Մագնեզիումի օրգանական միացություններ
Մագնեզիումի օրգանական միացություններ մոլեկուլում ածխածին-մագնեզիում կապ պարունակող օրգանական նյութեր են։ Հայտնի են R2Mg և RMgX տիպի մագնեզիումի միացություններ, որտեղ R-ը օրգանական ռադիկալն է, X-ը հալոգենը։ Մագնեզիումի երկարիլ և երկալկիլ միացությունները թթվածնի, ածխաթթվի և խոնավության առկայության պայմաններում ինքնաբոցավառվող, բյուրեղական նյութեր են։ Օրգանական սինթեզում չեն օգտագործվում։
Խառը մագնեզիումի միացությունները՝ Դրինյարի ռեակտիվները, մագնեզիումի ալկիլ և արիլհալոգենիդներն են։ Ֆ. Գրին յարը (1900 թ.) առաջինը պարզեց, որ բացարձակ (ջրազուրկ) եթերում մագնեզիումը միանում է ալկիլ և արիլհալոգենիդների (RX) հետ, առաջացնում եթերում լուծվող միացություններ։ Լուծույթում խոնավության և թթվածնի բացակայության դեպքում խառը մագնեզիումի միացությունները կայուն են, լուծույթից անջատելիս՝ անկայուն, այդ պատճառով օգտագործվում են նրանց լուծույթները։ Վինիլհալոգենիդները (CH2 = СНХ) մագնեզիումի հետ միանում են տետրահիդրաֆուրանում։ Մագնեզիումի ացետիլենիլհալոգենիդներն ստացվում են ալկիլմագնեզիում հալոգենիդների և ացետիլենի ածանցյալների (օրինակ՝ ֆենիլ) փոխազդմամբ (ըստ ժ. Ն. Իոցիչի)։ Խառը մագնեզիումի միացություններ լայնորեն օգտագործվում են օրգանական սինթեզում (տես՝ Գրինյարի ռեակցիա)։ Արդյունաբերության մեջ մագնեզիումի միացությունների միջոցով ստանում են հոտավետ նյութեր, դեղանյութեր և սիլիցիում օրգանական նյութեր։
CH | He | ||||||||||||||||
CLi | CBe | CB | CC | CN | CO | CF | Ne | ||||||||||
CNa | CMg | CAl | CSi | CP | CS | CCl | CAr | ||||||||||
CK | CCa | CSc | CTi | CV | CCr | CMn | CFe | CCo | CNi | CCu | CZn | CGa | CGe | CAs | CSe | CBr | CKr |
CRb | CSr | CY | CZr | CNb | CMo | CTc | CRu | CRh | CPd | CAg | CCd | CIn | CSn | CSb | CTe | CI | CXe |
CCs | CBa | CHf | CTa | CW | CRe | COs | CIr | CPt | CAu | CHg | CTl | CPb | CBi | CPo | CAt | Rn | |
Fr | CRa | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Uut | Fl | Uup | Lv | Uus | Uuo | |
↓ | |||||||||||||||||
СLa | ССе | СPr | СNd | CPm | СSm | СEu | СGd | СTb | СDy | СHo | СEr | СTm | СYb | СLu | |||
Ac | СTh | СPa | CU | СNp | СPu | СAm | СCm | СBk | CCf | СEs | Fm | Md | No | Lr |
Հիմնական միացություններ | Ունեն մեծ կիրառություն քիմիայում |
Ակադեմիական հետազոտություններ | Միացություններ, որոնք հայտնի չեն կամ չեն ստացվել |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 114)։ |