Էլֆական լեզուներ
Էլֆական լեզուները ստեղծվել են Ջոն Թոլքինի կողմից՝ իր ստեղծած Միջերկրի էլֆերի համար։ Թոլքինը, լինելով բանասեր, մեծ ժամանակ ու ջանք է ծախսել՝ ստեղծելու համար այդ արհեստական լեզուները։ Հետաքրքրական է, որ հենց էլֆական լեզուներն են հիմք հանդիսացել Թոլքինի աշխարհահռչակ վիպերգության համար։ Թոլքինը նաև ստեղծել է գրային համակարգեր էլֆական լեզուների համար՝ սարատի, տենգվար, Քիրթհ։
Ներքին պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Թոլքինը հավաստիացնում է, որ էլֆական լեզուները իրենցից ներկայացնում են տարբեր լեզուների ու բարբառների միասնական լեզվաընտանիք։ Ստորև ներկայացված են էլֆական լեզուները՝ առաջացման հերթականությամբ և լեզվախմբերով։
- Քուենդերին- բոլոր էլֆերի նախալեզուն, ովքեր վալարի կողմից բնակեցվեցին Միջնաշխարհում։ Բոլոր էլֆական լեզուները քուենդերինի հետնորդներն են։
- Ավարին- երկրորդ ու երրորդ ցեղերի էլֆերի լեզուն, որոնք հրաժարվեցին գնալ Վալինոր։ Ավարինը վերաճել է վեց ավարին լեզուների[1]։
- Միացյալ Էլդարին- այն երեք էլֆական ցեղերի լեզուն, որոնք ճամփա բռնեցին դեպի Վալինոր։ Այն վերաճել է հետեւյալ լեզուներին՝
- Քուենյա- Էլդամարի բնակիչ էլֆերի լեզուն, որը ունի երկու գրական լեզու․
- Վանյարին քուենյա- առաջին էլդարական ցեղի էլֆերի լեզուն
- Նոլդորին քուենյա- նոլդորների՝ երկրորդ էլդարական ցեղի էլֆերի լեզուն
- Թելերին- թելերի ցեղի էլֆերի լեզուն, որոնք ապրում էին Տոլ Էրեսեայում եւ Ալքուոնդեում
- Նանդորին- երրորդ էլդարական ցեղի՝ թելերիների մի ճյուղի՝ նանդորների լեզուն։
- Սինդարին- սինդարների լեզուն, ովքեր առանձնացել են էլդարների երրորդ ցեղից ու բնակվել Բելերիանդում։ Այն ունի հետևյալ բարբառները․
- Դորիաթին
- Ֆալաթրին
- Հյուսիսային սինդարին
- Նոլդորին սինդարին
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ J.R.R. Tolkien, "Tengwesta Qenderinwa", Parma Eldalamberon 18, p. 72.