Կալիումի օքսիդ

Կալիումի օքսիդ
Քիմիական բանաձև	K₂O
Մոլային զանգված	1,6E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Խտություն	2,32 գ/սմ³ գ/սմ³
Հալման ջերմաստիճան	740 °C °C
Դասակարգում
CAS համար	12136-45-7
PubChem	9989219
EINECS համար	235-227-6
SMILES	[O-2].[K+].[K+]
ЕС	235-227-6
ChEBI	8164801
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Կալիումի օքսիդ (K₂O), կալիումի և թթվածնի իոնային միացություն, որն ունի հիմնային բնույթ։ Կալիումի ամենապարզ օքսիդն է, որը դեղինավուն երանգ ունեցող պինդ նյութ է։ Ռեակտիվ միացություն է և հազվադեպ է հանդիպում։ Որոշ արդյունաբերական նյութեր, ինչպիսիք են պարարտանյութերը և ցեմենտները, գնահատվում են՝ ելնենով այն հանգամանքից թե դրանում K₂O-ի տոկոսային բաղադրությունը որքան է կազմում։

Արտադրություն

Կալիումի օքսիդն առաջանում է թթվածնի և կալիումի փոխազդեցությունից, այս ռեակցիայի արդյունքում առաջացնում է կալիումի պերօքսիդ՝ K₂O₂: Հետագայում պերօքսիդի մշակումը կալիումով առաջացնում է օքսիդ

${\ce {K2O2 + 2 K -> 2 K2O}}$

Որպես այլընտրանքային և առավել կիրառելի սինթեզի եղանակ է՝ մետաղական կալիումով կալիումի նիտրատի տաքացումը, որի արդյունքում սինթեզվում է K₂O-ն։

${\ce {2KNO3 + 10K -> 6K2O + N2 (^)}}$

Սինթոզի մեկ այլ եղանակ է համարվում կալիումի պերօքսիդի տաքացումը 500 °C ջերմաստիճանում, որն էլ քայքայվում է այդ ջերմաստիճանում՝ առաջացնելով մաքուր կալիումի օքսիդ և թթվածին։

${\ce {2K2O2 -> 2K2O + O2 (^)}}$

Կալիումի հիդրօքսիդը չի կարող հետագայում դեհիդրատացվել և վերածվել օքսիդի, սակայն այն կարող է փոխազդել հալված կալիումի հետ, որպես կողմնակի արտադրանք անջատելով ջրածին։

${\ce {2KOH + 2K <=> 2K2O + H2 (^)}}$

Հատկություններ և ռեակցիաներ

K₂O-ն ունի հակաֆտորիտ բյուրեղյա վանդակ։ Այստեղ անիոնների և կատիոնների դիրքերը հակադարձված են CaF₂-ում իրենց դիրքերի համեմատ՝ կալիումի իոնները կոորդինացված են 4 օքսիդի իոնների, իսկ օքսիդի իոնները՝ 8 կալիումի հետ։ K₂O-ը հիմնական օքսիդ է և խիստ ակտիվ փոխազդում է ջրի հետ՝ առաջացնելով կալիումի հիդրօքսիդ։ Այն քաղցրահամ է և կարող է անգամ մթնոլորտից ջուր կլանելու հետևանքով առաջացնել այս բուռն ռեակցիան։

Տերմինի օգտագործումը արդյունաբերության մեջ

Քիմիական K₂O բանաձևը (կամ պարզապես «K») օգտագործվում է մի քանի արդյունաբերական համատեքստերում. N-P-K `պարարտանյութերի համար, ցեմենտի և ապակեգործության ֆորմուլաներում։ Հաճախ կալիումի օքսիդը անմիջականորեն չի օգտագործվում այս արտադրատեսակների մեջ, սակայն կալիումի քանակությունը տրվում է K₂O համարժեքի ձևով որն օգտագործվել է ցանկացած տեսակի պոտաշի համար,, օրինակ՝ կալիումի կարբոնատի։ Օրինակ, կալիումի օքսիդում կալիում ըստ քաշի կազմում է մոտ 83%, մինչդեռ կալիումի քլորիդում կազմում է ընդամենը 52%։ Հավասար քանակություն դեպքում կալիումի քլորիդն ի տարբերություն կալիումի օքսիդի ապահովում է ավելի քիչ քանակով կալիում։ Այսպիսով, եթե պարարտանյութը պարունակում է ըստ քաշի 30% կալիումի քլորիդ, ապա կալիումի ցուցանիշը, հիմնված կալիումի օքսիդի վրա, կլինի ընդամենը 18,8%։

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կալիումի օքսիդ» հոդվածին։