Դիտել Միստիկա էջի աղբյուրը

'''Միստիկա''' ({{lang-el|μυστικός}}-ից թարգմանաբար նշականում է «փակ», «գաղտնի»), հավատ դեպի [[գերբնական]] ուժերը, որի հետ մարդը անհասկանալի ձևով կարողանում է կապ հաստատել, ինչպես նաև սրբազան [[կրոն]]ական գործունեություն, որի նպատակն է [[Աստված|Աստծո]] (կամ աստվածների, ոգիների, այլ աննյութական էությունների) հետ անմիջական միավորման վերապրումը։ [[Աստվածաբանություն|Աստվածաբանական]] և [[փիլիսոփայություն|փիլիսոփայական]] ուսմունքների այն միասնությունը, որը նվիրված է այս գործունեության արդարացմանը և իմաստավորմանը, կոչվում է [[միստիցիզմ]]<ref>* [http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_philosophy/730/МИСТИКА Мистика] // Философия: Энциклопедический словарь. / Под редакцией А. А. Ивина. — М.: Гардарики, 2004.
* ''Аверинцев С. С.'' [http://iph.ras.ru/elib/1912.html Мистика] // Новая философская энциклопедия: в 4 т. / Институт философии РАН; Нац. обществ.-науч. фонд; Предс. научно-ред. совета В. С. Стёпин. — М.: Мысль, 2000—2001. — ISBN 5-244-00961-3. 2-е изд., испр. и допол. — М.: Мысль, 2010. — ISBN 978-5-244-01115-9.
* [http://gramota.ru/slovari/dic/?word=%EC%E8%F1%F2%E8%EA%E0&all=x Мистика] // Большой толковый словарь русского языка. / Гл. ред. С. А. Кузнецов.— СПб.: Норинт, 1998.
* ''Соловьёв В. С.'', Мистика и мистицизм // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907
* [http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/199466 Большого Энциклопедического словаря]</ref>։

== Բառի բացատրություն ==
Փոխաբերական իմաստով միստիկա նշանակում է երևույթների և գործողությունների ամբողջություն, որը հատուկ կերպով մարդուն կապում է աշխարհի գաղտնի ուժերի և արարածների հետ, անկախ տարածության պայմաններից, ժամանակից և ֆիզիկական պատճառականությունից։ Գոյություն ունի նաև իրական՝ մարգարեական ու գործնական՝ օպերատիվ միստիկա։ Մարգարեական միստիկան ձգտում է հետևել անխուսափելի երևույթներն ու առարկաները, որոնք չեն գտնվում տվյալ տարածության կամ ժամանակահատվածի հորիզոնում։ Սրան են պատկանում [[պայծառատեսություն]]ը, [[գուշակություն]]ը, պատգամախոսարանները, ինչպես նաև [[աստղագուշակություն]]ը։ Գործնական կամ օպերատիվ միստիկան իր հերթին ձգտում է սովորական միջոցների և պայմանների կողքին դուրս բերել տարատեսակ երևույթներ, ինչպես՝ գործել հեռավորության վրա, մեկ տիրողական ներշնչանքով կանգնեցնել և առաջացնել կյանքի գործառույթներ, ստեղծել պլաստիկ ձևեր, նյութականացնել հոգևոր էություններ կամ հակառակն անել մարմնականի հետ։ Սրան են վերաբերում կենդանական մագնիսականությունը, [[մոգություն]]ը (նեղ իմաստով), [[դիցահմայություն]]ը, [[մեռելահարցություն]]ը, կախարդության կամ հմայության բոլոր հնարավոր միջոցները, և վերջապես, [[մեդիում]]ական կամ [[սպիրիտիզմ]]ական երևույթների ամբողջ ոլորտը։

Քրիստոնեակամ տեսամկյունից իրական միստիկան (իր երկու տեսակներով) բաժանվում է առարկայի արժեվորման և նշանակության և միստիկական փոխազդեցության կողքին բաղկացած է աստվածային, բնական և դիվային տարատեսակների։ [[Ալքիմիան]] սովորաբար վերագրվում է միստիկային, սակայն չկան բավականաչափ հիմունքներ դրա համար, քանի որ ալքիմիկոսներն իրենց օպերացիաներում փորձում են օգտվել նյութերի բնական հատկություններից և ելակետը դրել էին նյութի միասնության սկզբունքը, որն այժմ ընդունվել է որպես դրական գիտություն։

Մեկ այլ իմաստով միստիկա է համարվում է [[կրոն]]ա-[[փիլիսոփայություն|փիլիսոփայական]] ճանաչողական գործունեություն։

