Փորձարարական տնտեսագիտություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Փորձարարական տնտեսագիտություն, փորձարարական մեթոդների կիրառում է տնտեսական հարցերն ուսումնասիրելու համար[1]։ Փորձերում հավաքագրված տվյալները օգտագործվում են ազդեցության չափը գնահատելու, տնտեսական տեսությունների վավերականությունը ստուգելու և շուկայական մեխանիզմները լուսավորելու համար։ Տնտեսական փորձերը սովորաբար օգտագործում են կանխիկ գումար՝ առարկաներին մոտիվացնելու համար, որպեսզի ընդօրինակեն իրական աշխարհի խթանները։ Փորձերն օգտագործվում են հասկանալու համար, թե ինչպես և ինչու են շուկաները և այլ փոխանակման համակարգերը գործում այնպես, ինչպես իրենք են գործում։ Փորձարարական տնտեսագիտությունը նույնպես ընդլայնվել է՝ հասկանալու ինստիտուտները և օրենքը (փորձարարական իրավունք և տնտեսագիտություն)[2]։

Առարկայի հիմնարար ասպեկտը փորձերի ձևավորումն է։ Փորձերը կարող են իրականացվել դաշտում կամ լաբորատոր պայմաններում՝ անկախ նրանից՝ անհատական կամ խմբային վարքագծից[3]։

Նման ֆորմալ սահմաններից դուրս առարկայի տարբերակները ներառում են բնական և գրեթե բնական փորձեր[4]։

Փորձարարական թեմաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարելի է թույլ դասակարգել տնտեսական փորձերը՝ օգտագործելով հետևյալ թեմաները.

  • Շուկաներ
  • Խաղեր[5][6]
  • Էվոլյուցիոն խաղերի տեսություն
  • Որոշման կայացում
  • Սակարկություն
  • Պայմանագրեր
  • Աճուրդներ
  • Համակարգում
  • Սոցիալական նախապատվություններ
  • Սովորում
  • Համապատասխանեցում
  • Դաշտային փորձեր

Տնտեսագիտական կրթության շրջանակներում մեկ դիմում ներառում է փորձեր, որոնք օգտագործվում են տնտեսագիտության դասավանդման մեջ։ Փորձարարական չափումներով այլընտրանքային մոտեցումը գործակալների վրա հիմնված հաշվողական մոդելավորումն է։ Կարևոր է հաշվի առնել խաղերի ներուժն ու սահմանափակումները ռացիոնալ վարքագիծը հասկանալու և մարդկային կոնֆլիկտները լուծելու համար[7]։

Համակարգման խաղեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համակարգման խաղերը խաղեր են բազմաթիվ մաքուր ռազմավարությամբ Nash հավասարակշռությամբ։ Գոյություն ունեն հարցերի երկու ընդհանուր խումբ, որոնք սովորաբար տալիս են փորձարարական տնտեսագետները նման խաղերը քննելիս. հնարավո՞ր է ընտրվել։ (2) Կարո՞ղ են լաբորատոր առարկաները համակարգել կամ սովորել համակարգել Պարետոյի լավագույն հավասարակշռությունը, և եթե ոչ, կա՞ն պայմաններ կամ մեխանիզմներ, որոնք կօգնեն առարկաներին համակարգել Պարետոյի լավագույն հավասարակշռությունը։ Դեդուկտիվ ընտրության սկզբունքներն այն սկզբունքներն են, որոնք թույլ են տալիս կանխատեսումներ անել միայն խաղի հատկությունների հիման վրա։ Ինդուկտիվ ընտրության սկզբունքներն այն սկզբունքներն են, որոնք թույլ են տալիս կանխատեսումներ անել՝ հիմնված դինամիկայի բնութագրումների վրա։ Որոշ պայմաններում փորձարարական առարկաների առնվազն խմբերը կարող են համակարգել նույնիսկ բարդ ոչ ակնհայտ ասիմետրիկ Պարետո-լավագույն հավասարակշռությունը։ Սա այն դեպքում, երբ բոլոր սուբյեկտները որոշում են միաժամանակ և ինքնուրույն, առանց հաղորդակցության։ Այն, թե ինչպես է դա տեղի ունենում, դեռ լիովին հասկանալի չէ[8]։

Ուսուցման փորձեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տնտեսական տեսությունները հաճախ ենթադրում են, որ տնտեսական խթանները կարող են ձևավորել վարքագիծը նույնիսկ այն դեպքում, երբ առանձին գործակալները սահմանափակ են պատկերացնում շրջակա միջավայրը։ Տնտեսական խթանների և արդյունքների միջև փոխհարաբերությունները կարող են լինել անուղղակի. տնտեսական խթանները որոշում են գործակալների փորձը, և այդ փորձառությունները կարող են առաջ մղել ապագա գործողությունները։

