Կիլտսի դաստակերտ

Կիլտսի դաստակերտ (էստ․՝ Kiltsi mõis, գերմ.՝ Schloß Aß, Schloss Ass, Gilsenhof)՝ ասպետական դաստակերտ Էստոնիայի Լյաենե-Վիրումաա շրջանի Վեյկե-Մաառյա կոմսությունում։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կիլտսի դաստակերտի մասին առաջին հիշատակումները թվագրվում են 1466 թ․–ին։ Դաստակերտը կառուցվել է 14-ից 15–րդ դարերում։ Սկզբնական շրջանում ամրոցը տնօրինել է Կիլտսենների ընտանիքը, որոնց անունով էլ ամրոցը մնացել է պատմության մեջ։ 17–րդ դարում դաստակերտի տնօրինությունը ստանձնել են համապատասխանաբար Ասերիան, Ուեխկուլ, Զոյեգ, Մանտեֆուլ, Ռոշեն ընտանիքները։ 1784 թ․–ին դաստակերտի սեփականատեր է դարձել Գերման Յոհան ֆոն Բենկենդորֆը, ում օրոք կալվածքի շուրջ կառուցվել է քարե պարիսպ։ 1816 թ․–ին դաստակերտը տնօրինում էր ճանապարհորդ Իվան Ֆեոդորովիչը, այնուհետև մինչև 20–րդ դարը՝ նրա ժառանգները։ Դաստակերտի վերջին մասնավոր սեփականատերը եղել է Ալֆրեդ ֆոն Իքսկյուլ–Գիլդենբանդը^[1]։

Կալվածքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սկզբնական շրջանում Կիլտսի դաստակերտը եղել է տեղական իշխանի նստավայրը։ Լիվոնյան պատերազմի ընթացքում փոքրիկ ամրոցը ամբողջովին ավերվել է։ 1790 թ․–ին ամրոցի փլատակների վրա կառուցվել է վաղ դասական ոճի առանձնատուն։ Ավելի ուշ շինությանը առավել ահարկու տեսք տալու համար ամբողջովին ձևափոխվել են ամրոցի երկու թևերը, և այդ ժամանակ է, որ այնտեղ հայտնվել են Բենկենդորֆների և Բրևերների զինանշանները։ 1920 թ․–ին շինությունը վերածվել է դպրոցի։