "Bandanna", p.78.
- Լրացուցիչ աղբյուրներ
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Թաշկինակ (գլխաշոր) կատեգորիայում։ |
- Hilger, Laura (2020 թ․ նոյեմբեր). «The Global History of the Bandana». Smithsonian Magazine.
- Yule, Henry, & A.C. Burnell (2013). Hobson-Jobson: The Definitive Glossary of British India. (Oxford, England: OUP). 9780191645839.