Jump to content

Համաշխարհային ռեկորդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Համաշխարհային ռեկորդ, աշխարհի ամենաբարձր գրանցված և հաստատված ձեռքբերումը (ռեկորդը) ցանկացած տեսակի գործունեության մեջ, հատկապես սպորտում։

«Գինեսի ռեկորդների գիրքը» հավաքել և հրապարակել է բոլոր տեսակի համաշխարհային ռեկորդներ՝ սկսած մարդկային լավագույն ձեռքբերումներից մինչև վատագույնները, ինչպես նաև բնության և շրջակա աշխարհի ռեկորդները: RecordSetter[en] կայքը սկսել է աշխատել նույն ոլորտում, սակայն նրա քաղաքականությունն ավելի լայն է: Առաջին համաշխարհային հավաստագրված ռեկորդը սահմանվել է ավիացիայում 1906 թվականի հոկտեմբերի 23-ին: Դրա հեղինակը Ալբերտո Սանտոս-Դյումոնն էր իր «14 Bis» օդանավով, որն ավելի ծանր էր, քան օդը:

Տերմինաբանություն

Նույնպես օգտագործվել է «բարձրագույն համաշխարհային ցուցանիշ» տերմինը: Մասնավորապես, թեթև ատլետիկայում այն արդյունքների համար, որոնք չեն ճանաչվել որպես պաշտոնական համաշխարհային ռեկորդ՝ կա՛մ որովհետև այդ տեսակում ռեկորդները չեն գրանցվել (օրինակ՝ 150 մետր վազքը կամ տասնամարտի առանձին տեսակները), կա՛մ որովհետև չեն պահպանվում այլ կանոններ (օրինակ՝ կիսամարաթոնը չափազանց մեծ թեքությամբ):

Սպորտում

Սպորտային համաշխարհային ռեկորդները գրանցվել է առանձին մարզաձևերի միջազգային ֆեդերացիաների կողմից՝ պաշտոնական մրցավարությամբ մրցումների ժամանակ, մրցումների կանոնների և պայմանների խստիվ պահպանմամբ: Մարզիկները, ովքեր սահմանել են համաշխարհային ռեկորդ, կոչվում են աշխարհի ռեկորդակիրներ:

Արտադրողականության զարգացում

2009 թվականին Սպորտի բժշկակենսաբանական հետազոտությունների և համաճարակաբանության ինստիտուտը (IRMES[en]) իրականացրել է հետազոտություն՝ ուսումնասիրելով արդյունավետության էվոլյուցիան հիմնական օլիմպիական մարզաձևերում: Նրանք վերլուծել են 158 համաշխարհային ռեկորդ՝ սկսած ժամանակակից Օլիմպիական խաղերի սկզբից մինչև 2007 թվականը: Եզրակացությունը հետևյալն է՝ առաջիկա տարիներին մարզիկների համար շատ ավելի դժվար կլինի իրականացնել Օլիմպիական նշանաբանը՝ Citius, altius, fortius («Ավելի արագ, ավելի բարձր, ավելի ուժեղ»)[1]։

Նրանց վերլուծությունը հաշվի է առել տեխնիկական, սննդային, բժշկական և դեղաբանական նվաճումները և թույլ է տվել կազմել արտադրողականության էվոլյուցիայի կորը օլիմպիական 148 մրցումներում՝ լողի, թեթև ատլետիկայի, հեծանվավազքի, չմշկասահքի և ծանրամարտի մեջ: Կորը ցույց է տալիս, որ յուրաքանչյուր մարզաձևի ռեկորդի աճը ձգտում է սահմանի: Սա բացարձակ սահման է, ոչ թե կոնկրետ մարդու սահման: Հեղինակների կարծիքով, մարդը 1814 թվականին չի օգտագործել իր առավելագույն հնարավորությունների 65%-ը, ի տարբերություն ներկայիս 19%-ի: Կորի վրա կա կայուն աճի փուլ մինչև 1979 թվականը և նվազում դրանից հետո: Ըստ այս մոդելի, մարդու ֆիզիոլոգիական սահմանը կհասնի մեկ սերնդի ընթացքում, և համաշխարհային ռեկորդների կեսը չի բարելավվի 0,05%-ից ավելի մինչև 2027 թվականը: Սա կարող է ազդել մարզիկների ապագա պատրաստման պայմանների և մրցումների կազմակերպման վրա: Այն կարող է նաև հանգեցնել Օլիմպիական խաղերի ոգու և արժեքի նվազմանը[2]։

Գրառումների գրառումներ

  • Իտալացի սուսերամարտիկ Էդոարդո Մանջարոտտին՝ 6-ակի օլիմպիական չեմպիոն և 12-ակի աշխարհի չեմպիոն, եղել է ամենատիտղոսակիր մարզիկը բոլոր օլիմպիական մարզաձևերում Օլիմպիադաների պատմության մեջ՝ 1936-1960 թվականներին նվաճելով 39 ոսկե, արծաթե և բրոնզե մեդալներ Օլիմպիական խաղերում և աշխարհի առաջնություններում:
    • Այս ռեկորդը 2011 թվականին բարելավել է ամերիկացի լողորդ Մայքլ Ֆելփսը 18-ակի օլիմպիական չեմպիոն, օլիմպիական խաղերի 22-ակի մրցանակակիր և 50-մետրանոց ավազանում 26-ակի աշխարհի չեմպիոն (48 մեդալ 2000-2012 թվականներին
    • Աշրիտա Ֆուրմանը (ԱՄՆ) սահմանել է 259 ռեկորդ, որոնցից 100-ը դեռ չեն գերազանցվել: Նրան է պատկանում ամենաշատ ռեկորդների քանակի ռեկորդը, այդ թվում՝
      • Թռիչքների (jumping jacks[en]) ռեկորդ 1 րոպեում՝ 61[3][4][5]:
      • Սեղանի թենիսի գնդակը ռակետկայով վեր նետելու ռեկորդ՝ 3 ժամ 7 վայրկյան[3]:
      • Գնդակի վրա ամենաարագ մղոնը՝ 15 րոպե և 3 վայրկյան[3]:

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

  1. Jean-Francois Toussaint, directeur de l’Irmes et membre du Haut conseil de sante publique; Valerie Thibault et Geoffroy Berthelot, chercheurs a l’Irmes (8). «Record du monde : plus vite, plus haut, plus fort… plus rare (Мировой рекорд: быстрее, выше, сильнее… реже)». Արխիվացված է օրիգինալից 2008-08-09-ին. Վերցված է 2011-10-12-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն); Unknown parameter |site= ignored (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  2. Berthelot G, Thibault V, Tafflet M, Escolano S, El Helou N, et al. Конец Citius: Прогресс мировых рекордов объявляет о своем завершении(ֆր.) = The Citius End: World Records Progression Announces the Completion of a Brief Ultra-Physiological Quest // PLoS One. — 2008. — В. 2. — Т. 3. — doi:10.1371/journal.pone.0001552 Архивировано из первоисточника 27 Նոյեմբերի 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 L’EQUIPE DU GUINESS WORLD RECORDS. Le mondial des records 2011. Hachette Livre, 2010 p.86-87(ֆր.)
  4. Sri Chinmoy’s philosophy of self-transcendence: my world record-breaking inspiration | Ashrita Furman Արխիվացված է Հոկտեմբեր 18, 2011 Wayback Machine-ի միջոցով:(անգլ.)
  5. All Records | Ashrita Furman Արխիվացված է Նոյեմբեր 22, 2012 Wayback Machine-ի միջոցով:(անգլ.)

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Համաշխարհային ռեկորդ» հոդվածին։