Կոնիցյան փայտափորագրություն
 | |
 |
Կոնիցյան փայտափորագրություն (բոս․՝ Konjičko drvorezbarstvo / Коњичко дворезбарство) , փայտափորագրության յուրահատուկ տեխնիկա, որը դարեր ի վեր ավանդաբար գործածվում է Բոսնիա և Հերցեգովինայի Կոնից համայնքում։ Կիրառվում է կահույքագործության, տների ներքին ձևավորման, դեկորատիվ առարկաների պատրաստման բնագավառներում։ Աչքի է ընկնում ձեռքով իրագործված զարդանախշային յուրահատուկ մոտիվներով, ինքնատիպ ընդհանուր տեսքով։ Այդ արհեստը, լինելով Կոնիցի համայնքային կյանքի, մշակույթի անբաժանելի մասը, կարևոր դեր է խաղում ոչ միայն համայնքում, այլև նրա սահմաններից դուրս՝ Բոսնիա և Հերցեգովինայով մեկ և մինչև անգամ բոսնիական սփյուռքում[1]։ Այն արժանացել է նաև միջազգային ճանաչման և 2017 թվականին ներառվել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում՝ որպես մարդկության ոչ նյութական մշակույթի յուրօրինակ և գնահատելի դրսևորում[2]։
Կոնիցյան ինքնատիպ արհեստն այդ հեղինակավոր ցանկում ընդգրկելու նպատակով աշխատանքներ սկսել են տանել 2014 թվականից՝ Բոսնիա և Հերցեգովինայի մշակույթի և սպորտի նախարարության և համայնքի ղեկավարության նախաձեռնությամբ[3]։ Կոնիցյան փայտափորագրության առավել աչքի ընկնող նմուշները մասնակցել են միջազգային ցուցահանդեսների, արժանացել ուշադրության ու դրվատանքի[4]։ Արհեստագործական այդ աշխատանքների երեք հավաքածուներ հռչակվել են Բոսնիա և Հերցեգովինայի ազգային հուշարձաններ. խոսքը Նիկշիչների ընտանիքին պատկանած ընդհանուր առմամբ 23 առարկաների[5][6] և Մուլիչի թանգարանի 63 ցուցանմուշների[7] մասին է։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Konjic woodcarving na službenim stranicama UNESCO-a Pristupljeno 31. srpnja 2018.
- ↑ Konjičko drvorezbarstvo na listi UNESCO-a 6. prosinca 2017. (bos.) Pristupljeno 31. srpnja 2018.
- ↑ Konjičko drvorezbarstvo kulturna baština UNESCO-a Արխիվացված 2018-08-01 Wayback Machine. N1 6. prosinca 2017. (bos.) Pristupljeno 31. srpnja 2018.
- ↑ Drvorezbarska radnja "Braća Nikšić" Արխիվացված 2018-08-01 Wayback Machine, Turistička zajednica Hercegovačko Neretvanske Županije
- ↑ «Zbirka namještaja porodice Nikšić». Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-11-17-ին. Վերցված է 9. 2. 2016-ին.
- ↑ «Zbirka namještaja porodice Nikšić». Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-11-17-ին. Վերցված է 9. 2. 2021-ին.
- ↑ «Zbirka drvorezbarskih predmeta Mulićev rekord». Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-11-17-ին. Վերցված է 9. 2. 2021-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- E. Halimić, Konjičko drvorezbarstvo je definitivno evropsko kulturno naslijeđe, Dnevni Avaz, 30. lipnja 2018. (bos.)
- Može li konjičko drvorezbarstvo na UNESCO-ovu listu?, http://balkans.aljazeera.net (video) 2:55 min (bos.)
- UNESCO: Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity - 2017 (video) 10:20 min (bos.)