Մասնակից:Տաթև Միկինյան/Ավազարկղ2
Լուսավորություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լուսավորության համակարգը պատկանում է տեխնիկայի այն ճյուղերին, որտեղ հռոմեացիները գրեթե ոչ մի նոր բան չեն հորինել։ Որպես արհեստական լույսի աղբյուրներ օգտագործվել են օջախի կրակը, սոճու բեկորները, խեժե ջահերըը, յուղային լամպերը, պակաս հաճախ՝ մոմերը՝ ճարպից կամ մեղրամոմից։
Փողոցային լուսավորության համար հիմնականում կիրառվում էին խեժե ջահերը, որոնք լավ դիմագրավում էին քամուն։ Դրանց շարքում հայտնի էին նաև լապտերներ՝ նման ժամանակակից բարակ եղջերային սկսվառակներից պատերով փոթորկային լամպերի, որոնց ներսսում վառվում էր մոմը:[1]: Նման լապտերներ հայտնաբերվել են Помпеях Վեզուվի ժայթքման զոհերի մարմինների վրա, որոնք փորձել էին փախչել կործանվող քաղաքից:
Հռոմեական դարաշրջանի ամենաուժեղ լույսի աղբյուրները եղել են փարոսները, որոնք հիմնականում տեղակայված էին կարևոր նավահանգիստների մոտ: Նման փարոսների կրակը, որը վառվում էր գոգավոր հայելու առաջ, տեսանելի էր տասնյակ կիլոմետր հեռավորության վրա, ինչպես Фаросским маяком Александрии դեպքում:
Ավելի բարդ էր տարածքների լուսավորության հետ կապված իրավիճակը: Լամպերի աղոտ լույսն ուժեղացնելու միայն մի եղանակ կար՝ ավելացնել լույսի աղբյուրների քանակը, ուստի հռոմեացիներն օգտագործում էին կանգնած և կախված լամպեր, մոմակալներ, ինչպես նաև բազմաթիվ յուղային լամպեր: Հռոմեական կայսրության հարավում լուսավորության համար լայնորեն օգտագործվում էր оливковое масло, որը մասնակիորեն ներկրվում էր նաև հյուսիսային նահանգներ: Հասարակ կավե լամպերը, որոնք արտդրվում էին զանգվածաբար, հասանելի էին բոլորին, դրանց հետ մեկտեղ արտադրվում էին նաև բրոնզե լամպեր: Կավե լամպերի մեջ կար կողային անցք՝ նախատեսված պատրույգի համար, իսկ յուղը կարելի էր լցնել կափարիչի վրայի անցքով: Յուղը սովորաբար այրվում էր առանց ծխի և կարող էր լույս տալ, որքան կցանկանային(պայմանով, որ այն ժամանակին լցվի): Ավանդական էին ավելի շատ յուղ սպառող ավտոմատ լիցքավորվող լամպերը:
Ավելի քիչ գործածվող մոմերը սովորաբար պատրաստում էին մեղրամոմով կամ ճարպով ներծծված գլանաձև փաթաթված կտորից և արագ այրվում էին: Դրանց ամրացման համար օգտագործվում էին փշերով канделябрներ: Մոմերն օգտագործվում էին հիմնականում հյուսիսում, որտեղ ձեթ արտադրող оливковые деревья չէին աճում:
- ↑ «Е. В. Никитюк. Быт античного общества». Արխիվացված է օրիգինալից 2010-01-31-ին. Վերցված է 2011-06-19-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն); no-break space character in|title=at position 3 (օգնություն)