Մահթումկուլիի հուշարձան (Աստրախան)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մահթումկուլի Ֆրագիի հուշարձան
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակհուշարձան
Ստեղծում2009
Երկիր Ռուսաստան
ԲնակավայրԱստրախան
Շինության ձևքանդակ
Ներկա վիճակկանգուն

Մահթումկուլի Ֆրագիի հուշարձան (ռուս.՝ Памятник Махтумкули Фраги), հուշարձան Ռուսաստանի Աստրախան քաղաքում։ Նվիրված է թուրքմեն բանաստեղծ, մտածող, փիլիսոփա, թուրքմենական գրականության դասական Մահթումկուլի Ֆրագիին (1733-1783)։ Տեղադրվել է 2009 թվականին՝ Լենինյան շրջանում՝ Աստրախանի պետական համալսարանի դիմաց գտնվող «Ուսանողական» պուրակում։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուշարձանը տեղադրվել է Աստրախանի մարզի նահանգապետ Ալեքսանդր Ժիլկինի առաջարկով[1][2]։ Հուշարձանի հեղինակն է թուրքմեն հայտնի քանդակագործ Սարագթ Բաբաևը։ Հուշարձանը նվեր է Աստրախան քաղաքին[3][4]։ Հուշարձանը բացվել է 2009 թվականի մայիսի 15-ին, Աստրախանի մարզի նահանգապետ Ալեքսանդր Ժիլկինի, Թուրքմենստանի մշակույթի նախարար Գուլմիրաթ Միրադովի գլխավորած պատվիրակության, ինչպես նաև թուրքմենական համանքի ներկայացուցիչների մասնակցությամբ[5]։

Մաքթումկուլի Ֆրագին 18-րդ դարի թուրքմեն բանաստեղծ է, մտածող, փիլիսոփա և թուրքմենական գրականության դասական[6]։ Մահթումկուլիի կյանքի մասին տեղեկությունները շատ սուղ են։ Միակ աղբյուրը ժողովրդական ավանդություններն ու նրա իսկ բանաստեղծություններն են[7]։ Թուրքմենստանում նրան պաշտում են նույն կերպ, ինչպես Ալեքսանդր Պուշկինին Ռուսաստանում։ Հենց այդ պատճառով է, որ Մահթումկուլիի հուշարձանը տեղադրվել է այս քաղաքում, քանի որ Աստրախանում է ապրում Ռուսաստանում թուրքմենական խոշորագույն համայնքներից մեկը[6]։

Սա Թուրքմենստանի ամենահարգված բանաստեղծի ու մտածողի երկրորդ հուշարձանն է Ռուսաստանում։ Առաջին հուշարձանը բացվել է 2008 թվականի մայիսին Ռուսաստանի Դաշնության Ստավրոպոլի երկրամասի Բլագոդարնենսկի շրջանի Էդելբայ թուրքմենական գյուղում[5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Памятник Махтумкули откроют в Астрахани будущей весной
  2. В Астрахани будет установлен памятник классику туркменской литературы Махтумкули Фраги
  3. Памятник туркменскому поэту Махтумкули откроют в Астрахани 15 мая
  4. Памятник Махтумкули откроется в Астрахани в мае
  5. 5,0 5,1 В Астрахани торжественно открыт памятник туркменскому поэту Махтумкули
  6. 6,0 6,1 «Памятник Махтумкули (Астрахань)».
  7. Մահթումկուլի (1983). Հատընտրիր. Երևան: «Սովետական գրող». էջ 3-4.