Բարդողիմեոս Արծրունի
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աբուսահլ (այլ կիրառումներ)
| Բարդողիմեոս Արծրունի Բարդողիմէոս Արծրունի | |||
| |||
| Արծրունիների զինանշանը | |||
| |||
|---|---|---|---|
| 10-րդ դար | |||
| Ազգություն | հայ | ||
| Դավանանք | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Ծննդյան օր | անհայտ | ||
| Ծննդավայր | Վասպուրականի թագավորություն | ||
| Վախճանի օր | անհայտ | ||
| Դինաստիա | Արծրունիներ | ||
| Ի ծնե անուն | Աբուսահլ կամ Ապուսահլ Արծրունի | ||
Բարդողիմեոս Արծրունի, ի ծնե՝ Աբուսահլ Արծրունի (ծննդյան և մահվան թվականներն անհայտ - 10-րդ դար), հայ իշխան (թագավոր) Վասպուրականի թագավորության Անձևացիք գավառում, Արծրունիների թագավորական տոհմից։ Գերի է ընկել մուսուլմանների ձեռքը[1]։
Անձևացիքի իշխանություն (թագավորություն)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայտնի է, որ Անձևացյաց գավառն ուներ ինքնուրույն «թագավորություն»[2], այն գտնվում էր Արծրունիների գերիշխանության ներքո։ Անձևացյաց «թագավոր»-ներից հիշատակվում է նաև Բարդողիմեոսը, որը «թագավորել» է Անձևացյաց գավառում Դերենիկի Անձևացիքի իշխան դառնալուց առաջ[3]։
Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արաբերենից թարգմանել է «Մակար կրօնաւորի և Աբդլազիզ ամիրայի վիճաբանութիւնը», որի թվականն անհայտ է[4]։
Բարդողիմեոս Արծրունու թողած մի հիշատակարանում կարդում ենք.
«Ես Անձևացյաց թագավոր Բարդուղիմեոս, մանկուց Աբուսահլ անվանված, տաճիկ գրից (արաբերենից) հայերենի թարգմանեցի այս պատմությունը, երբ ծովացած մեղքերս ինձ խորասուզեցին անդունդների մեջ և մատնվեցի անօրենքների ձեռքը»[5][6][3]։
Այս իշխանի (թագավորի) մասին այլ տեղեկություններ չկան[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Հայոց անձնանունների բառարան, Հրաչյա Աճառյան, Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 27 (Աբուսահլ), էջ 389 (Բարդողիմէոս)
- ↑ «Ուսումնասիրություններ հայ նախարարություններու մասին», Համազասպ Ոսկյան, Վենետիկ, 1955, էջ 73-74
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Վասպուրականի Արծրունյաց Թագավորությունը», Վ.Մ. Վարդանյան, Երևան, 1969., էջ 190
- ↑ «Ժողովածոյք առակաց Վարդանայ. նիւթեր պատմութեան հայոց միջինդարեան մատենագրութեան ըստ հայագէտ Ն. Մառի», Հ. Յակովոս Վ. Տաշեան, Վիեննա, 1900 էջ 190
- ↑ «Ուսումնասիրություններ հայ նախարարություններու մասին», Համազասպ Ոսկյան, Վենետիկ, 1955, էջ 74
- ↑ «Ժողովածոյք առակաց Վարդանայ. նիւթեր պատմութեան հայոց միջինդարեան մատենագրութեան ըստ հայագէտ Ն. Մառի», Հ. Յակովոս Վ. Տաշեան, Վիեննա, 1900 էջ 190
«Ես Բարդողիմէոս Անձևացեաց թագաւոր ի սննդականութենէ Ապուսահլ կոչեցեալ, թարգմանեցի զպատմութիւնս ի տաճիկ գրոց ի հայ լեզուս, յորժամ ծովացեալ մեղքն իմ ընկղմեցին զիս յանդունդս եւ մատնեալ եղէ ի ձեռս անաւրինաց...»
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հայոց անձնանունների բառարան, Հրաչյա Աճառյան, Հատոր 1, Ցուցակ 1, Էջ 27 (Աբուսահլ), էջ 389 (Բարդողիմէոս)
- «Վասպուրականի Արծրունյաց Թագավորությունը», Վ.Մ. Վարդանյան, Երևան, 1969., էջ 190