Երկրաբանական քարտեզներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Երկրաբանական քարտեզներ, երկրակեղևի որևէ տեղամասի երկրաբանական կառուցվածքը արտահայտող գծագրեր։ Կազմվում են երկրաբանական հանույթի երկրաբանական այլ աշխատանքների հիման վրա։ Տեղագրական քարտեզներում պայմանական նշանների (գունային, նրբագծային, տառաթվային ինդեքսների) օգնությամբ ցույց է տրվում շրջանում հանդիպող ապարների հասակը, տարատեսակները և սահմանները։ Նշաններով արտահայտվում են նաև ապարների տեղադրման տարրերը, խզումնային խախտումները, օգտակար հանածոների հանքավայրերն ու երնակումները։ Ըստ իրենց բովանդակության և կիրառական նշանակության Երկրաբանական քարտեզները լինում են ընդհանուր և հատուկ։ Վերջինների վրա ընդգծվում է տվյալ տեղամասի երկրաբանական կառուցվածքի որևէ առանձնահատկություններից մեկը և կատարվում են կիրառական նշանակություն ունեցող ընդհանրացումներ։ Ներկայումս օգտագործվում է հատուկ Երկրաբանական քարտեզի 50-ից ավելի տարատեսակ (օգտակար հանածոների, մետաղածնության, կանխատեսումների, երկրաֆիզիկական, ջրաքիմիական, ջրաերկրաբանական, ինժեներաերկրաբանական, լիթոլոգիական, ֆորմացիաների, ֆացիաների, նավթագազաբերության

Երկրաբանական քարտեզ

Տարբերում են՝

  1. փոքր կամ ակնարկային (1։500 000 ն ավելի փոքր),
  2. միջին կամ ռեգիոնալ (1։200 000 ն 1։100 000),
  3. խոշոր (1։50 000 ն 1։25 000), մանրամասն (1։10000 ն ավելի խոշոր) մասշտաբների երկրաբանական քարտեզներ։

Միջին, խոշոր և մանրամասն Երկրաբանական քարտեզներին կցվում են երկրաբանական կտրվածքներ և շերտագրական սյունակ։ ՀԽՍՀ տարածքի համար կան փոքր և միջին, իսկ երկրաբանական տեսակետից առավել հետաքրքրական և օգտակար հանածոների հարուստ շրջանների տարածքի համար՝ խոշոր մանրամասն մասշտաբի Երկրաբանական քարտեզներ։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 618