«Լազեր»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.7.2+) (Ռոբոտը ավելացնում է․: ky:Лазер (медицина) |
չ Robot: af:Laser is a featured article |
||
Տող 15. | Տող 15. | ||
*այլ տիպի լազերներ: |
*այլ տիպի լազերներ: |
||
[[Կատեգորիա:Քվանտային օպտիկա]] |
[[Կատեգորիա:Քվանտային օպտիկա]] |
||
{{Link FA|af}} |
|||
[[af:Laser]] |
[[af:Laser]] |
15:07, 2 Սեպտեմբերի 2012-ի տարբերակ
Լազերի աշխատանքի սկզբունքը
Ֆիզիկայի կարևորագույն բարձունքներից մեկը քվանտային գեներատորի կամ լազերի ստեղծումն է: Լազերը դա մոնոքրոմատիկ կոհերենտ լույսի աղբյուր է լուսային ճառագայթի բարձր ուղղորդվածությամբ: Լազեր բառը (անգլ. light amplification by stimulated emission of radiation) նշանակում է լույսի ուժեղացում հարկադրաբար արձակման ճառագայթման արդյունքում: Հիմնարար ֆիզիկական երևույթը կայանում է ճառագայթի հարկադրաբար արձակման մեջ: Դա տեղի է ունենում ֆոտոնի և գրգռված ատոմի փոխազդեցության արդյունքում: Ֆոտոնի գրգռված ատոմի հետ փոխազդեցության արդյունքում ատոմը գալիս է նորմալ վիճակի, իսկ ավելցուկային էներգիան արձակվում է ֆոտոնի տեսքով: Ընդ որում այդ ֆոտոնը ունենում է նույն էներգիան ուղվածությունը և բևեռականությունը ինչ որ առաջինը: Այսպիսով պրոցեսի արդյունքում առաջացավ 2 նմանատիպ ֆոտոն: Այդ ֆոտոներրի հետագա փոխազդեցությունների արդյունքում կատարվում է շղթայական ռեակցիա առաջանում են բազմապատիկ թվով մնանատիպ ֆոտոնների հոսք որոնք բացարձակ ճշտությամբ շաժվում են նույն ուղղությամբ: Դա բերում է խիտ նեղ ուղվածությամբ բարձր էներգիայով լուսային ճառագայթի գոյացման: Ճառագայթի գոյացման և պահպանման համար անհրաժեշտ է միջավայր որում գրգռված վիճակի ատոմները կլինեն ավելի շատ քան նորմալ վիճակի ատոմները, քանի որ ֆոտոնի փոխազդեցությունը չգրգռված ատոմի հետ կբերի ֆոտոնի վերացման: Այդպիսի միջավայրը կոչվում է ինվերս ատոմների էնրգիայով բնակեցված: Այսպիսով բացի գրգռված ատոմից ֆոտոնի ստիպողաբար արձակումից տեղի է ունենում ինքնավերականգնող պրոցես՝ ֆոտոնի առաքում գրգռված վիճակից նորմալ վիճակի անցնելիս և ֆոտոնի կլանում նորմալ վիճակից գրգեված վիճակի անցնելիս : Այդ երեք պրոցեսների և ատոմի 2 վիճակների մասին հիմարար տեսությունը տրվել է Ալբերտ Այնշտայնի կողմից 1916 թվականին:
Լազերների տեսակներն են`
- գազային լազերներ,
- լազերներ ներկիչների վրա,
- լազերներ մետաղական զույգի վրա,
- պինդ մարմնային լազերներ,
- կիսահաղորդչային լազերներ,
- այլ տիպի լազերներ: