Փոքրիկ եռագրություն
| Փոքրիկ եռագրություն | |
|---|---|
| Տեսակ | literary cycle? |
| Հեղինակ | Անտոն Չեխով |
| Բնագիր լեզու | ռուսերեն |
«Փոքրիկ եռագրություն» (ռուս.՝ «Маленькая трилогия»), Անտոն Պավլովիչ Չեխովի կողմից 1898 թվականին գրված շարք՝ բաղկացած երեք պատմվածքներից[1]։
Եռագրության բովանդակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ամբողջ եռագրությունը միավորում են երեք հերոս–պատմողները, ովքեր որսի ընկերներ են՝ Բուրկին, Իվան Իվանովիչ և Ալյոխին։ Նրանցից յուրաքանչյուրը պատմում է երեք պատմություններից մեկը։
«Պատյանով մարդը» («Ռուսական միտք», 1898, № 7)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Պատյանով մարդը» պատմվածքով է սկսվում եռագրությունը։ Այստեղ առավել վառ ու բացեիբաց է արտահայտված «պատյանով կյանքի» թեման։ Բելիկովի կերպարը հիմնականում գրոտեսկային է, իսկ անվանումը շատ դեպքերում ամբողջ շարքին երանգ ու թեմա է առաջադրում[2]։ Այդ պատմությունը մենք լսում ենք Բելիկովի գործընկեր Բուրկինից։
«Հաղարջը» («Ռուսական միտք», 1898, № 8)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եռագրության երկրորդ պատմվածքը «Հաղարջն» է։ «Պատյանի» թեման այստեղ առկա է առավել նուրբ տեսքով, քան առաջն պատմվածքում։ Այս անգամ Իվան Իվանովիչ Չիմշան–Հիմալայսկին պատմում է իր եղբայր Նիկոլայի կյանքի մասին։
«Սիրո մասին» («Ռուսական միտք», 1898, № 8)[1][խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Սիրո մասինը» եռագրության վերջին պատմվածքն է։ Պատմվածքում եռագրության հիմնական թեման հնչում է առավել նրբորեն։ Ինչպես երևում է վերնագրից, այդ պատմությունը սիրո մասին է. Ալյոխինը պատմում է Աննա Ալեքսեևնա Լուգանովիչի հետ իր հարաբերությունների մասին։
Ըստ Չեխովի մտահղացման՝ պատմվածքները չպետք է եռապատում կազմեին։ Հեղինակը պլանավորել էր ստեղծել «պատյանով կյանքի» մասին մի ամբողջ շարք[2]։ Բայց երեք պատմվածքքների վրա աշխատելու ժամանակ Անտոն Չեխովը հոգնել ու հիասթափվել է։ Նա գրել է.
|
Ցանկություն չկա գրելու, և գրում ես այնպես, ասես պասի վեցերորդ շաբաթի կերակուր ես ուտում
[3]: |
|
Աշնան սկզբին հեղինակին աշխատել խանգարել է հիվանդությունը, իսկ նոյեմբերին նա սկսել է աշխատել արդեն ուրիշ ստեղծագործությունների վրա։
«Փոքրիկ եռագրություն» անվանումը ստեղծագործություններին ոչ թե հեղինակն է տվել, այլ նրա ստեղծագործությունների հետազոտողները, ովքեր վերջնականապես միավորել են այդ երեք ստեղծագործությունները[4]։
Գրաքննադատները եռագրության մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ամբողջ եռագրությությունը քննադատների կողմից բարձր գնահատանքի է արժանացել։ Իզմայլովը դրական փոփոխություններ է նշել Չեխովի ստեղծագործություններում[5]։
Եռագրության մասին Բոգդանովիչը գրել է, որ չնայած երեք պատմվածքների միջև ակնհայտ կապ չկա, բայց այնտեղ «ուրվագծվում է այն միջավայրը, որտեղ գերակայում է պատյանով մարդը»։ Սկաբիչևսկու կարծիքով Չեխովի պատմվածքները դեմ են XIX դարավերջի հանրահայտ «լափողների միջավայր» գաղափարին և խոսում այն մասին, որ այդ միջավայրը ստեղծում են հենց մարդիկ՝ իրենց անգործությամբ, ինչ-որ նորի նկատմամբ վախից, իրենց «պատյանով»[6]։
|
|
...Մեղավորը ոչ թե ինչ-որ մարդակեր-միջավայրն է, այլ գաղափարազուրկ կյանքը, նրա մեջ ամեն տեսակ խելամիտ և լայնարձակ նպատակների բացակայությունը, երևակայական երջանկության փնտրտուքը ինչ-որ անձուկ, անարժեք, եսասեր խնդրի մեջ և ստանալ վախկոտ հրաժարումը ավելի բարձր նպատակների և ավելի գրավիչ, պայծառ ապագայի հասնելու համար փոքր ի շատե վտանգավոր քայլ կատարելուց[7]։ |
|
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 «Российская Государственная библиотека». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 22-ին.
- ↑ 2,0 2,1 В. И. Кулешов — МАЛЕНЬКАЯ ТРИЛОГИЯ
- ↑ В письме к брату Ал. П. Чехову 30 июля 1898 г.
- ↑ А. П. Чехов (отрывок из лекции).
- ↑ В этих рассказах г. Чехов уже вовсе не тот объективист-художник, по-видимому, совершенно безучастно относящийся к изображаемому, каким он представлялся ранее <…> Всюду за фигурою рассказчика виден субъективист автор, болезненно тонко чувствующий жизненную нескладицу и не имеющий силы не высказаться. Мы сказали бы, что автор болен мировою скорбью, если бы значение этого последнего выражения не было так опошлено и избито <…> нам кажется, что настает серьезный перелом в творчестве г. Чехова, болезненно созревает в его душе что-то новое (А. Измайлов. Литературное обозрение. — «Биржевые ведомости», 1898, No 234, 28 августа).
- ↑ «Творчество А. П. Чехова в панораме мнений / «Маленькая трилогия»». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 20-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 22-ին.
- ↑ "Сын отечества", 1898, No 245, 11 сентября