Մասնակից:Լևոն Բեժ/Ավազարկղ
Благодаря расположению на транскавказских торговых путях, с постройкой железной дороги Тифлис-Эриван Гюмри стал важным ремесленным и торговым городом, третьим по численности населения после Тифлиса и Баку. Ремесленные кварталы между главной площадью и рекой неплохо сохранились до настоящего времени. После смерти Ленина в 1924 году город переименован в Ленинакан. Землетрясение 1926 года дало стимул к перестройке центральной части города, а в спитакском землетрясении 1988 года пострадали большей частью новые кварталы послевоенной многоэтажной застройки. Местные жители говорят: “землетрясение уничтожило Ленинакан, но оставило Александрополь”, хотя, на самом деле, застройка межвоенного периода более-менее сохранилась, особенно в районе ул. Тиграна Меца. Последствия спитакского землетрясения не ликвидированы до сих пор: если центральные улицы приведены в порядок, то в переулках достаточно много разрушенных зданий. Но при этом в центре Гюмри еще можно почувствовать атмосферу русско-армянского торгового города конца XIX–начала ХХ века. Как и сто лет назад, уличное освещение в Гюмри практически отсутствует. А ещё Гюмри отличается тем, что здесь до сих пор расположена российская военная база.
Գյումրի՝ Հայաստանի բնակչության թվով երկրորդ քաղաքը, գտնվում է Շիրակի մարզում, Երևանից 130 կմ հյուսիս: Վերապրելով 1988-ի ավերիչ երկրաշարժը՝ Գյումրին կարողացավ պահպանել հին շինությունների անսամբլը և մի քանի հետաքրքիր թանգարաններ: Գյումրիի մերձակայքում գտնվում է հայկական հնագույն վանքերից մեկը՝ Մարմաշենը՝ հետաքրքիր իր ազգակցական կապով Արևմտյան Հայաստանի կորսված կամ կորստի դատապարտված ճարտարապետական հուշարձանների հետ։
Բնակավայրը, որը գտնվում է Գյումրու տարածքում, հիմնադրվել է դեռևս մեր թվարկությունից առաջ, բայց քաղաքն իր ժամանակակից տեսքով հայտնվել է XIX դարում ՝ Արևելյան Հայաստանի ՝ Ռուսաստանի կայսրությանը միանալուց հետո։ 1830-ական թվականներին քաղաքի արևմտյան ծայրամասում կառուցվեց Սև բերդը։ 1837 թվականին Նիկոլայ I կայսրը այցելում է Գյումրի, և քաղաքը վերանվանվում է Ալեքսանդրապոլ՝ ի պատիվ կայսրուհի Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնայի։ Անդրկովկասյան առևտրային ուղիներում գտնվելու վայրի շնորհիվ, Թիֆլիս-Էրիվան երկաթգծի կառուցմամբ Գյումրին դարձավ
Մոսկվայի ճարտարապետական ընկերություն
Մոսկվայի ճարտարապետական ընկերություն (ՄՃԸ)՝ մոսկովյան ճարտարապետների և ինժեներ-շինարարների առաջին գեղարվեստական միավորումը՝ ստեղծված 1867 թվականին ճարտարապետ Մ․ Դ․ Բիկովսկու նախաձեռնությամբ։ ՄՃԸ սկիզբ դրեց հին ռուսական ճարտարապետության սիստեմատիկ ուսումնասիրմանը, հանդիսանում էր ճարտարապետների համագումարների նախաձեռնողը, կազմակերպել է Ռուսաստանում առաջին ճարտարապետական ցուցահանդեսը։ 1930 թվականին դադարեց գոյություն ունենալ։
Ընկերության պատմությունը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Весной 1865 года на квартире у архитектора М. Д. Быковского начала собираться группа единомышленников, целью которых стало объединение московских архитекторов для совместной научно-практической деятельности. В эту группу входили: сам М. Д. Быковский, его сын К. М. Быковский, П. А. Герасимов, А. С. Никитин, Н. В. Никитин, П. С. Кампиони, А. Л. Обер, М. Н. Чичагов, И. К. Вессель, А. А. Мейнгард, Н. Н. Кюлевейн, Н. Д. Раевский, В. В. Белокрыльцев и А. А. Авдеев. Одновременно группа других архитекторов и инженеров решила учредить Московское техническое и художественное общество. Власти не позволили создать два архитектурных общества, в связи с чем от обоих инициативных групп были избраны по 7 членов, которые были призваны найти пути сближения взглядов на создание общества и составить единый текст устава. 27 октября 1867 года император Александр II разрешил создание Московского архитектурного общества и утвердил его устав[2][3]. Московское архитектурное общество стало третьим по дате основания архитектурным Обществом Российской империи после Рижского (1858) и Одесского (1862)[4].
Всего первоначальный состав МАО насчитывал 40 членовПерейти к разделу «#Члены-учредители», участвовавших в составлении устава и подписавших его. В первых параграфах устава описывались цели создания Общества:
1865 թվականի գարնանը ճարտարապետ Մ․ Դ․ Բիկովսկու տանը սկսեց հավաքվել համախոհների խումբ, որի նպատակն էր համախմբել մոսկովյան ճարտարապետներին ընդհանուր գիտապրակտիկ գործունեության համար։ Այդ խմբի մեջ մտնում էին նա ինքը՝ Մ․ Դ․ Բիկովսկին, նրա որդին՝ Կ․ Մ․ Բիկովսկին, Պ․ Ա․ Գերասիմովը, Ա․ Ս․ Նիկիտինը, Ն․ Վ․ Նիկիտինը, Պ․ Ս․ Կամպիոնին, Ա․ Լ․ Օբերը, Մ․ Ն․ Չիչագովը, Ի․ Կ․ Վեսսելը, Ա․ Ա․ Մեյնգարդը, Ն․ Ն․ Կյուլևեյնը, Ն․ Դ․ Ռաևսկին, Վ․ Վ․ Բելոկռիլցևը և Ա․ Ա․ Ավդեևը։ Միառժամանակ ճարտարապետների և ինժեներների մեկ այլ խումբ որոշեց հիմնել Մոսկվայի տեխնիկական և գեղարվեստական ընկերությունը։ Իշխանությունները թույլ չտվեցին ստեղծել երկու ճարտարապետական ընկերություն, որի կապակցությամբ երկու նախաձեռնող խմբերից ընտրվել են 7 անդամ, որոնց կոչ է արվել գտնել ուղիներ տեսակետները համախմբելու միասնական ընկերության ստեղծման համար, և կազմել մեկ միասնական կանոնադրության տեքստ։ 1867 թվականի հոկտեմբերի 27-ին Ալեքսանդր II կայսրը թույլատրեց ստեղծել Մոսկվայի ճարտարապետական ընկերությունը և հաստատեց նրա կանոնադրությունը։ Մոսկվայի ճարտարապետական ընկերությունը հիմնադրման տարեթվով դարձավ երրորդը Ռուսական կայսրության ճարտարապետական ընկերությունների շարքում՝ Ռիգայից (1858) և Օդեսայից հետո (1862) ։