Մասնակից:ՏաթևԲարս/Ավազարկղ
Ինստիտուցիոնալ խտրականություն, հասարակության կամ հաստատությունների կողմից անհատի կամ անհատների խմբի նկատմամբ խտրական վերաբերմունք՝ ստորադաս խմբերի անդամների անհավասար վերաբերմունքի միջոցով: Խտրականության այս անարդար և անուղղակի մեթոդները հաճախ ներկառուցված են հաստատության քաղաքականության, ընթացակարգերի, օրենքների և նպատակների մեջ: Խտրականությունը կարող է լինել սեռի, կաստայի, ռասայի, էթնիկական պատկանելության, կրոնի կամ սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակի հիման վրա[1]:
Միացյալ Նահանգներում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Փոքրամասնությունների խմբերի անդամները, ինչպիսիք են ԱՄՆ-ում աֆրիկյան ծագում ունեցող բնակչությունը, այս տեսակի սոցիալ-կառուցվածքային անբարենպաստության հետ հանդիպելու ավելի մեծ ռիսկի են ենթարկվում: Ազդեցության ենթարկված բնակչության վրա ինստիտուցիոնալացված խտրականության ծանր և երկարատև վնասակար հետևանքներից են ինքնասպանությունների աճը, հարստության ճնշվածությունը և առողջապահական խնամքի հասանելիության նվազումը[2][3]:
Ինստիտուցիոնալ ռասիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ինստիտուցիոնալ ռասիզմը (նաև հայտնի է որպես համակարգային ռասիզմ) ռասիզմի ձև է, որը ներկառուցված է որպես սովորական պրակտիկա հասարակության կամ կազմակերպության ներսում: Դա կարող է հանգեցնել այնպիսի խնդիրների, ինչպիսիք են խտրականությունը քրեական արդարադատության, աշխատանքի, բնակարանի, առողջապահության, քաղաքական իշխանության և կրթության ոլորտներում, ի թիվս այլ խնդիրների[4]:
«Ինստիտուցիոնալ ռասիզմ» եզրույթը առաջին անգամ ստեղծվել է 1967 թվականին Սթոքլի Քարմայքլի և Չարլզ Վ. Հեմիլթոնի կողմից «Black Power»-ում: Ազատագրման քաղաքականություն[5]. Քարմայքլը և Համիլթոնը գրել են, որ թեև անհատական ռասիզմը հաճախ կարելի է ճանաչել իր բացահայտ բնույթի պատճառով, ինստիտուցիոնալ ռասիզմն ավելի քիչ ընկալելի է իր «պակաս բացահայտ, շատ ավելի նուրբ» բնույթի պատճառով: Ինստիտուցիոնալ ռասիզմը «ծագում է հասարակության մեջ կայացած և հարգված ուժերի գործունեության մեջ և, հետևաբար, ստանում է շատ ավելի քիչ հանրային դատապարտում, քան [անհատական ռասիզմը]»[6]:
- ↑ Aronson, E., Wilson, T. D., & Akert, R. M. (2010). Social Psychology (7th edition). New York: Pearson.
- ↑ Thomas Shapiro; Tatjana Meschede; Sam Osoro (2013-02-25). «The Roots of the Widening Racial Wealth Gap: Explaining the Black-White Economic Divide» (PDF). Waltham, US: Institute on Assets and Social Policy. Վերցված է 2020-05-23-ին.
- ↑ «Minorities cite health care disparities». USATODAY.com. Վերցված է 2020-05-23-ին.
- ↑ Harmon, Amy; Mandavilli, Apoorva; Maheshwari, Sapna; Kantor, Jodi (13 June 2020). «From Cosmetics to NASCAR, Calls for Racial Justice Are Spreading». The New York Times.
- ↑ Bhavnani, Reena; Mirza, Heidi Safia; Meetoo, Veena (2005). Tackling the Roots of Racism: Lessons for Success. Policy Press. էջ 28. ISBN 978-1-86134-774-9.
- ↑ Carmichael, Stokely; Hamilton, Charles V. (1967). Black Power: Politics of Liberation (November 1992 ed.). New York: Vintage. էջ 4. ISBN 978-0679743132.