Դոնի կազակները մշակույթում
Դոնի կազակները մշակույթում, համաշխարհային ու ռուսական արվեստի այն գործերի ուսումնասիրությունը, որտեղ հիշատակվում է Դոնի կազակների մասին։
Համաշխարհային գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրականության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրականագետներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Գիտնական-էնցիկլոպեդիստ Պետեր Սիմոն Պալլաս (1741—1811),
- Գեներալ Կոնստանտին Բենկենդորֆ (1785—1828),
- Գեներալ Քրիստոֆ Գերման Մանշտեյն (1711—1757),
- Պատմաբան Անդրեյ Շտորխ (1766—1835),
- Հրապարակախոս Իվան Կրասնով (1802—1871),
- Թարգմանիչ, քննադատ և հրապարակախոս Պլատոն Կրասնով (1866—1924),
- Արձակագիր ու հրապարակախոս Պյոտր Կրասնով (1869—1947),
- Արձակագիր և հրապարակախոս Ֆեոդոր Կրյուկով (1870—1920),
- Բանաստեղծ Նիկոլայ Տուրովերով (1899—1972),
- Քննադատ Լև Աննինսկի (1934),
- Բարդ գրող Բորիս Ալմազով(1944)[1],
- Արձակագիր Ալեքսանդր Կարասյով (1971)[2]։
Ստեղծագործություններ Դոնի կազակների մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
20-րդ դարում համաշխարհային ճանաչում է ստացել Միխայիլ Շոլոխովի «Խաղաղ Դոն» վեպ-էպոպեան[3]։ Վեպի անգլերեն թարգմանությունը լույս է տեսել 1934 թվականին[4], իսկ 1965 թվականին այդ ստեղծագործության համար Շոլոխովն արժանացել է Գրականության Նոբելյան մրցանակի՝ «գեղարվեստական ուժի և Դոնի կազակության մասին էպոսի ամբողջականության համար, որով նա պատկերել է պատմական այդ շրջադարձային փուլում ռուս ժողովրդի կյանքը» ձևակերպմամբ[5]։
Երաժշտության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին հերթին դրանք կազակական երգչախմբերն են ինչպես Ռուսաստանում, այնպես էլ արտասահմանում։ Ամենահայտնիներն են.
- «Կազակական շրջան»,
- Սերգեյ Ժարովի Դոնի կազակների երգչախումբ,
- Ատաման Պլատովի Դոնի կազակների երգչախումբ՝ Նիկոլայ Կոստրյուկովի ղեկավարությամբ[6],
- «Bolschoi Don Kosaken» (Վիեննա)[7]։
Կինեմատոգրաֆիայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կինոարվեստում Դոնի կազակության մասին ամենաականավոր ստեղծագործություններից է համարվում Սերգեյ Գերասիմովի 1958 թվականի «Խաղաղ Դոն» ֆիլմը։
|
Երբ ցուցադրվում էր Գերասիմովի «Խաղաղ Դոնը», իմ հայրենի Ուրյուպինսկում երկուսուկես կիլոմետրանոց հերթ էր գոյացել։ Որովհետև մեզ համար «Խաղաղ Դոնը» այն հայրենիքն է, որից մեզ զրկել են[8]։ - Բորիս Ալմազով
|
|
Դոնի կազակների մասին նկարահանվել են նաև հետևյալ ֆիլմերը.
- «Ստորի վայրերի ազատախմբերը» (1908), ռեժ.՝ Վլադիմիր Ռոմաշկով,
- «Խաղաղ Դոն» (ԽՍՀՄ, 1930), ռեժ.՝ Օլգա Պրեոբրաժենսկայա, Իվան Պրավով,
- «Ստեպան Ռազին» (ԽՍՀՄ, 1939), ռեժ.՝ Օլգա Պրեոբրաժենսկայա, Իվան Պրավով,
- «Խաղաղ Դոն» (ֆիլմ, 1958),
- «Անպատկառը» (ԽՍՀՄ, 1961), ռեժ.՝ Եվգենի Կարելով,
- «Երբ լալիս են կազակները» (ԽՍՀՄ, 1963), ռեժ.՝ Եվգենի Մորգունով,
- «Վայրի դաշտ» (ԽՍՀՄ, 1991), ռեժ.՝ Նիկոլայ Գուսարով,
- «Երմակ» (ԽՍՀՄ−Ռուսաստան, 1986−1996), ռեժ.՝ Վալերի Ուսկով, Վլադմիր Կրասնոպոլսկի,
- «Կազակական եղելություն» (Ռուսաստան, 1999), ռեժ.՝ Նիկոլայ Գուսարով,
- «Ստեպան Ռազին» (Ռուսաստան, 2009), ռեժ.՝ Դմիտրի Մեսխիև (ավարտված չէ),
- «Խաղաղ Դոն» (հեռուստասերիալ, 2015)։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Сайт казаков Санкт-Петербурга и Ленинградской области — Борис Алмазов Արխիվացված 2013-11-01 Wayback Machine.
- ↑ «Сайт казаков Санкт-Петербурга и Ленинградской области — Александр Карасёв». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 3-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 17-ին.
- ↑ Карасёв А., Фролов И. Автор «Тихого Дона» будет найден! // Литературная Россия. 09.10.2009. Արխիվացված 2015-03-30 Wayback Machine
- ↑ ««Тихий Дон — Илиада XX века»». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
- ↑ «1965 թվականի գրականության Նոբելյան մրցանակ» (անգլերեն). Նոբելյան հիմնադրամ. Վերցված է 2008 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
- ↑ «Донской казачий хор Атамана Платова | "ПАРИЖ и РУССКАЯ ФРАНЦИЯ" Franco-Russe гид-путеводитель: история, музеи, экскурсии». www.33gid.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 20-ին.
- ↑ Подховник Э. Образ типичного русского в представлении австрийцев // Перемены. 13 декабря 2011.
- ↑ Алмазов Б. Терпение казаков не беспредельно // Литературная Россия. 13 ноября 2009.