Կենդանիների վիժում

Կենդանիների վիժում, ինքնաբերաբար կամ արհեստական հղիության ընդհատումը կենդանիների մոտ։ Վիժում կատարվում է շատ կենդանիների մոտ տարբեր պատճառներով։ Ելնելով բոլոր ինքնաբերաբար պատճառներից կենդանիների վիժումը լինում է երկու տեսակի՝ վարակիչ և ոչ վարակիչ^[1]։ Օրինակ, ոչխարների հղիությունը կարող է ընդհատվել այն պատճառով, երբ շները հետապնդում են ոչխարներին և խառնվու են նախիրի հետ։ Կովերի մոտ վիժումը կատարում են այն ժամանակ, երբ հայտնաբերում են վարակիչ հիվանդություն, ինչպես բրուցելոզը^[2]^[3]։ Կովերի վիժումը նաև կատարում են այն ժամանակ, երբ կովերն ուտում են սոճու փշատերևները։ Ձիերի մոտ վիժումը լինում է անցուցք կամ սաղմի ներծծման հետևանքով, կարող է մահացության ախտանիշ լինել մտրուկի համար^[4]։ Վիժումները լինում են ամբողջական (երբ մահանում են բոլոր սաղմերը բազմասաղմանի կենդանիների մոտ և թերի (երբ մեկ կամ երկու սաղմերը զարգանում են և բարեհաջող կերպով ծնվում) և իդիոպաթիկ (երբ վիժումի պատճառ հանդես է գալիս սաղմը) և սիմպտոմատիկ (երբ վիժումի պատճառ հանդես է գալիս էգի օրգանիզը)։

Կենդանիների արհեստական վիժումը լայնորեն կիրառվում է անասնաբուծության մեջ^[5]։ Վայրի բնության մեջ զեբրաների և ձիերի մոտ վիժում կարող է լինել հղի էգերի ինտենսիվ բեղմնավորման դեպքում^[6]^[7]^[8]։

Ծանոթագրություններ

↑ Spencer, James B. (1908). Sheep Husbandry in Canada. էջ 114. OCLC 798508694.
↑ Myers, Brandon; Beckett, Jonathon (2001). «Pine needle abortion». Animal Health Care and Maintenance (PDF). Tucson, AZ: Arizona Cooperative Extension, University of Arizona. էջեր 47–50. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 10-ին.
↑ Kim, Ill-Hwa; Choi, Kyung-Chul; An, Beum-Soo; Choi, In-Gyu; Kim, Byung-Ki; Oh, Young-Kyoon; Jeung, Eui-Bae (2003). «Effect on abortion of feeding Korean pine needles to pregnant Korean native cows». Canadian Journal of Veterinary Research. Canadian Veterinary Medical Association. 67 (3): 194–197. PMC 227052.
↑ Overton, Rebecca (2003-03). «By a Hair» (PDF). Paint Horse Journal. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ postscript (link)
↑ McKinnon, Angus O.; Voss, James L. (1993). Equine Reproduction. Wiley-Blackwell. էջ 563. ISBN 0-8121-1427-2.
↑ Berger, Joel W; Vuletić, L; Boberić, J; Milosavljević, A; Dilparić, S; Tomin, R; Naumović, P (1983 թ․ մայիսի 5). «Induced abortion and social factors in wild horses». Nature. 303 (5912): 59–61. doi:10.1038/303059a0. PMID 7 668248 7. {{cite journal}}: Check |pmid= value (օգնություն)
↑ Pluháček, Jan; Bartos, L (2000). «Male infanticide in captive plains zebra, Equus burchelli» (PDF). Animal Behaviour. 59 (4): 689–694. doi:10.1006/anbe.1999.1371. PMID 10792924. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ նոյեմբերի 22-ին. {{cite journal}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)
↑ Pluháček, Jan (2005). «Further evidence for male infanticide and feticide in captive plains zebra, Equus burchelli» (PDF). Folia Zool. 54 (3): 258–262. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ փետրվարի 22-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 26-ին.

Արտաքին հղումներ

Կենդանիների վիժումը հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում

[1] Spencer, James B. (1908). Sheep Husbandry in Canada. էջ 114. OCLC 798508694.

[2] Myers, Brandon; Beckett, Jonathon (2001). «Pine needle abortion». Animal Health Care and Maintenance (PDF). Tucson, AZ: Arizona Cooperative Extension, University of Arizona. էջեր 47–50. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2015 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 10-ին.

[3] Kim, Ill-Hwa; Choi, Kyung-Chul; An, Beum-Soo; Choi, In-Gyu; Kim, Byung-Ki; Oh, Young-Kyoon; Jeung, Eui-Bae (2003). «Effect on abortion of feeding Korean pine needles to pregnant Korean native cows». Canadian Journal of Veterinary Research. Canadian Veterinary Medical Association. 67 (3): 194–197. PMC 227052.

[phj-4] Overton, Rebecca (2003-03). «By a Hair» (PDF). Paint Horse Journal. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ postscript (link)

[5] McKinnon, Angus O.; Voss, James L. (1993). Equine Reproduction. Wiley-Blackwell. էջ 563. ISBN 0-8121-1427-2.

[6] Berger, Joel W; Vuletić, L; Boberić, J; Milosavljević, A; Dilparić, S; Tomin, R; Naumović, P (1983 թ․ մայիսի 5). «Induced abortion and social factors in wild horses». Nature. 303 (5912): 59–61. doi:10.1038/303059a0. PMID 7 668248 7. {{cite journal}}: Check |pmid= value (օգնություն)

[7] Pluháček, Jan; Bartos, L (2000). «Male infanticide in captive plains zebra, Equus burchelli» (PDF). Animal Behaviour. 59 (4): 689–694. doi:10.1006/anbe.1999.1371. PMID 10792924. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ նոյեմբերի 22-ին. {{cite journal}}: Invalid |url-status=404 (օգնություն)

[8] Pluháček, Jan (2005). «Further evidence for male infanticide and feticide in captive plains zebra, Equus burchelli» (PDF). Folia Zool. 54 (3): 258–262. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ փետրվարի 22-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 26-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]