Պլազմայի ֆիզիկա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Պլազմայի ֆիզիկա, ֆիզիկայի ճյուղ, որը ուսումնասիրում է պլազմայի վարքն ու հատկությունները, մասնավորապես, մագնիսական դաշտերում։ Պլազման դիտարկվում է որպես ոչկառուցվացքային և քվազիչեզոք համակարգ կազմված կոլեկտիվ դինամիկայով օժտված լիցքավորված մասնիկներից[1]։

Խիտ պլազմայի՝ ֆիզիկայի համար ճշգրիտ է այն պնդումը, որ կարելի է իրեն համարել հոծ միջավայրի ֆիզիկայի ենթաբաժին, քանի որ խիտ պլազմայի ուսումնասիրման ժամանակ խոսքը մասնակի կամ լրիվ իոնացված հոծ միջավայրի մակրոսկոպիկ վարքի մասին է։ Սակայն չլիցքավորված պլազման ոչ միշտ է ադեկվատորեն նկարագրվում հոծ միջավայրի մեխանիկայի մեթոդներով։

Ուսումնասիրության հիմնական ուղղություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • պլազմայի կայունությունը արտաքին դաշտերում
  • ալիքները պլազմայում
  • պլազմայի էլեկտրական, մագնիսական և օպտիկական հատկությունները
  • դիֆուզիան,հաղորդականությունը և այլ կինետիկ երևույթները պլազմայում
  • պլազմայի դինամիկան իր մեջ գերսառեցված մագնիսական դաշտի հետ
  • տիեզերական պլազմայի ֆիզիկան (իոնոսֆերա, աստղերի կառուցվածք, միջաստղային և միջգալակտիկական տարածությունների պլազմա)
  • պլազմայի մրրկայնությունը[2]
  • պլազմայի ոչ գծային դինամիկական կառուցվածքը[2]
  • պլազմայում կոլեկտիվ երևույթները[1]

Հիմնական կիրառություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • պլազմայի պահումը մագնիսական թակարդներում (Տոկամակ, Ստելլատոր);կառավարվող թերմոդինամիկ սինթեզ[3]
  • մագնիսահիդդրոդինամիկ գեներատոր[4]
  • պլազմային հրթիռային շարժիչ[5]

Ուսումնասիրման և ուսուցման կազմակերպում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամենից բարձր իմպակտ գործոնը մասնագիտացված ամսագրերից պարունակում է «Physics of Plasmas» ամսագիրը, որը հրատարակվում է Ամերիկական ֆիզիկայի համալսարանի կողմից։

Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիան հրատարակում է «Физика плазмы» ամսագիրը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Арцимович Л.А., Сагдеев Р.3. Физика плазмы для физиков. — М.: Атомиздат, 1979.
  • Арцимович Л. А. Элементарная физика плазмы. — 3-е изд. — М.: Атомиздат, 1969. — 189 с.
  • Кингсеп А. С. Плазма как объект физических исследований // Соросовский образовательный журнал, №2. — 1996.
  • Кролл Н, Трайвелпис А. Основы физики плазмы. — М.: «Мир», 1975.
  • Чен Ф. Введение в физику плазмы. — М.: «Мир», 1987.