== Տարբեր մտածողներ միստիկայի մասին ==
* [[Նիկոլայ Բերդյաև]]․
{{քաղվածք|Միստիկան [[ռեալիզմ (փիլիսոփայություն)|ռեալիզմն]] է, իրականությունների զգացումը, իրականությունների հետ մերձեցումը։ Ռացիոնալիստիկական դրականությունն էլ իլյուզիոնիզմն է, իրականությունների զգալու կորուստը, աշխարհի իրականությունների միջև պայթյունը։}}

* [[Գիլբերտ Կիտ Չեսթերտոն]]․
{{քաղվածք|Միստիկայից մի փոքր գլուխ հանելու շնորհիվ ինձ չեն կարող հիմարեցնել դիլետանտները։ Ճշմարիտ միստիկաները չեն թաքցնում գաղտնիքները, այլ բացահայտում դրանք։ Նրանք ոչինչ չեն թողնում ստվերում, իսկ գաղտնիքն այդպես էլ մնում է գաղտնի։ Մինչև միստիկ-դիլետանտը չի կարող շրջանցել առանց առեղծվածայնության ծածկով, որը հանելով բացահայտում ես բացարձակ տափակություն։|«Հայր Բրաունի անվստահությունը»}}

* [[Ալբերտ Այնշտայն]]․
{{քաղվածք|Ժամանակակից միստիկական միտումները, որոնք ամհամեմատ աճում են այսպես կոչված թեոսոֆիայում և սպիրիտուալիզմում, ինձ համար ընդամենը թուլության և մոլորվածության հատկանիշներ են։ Քանի որ մեր ներքին փորձը բաղկացած է սենսորային ազդեցությունների վերարտադրությունից և կոմբինացիաներից, անմարմին հոգու ըմբռնումն ինձ թվում է դատարկ և անիմաստ։}}

== Տես նաև ==
* [[Սուֆիզմ]]
* [[Կաբալա]]
* [[Իսիխազմ]]

== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}

== Գրականություն ==
* ''Артемьева Т. В.'' Британские мистики в России XVIII века // Философский век. Альманах. Вып.17. История идейкак методология гуманитарных исследований. Часть I./ Отв. редакторы Т. В. Артемьева, М. И. Микешин. -СПб.: Санкт-Петербургский Центр Истории Идей,2001. — С. 313—341. ISBN 5-7187-0372-8
* {{статья
|автор=Балагушкин Е. Г.
|заглавие=Сущность и структурное разнообразие мистики
|ссылка=http://www.amursu.ru/attachments/1320_2010_2.pdf
|издание=Религиоведение
|год=2010
|номер=2
|страницы=102—113
|issn=2072-8662
|ref=Балагушкин
}}
* {{статья |автор=Беспаленко П. Н., Римский В. П. |заглавие=Политико-идеологические и социокультурные основания типологии нетрадиционных религий |оригинал= |ссылка= http://cyberleninka.ru/article/n/politiko-ideologicheskie-i-sotsiokulturnye-osnovaniya-tipologii-netraditsionnyh-religiy|автор издания= |издание=Известия Тульского государственного университета. Гуманитарные науки |тип= |место=Тула|издательство=Тульский государственный университет |год=2009 |выпуск= |том= |номер=1 |страницы=3-13 |isbn= |issn= |doi= |bibcode= |arxiv= |pmid= |язык= |ref=Беспаленко, Римский |archiveurl= |archivedate=}}
* ''Бердяев Н. А.'' [http://krotov.info/library/02_b/berdyaev/1937_034_06.html Дух и реальность. Основы богочеловеческой духовности. Париж, 1937. — Глава VI. Мистика. Её противоречия и достижения].
* Энциклопедия мистических терминов / Авт. сост. С. Васильев и др. -М.: ООО "Издательство «Астрель»: МИФ: ООО «Издательство АСТ», 2001.- 576 с.
* Fanning, Steven., Mystics of the Christian Tradition. New York: Routledge Press, 2001.
* Louth, Andrew., The Origins of the Christian Mystical Tradition. — Oxford: Oxford University Press, 2007. ISBN 978-0-19-929140-3.
* McGinn, Bernard., The Presence of God: A History of Western Christian Mysticism'.' Vol. 1 — 4. (The Foundations of Mysticism; The Growth of Mysticism; The Flowering of Mysticism) New York: Crossroad, 1997—2005.
*ԱՅԳ (Արփինե Յուրիի Գալստյան) Սատանան կին է Վեներայից։

[[Կատեգորիա:Խորհրդապաշտություն]]
[[Կատեգորիա:Կեղծ գիտություն]]