Բոլորի պատերազմն ընդդեմ բոլորի
«Բոլորի պատերազմը բոլորի դեմ»[1][2] (լատին․՝ Bellum omnium contra omnes), սոցիալական փիլիսոփայության հայեցակարգ[3], որն առաջարկել է անգլիացի փիլիսոփա Թոմաս Հոբսը իր հայտնի «Լևիաթան»[4][5] աշխատության մեջ։
Նա պնդում է, որ բնական վիճակում մարդիկ ապրում են միմյանց հետ մշտական պայքարի և պատերազմի մեջ՝ ռեսուրսների և իշխանության համար մրցակցության պատճառով։ Արդյունքում նման պայմաններում մարդկանց կյանքը դառնում է «միայնակ, ստոր, դաժան ու կարճ»։ Հոբսը կարծում էր, որ այս դաժանությունից խուսափելու համար մարդիկ պետք է իրենց իրավունքները փոխանցեն պետությանը։ Նա կարծում էր, որ պետությունը պետք է ունենա բռնության կիրառման մենաշնորհ, որպեսզի կարողանա պաշտպանել իր քաղաքացիներին ներքին ու արտաքին սպառնալիքներից։ Հոբսը պնդում էր, որ պետությունը պետք է լինի ուժեղ և կենտրոնացված, որպեսզի կարողանա արդյունավետորեն կատարել իր գործառույթները և կանխել հակամարտությունները հասարակության մեջ։
Այսպիսով, «Բոլորի պատերազմը բոլորի դեմ»-ը Հոբսի նախազգուշացումն է, որ առանց պետության և կառավարության մարդիկ չեն կարող ապրել խաղաղ և անվտանգ, և որ պետության ստեղծումը անհրաժեշտ պայման է կարգուկանոնի ապահովման և հասարակության բոլոր անդամների շահերի պաշտպանության համար։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Война всех против всех» (ռուսերեն). 2022 թ․ հունիսի 12.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն) - ↑ Lloyd, Sharon A.; Sreedhar, Susanne (2022). Zalta, Edward N.; Nodelman, Uri (eds.). Hobbes’s Moral and Political Philosophy (Fall 2022 ed.). Metaphysics Research Lab, Stanford University.
- ↑ Sreedhar, Susanne (2008 թ․ մայիսի 6). «Review of The Cambridge Companion to Hobbes's Leviathan» (անգլերեն). ISSN 1538-1617.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն) - ↑ «Томас Гоббс. Левиафан, или Материя, форма и власть государства церковного и гражданского». lib.ru. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 13-ին.
- ↑ «Книга Левиафан читать онлайн Томас Гоббс». knijky.ru. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 13-ին.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Государство и 'война всех против всех'.
| ||||||
