Jump to content

Գիրք սարերի ու ծովերի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գիրք սարերի ու ծովերի
վենյան 山海經
ՀեղինակGuo Pu?
Տեսակգրական ստեղծագործություն
ԹեմաChinese mythology?, Էթնոլոգիա և ճանապարհորդություն
Բնօրինակ լեզուչինարեն
Ստեղծման տարեթիվմոտ մ. թ. ա. 124
 Shan Hai Jing Վիքիպահեստում

«Գիրք սարերի ու ծովերի» (山海經 (Չինարեն), հայտնի է նաև Shan Hai Jing վերնագրով[1], ավելի վաղ լատիներեն տառադարձվել է որպես Shan-hai Ching[2], չինական դասական բնագիր և առասպելաբանական աշխարհագրական ժողովածու[3][4], որը ներկայացնում է Չինաստանի ու հարևան երկրների առանձին վայրերի, ինչպես նաև այդ վայրերում ապրող արարածների իրական ու առասպելական նկարագիրը։ Այս տրակտատի հեղինակությունը ավանդաբար վերագրվում է առասպելական չին տիրակալ Մեծն Յուին, սակայն իրականում այն ստեղծվել է մեր թվականության սկզբին նախորդած և հաջորդած մի քանի դարերի ընթացքում՝ այսպես կոչված «մարտնչող թագավորությունների դարաշրջանում»։ Բնագրի առաջին տարբերակները գոյություն են ունեցել դեռևս մեր թվականությունից առաջ 4-րդ դարում[5][6], սակայն վերջնական տեսք գիրքն ստացել է դարեր անց՝ Ցին արքայատոհմի իշխանության վաղ շրջանում[6]։ Չին պատմիչ Սիմա Ցյանը (մ.թ.ա. 145 կամ 135 - մ.թ.ա. 86 թթ.) սարերի ու ծովերի գրքի մասին հիշատակում է իր «Պատմական նոթեր» («Շի ցզի») աշխատության 123-րդ գլխում։

«Գիրք սարերի ու ծովերի» տրակտատը բաժանված է տասնութ մասի, նկարագրում է 550-ից ավելի սար ու լեռ, մոտավորապես 300 ջրանցք։

Բնագիրը և թարգմանությունները

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիդարանի պատկերանիշը
Վիքիդարանի պատկերանիշը
Չինարեն Վիքիդարանում կա այս հոդվածին վերաբերող բնօրինակ տեքստ:
Տես 山海經
  • չինարեն բնագիրը (պարզեցված չինարեն)
  • չինարեն բնագիրը iPad-ի համար (պարզեցված չինարեն)
  • Каталог гор и морей (Шань хай цзин) / предисл., пер. и комм. Э. М. Яншиной. М.։ Наука, 1977.
    • Каталог гор и морей (Шань хай цзин) / предисл., пер. и комм. Э. М. Яншиной. 2-е изд., испр. М.։ Наталис; Рипол Классик, 2004. 349 с. ISBN 5-8062-0086-8 ISBN 5-7905-2703-5

Լրացուցիչ գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Китайская философия. Энциклопедический словарь / редактор Титаренко М.Л.. — М.: Мысль, 1994. — С. 492. — 576 с. — ISBN 5-244-00757-2
  • Адилханян Н.Л. Образ "чужого" в сознании древних китайцев на материале «Каталога Заморья» трактата «Шань хай цзин». — сборник «Азиатско-тихоокеанский регион: диалог языков и культур». Материалы II Международной научно-практической конференции. — 2016. — С. 19-25.
  • Кухтина Е.В. «Шаньхай цзин»: некоторые проблемы структуры и типологии текста. — 13-я Научная конференция «Общество и государство в Китае». Ч. I. — М., 1982.
  • Лихтман В.В. Пространственные текстологические структуры («Шаньхай цзина» и «Ши цзина»). — 18-я Научная конференция «Общество и государство в Китае». Ч. I. — М., 1987.
  • Birrell, Anne, ed. (1999). The Classic of Mountains and Seas. Translated by Anne Birrell (illustrated ed.). Penguin. ISBN 0140447199. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 24-ին.
  • Davydov, Andrey (2013 թ․ հուլիս) [Composed 2002]. "Шань Хай Цзин" и "И Цзин" - Карта Психофизиологической Структуры Человека? ["Shan Hai Jing" and "I Ching" - Map of Human Psychophysiological Structure?] (ռուսերեն). ISBN 9781301510009.
  • Fedoruk, V. V.; Davydov, A. N. (1998) [Composed 1997]. Corr. of RAO L. A. Verbitskaya; Assoc. Prof. B. G. Sokolova (eds.). Шань Хай Цзин - Своеобразный Каталог Психо-Физической Структуры Человека? [Is Shan Hai Jing The Original Catalog Of Psychophysiological Human Structure?]. First Russian Philosophical Convention. Human Being – Philosophy – Humanism (ռուսերեն). Vol. Volume VII. Philosophy and Human Problem. St. Petersburg: SPSU Publishing House. p. 355, p. 488. ISBN 9785288018947. B4231.R6751997. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. {{cite conference}}: |volume= has extra text (օգնություն); Check |editor1= value (օգնություն) Alt URL
  • Fracasso, Riccardo. 1996. "Libro dei monti e dei mari (Shanhai jing): Cosmografia e mitologia nella Cina Antica." Venice։ Marsilio. 88-317-6472-1
  • Mathieu, Remi. 1983. "Etude sur la mythologie et l'ethnologie de la Chine Ancienne." Vol I, "Traduction annotee du Shanhai Jing." Vol. II, "Index du Shanhai jing." Paris։ College de France, Institut des hautes etudes Chinoises.
  • Schiffeler, John Wm. 1978. The Legendary Creatures of the Shan hai ching. Hwa Kang. ASIN B0007AP1OI
  • Strassberg, Richard. 2002. A Chinese Bestiary: Strange Creatures from the Guideways Through Mountains and Seas. University of California Press. 0-520-21844-2

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. «Shan Hai Jing». Chinese Text Project.
  2. Jonathan H. Ping; Brett McCormick (2015 թ․ դեկտեմբերի 14). China's Strategic Priorities. Routledge. էջեր 40–. ISBN 978-1-134-59229-6.
  3. Lewis, Mark Edward (2006). The Flood Myths of Early China. State University of New York. էջ 64. ISBN 978-0-7914-6663-6.
  4. Mark Edward Lewis (2009). China's Cosmopolitan Empire: the Tang dynasty, Vol. 4 (illustrated ed.). Harvard University Press. էջ 202. ISBN 978-0-674-03306-1. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 8-ին.
  5. Leo Bagrow, R. & A. Skelton (2009). History of cartography. Transaction Publishers. էջ 204. ISBN 978-1-4128-1154-5.
  6. 6,0 6,1 Lust, John (1996). Chinese popular prints. Brill Publishers. էջ 301. ISBN 90-04-10472-0.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գիրք սարերի ու ծովերի» հոդվածին։