Ուսումնական փորձերը կարող են դասակարգվել որպես անհատական ընտրության առաջադրանքներ կամ խաղեր, որտեղ խաղերը սովորաբար վերաբերում են երկու կամ ավելի խաղացողների ռազմավարական փոխազդեցություններին։ Հաճախ սովորելու վարքագծի ընդհանուր օրինաչափությունները լավագույնս կարելի է ցույց տալ անհատական ընտրության առաջադրանքներով[9]։

Երկու կամ ավելի խաղացողների խաղերում սուբյեկտները հաճախ համոզմունքներ են կազմում այն մասին, թե ինչ գործողություններ են կատարում մյուս սուբյեկտները, և այդ համոզմունքները ժամանակի ընթացքում թարմացվում են։ Սա հայտնի է որպես հավատքի ուսուցում։ Սուբյեկտները նաև հակված են ընդունելու նույն որոշումները, որոնք նախկինում նրանց պարգևատրել են բարձր վարձատրություններով։ Սա հայտնի է որպես ուժեղացման ուսուցում։

Մինչև 1990-ականները սովորաբար օգտագործվում էին պարզ հարմարվողական մոդելներ, ինչպիսիք են Cournot մրցույթը կամ ֆիկտիվ խաղը։ 1990-ականների կեսերին Ալվին Է. Ռոթը և Իդո Էրևը ցույց տվեցին, որ ամրապնդման ուսուցումը կարող է օգտակար կանխատեսումներ անել փորձարարական խաղերում[10]։ 1999-ին Քոլին Քեմերերը և Թեք-Հուա Հոն ներկայացրեցին փորձառության կշռված գրավչությունը (EWA), ընդհանուր մոդել, որը ներառում էր ամրապնդումը և հավատքի ուսուցումը և ցույց է տալիս, որ մտացածին խաղը մաթեմատիկորեն համարժեք է ընդհանրացված ամրապնդմանը, պայմանով, որ կշիռները տեղադրվեն անցյալի պատմության վրա։

EWA-ի քննադատությունները ներառում են շատ պարամետրերի պատճառով չափից ավելի հարմարեցում, խաղերի վերաբերյալ ընդհանրության բացակայություն և այն հավանականությունը, որ EWA պարամետրերի մեկնաբանումը կարող է դժվար լինել։ Գերհամապատասխանեցումը լուծվում է որոշ փորձարարական ժամանակաշրջանների կամ փորձարարական առարկաների պարամետրերի գնահատմամբ և մնացած նմուշի վարքագծի կանխատեսմամբ (եթե մոդելները գերազանցում են, ապա նմուշից դուրս հաստատման այս կանխատեսումները շատ ավելի քիչ ճշգրիտ կլինեն, քան ներընտրանքային համապատասխանությունները, որոնք նրանք սովորաբար չեն). Խաղերի ընդհանրությունը լուծում է ֆիքսված պարամետրերը փորձառության «ինքնակարգավորվող» գործառույթներով փոխարինելու միջոցով, ինչը թույլ է տալիս կեղծ պարամետրերը փոփոխվել խաղի ընթացքում և նաև համակարգված կերպով տարբերվել խաղերի ընթացքում։

Ժամանակակից փորձարարական տնտեսագետները վերջերս շատ նշանակալից աշխատանք են կատարել։ Ռոբերտո Վեբերը բարձրացրել է ուսուցման խնդիրները՝ առանց հետադարձ կապի։ Դեյվիդ Կուպերը և Ջոն Քեյգելը ուսումնասիրել են ուսուցման տեսակները նմանատիպ ռազմավարությունների վրա։ Իդո Էրևը և Գրեգ Բարրոնը ուսումնասիրել են ճանաչողական ռազմավարությունները։ Դեյլ Ստալը բնութագրել է ուսումը որոշումների կայացման կանոնների վրա։ Չարլզ Ա. Հոլթը ուսումնասիրել է լոգիտի ուսուցումը տարբեր տեսակի խաղերում, ներառյալ բազմաթիվ հավասարակշռություններով խաղեր։ Վիլֆրեդ Ամալդոսը դիտարկել է EWA-ի հետաքրքիր կիրառությունները մարքեթինգում։ Ամնոն Ռապոպորտը, Ջիմ Պարկոն և Ռայան Մերֆին ուսումնասիրել են ուժեղացման վրա հիմնված հարմարվողական ուսուցման մոդելները խաղերի տեսության ամենահայտնի պարադոքսներից մեկում, որը հայտնի է որպես հարյուրոտանի խաղ։

Շուկայական խաղեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ենթադրվում է, որ Էդվարդ Չեմբերլինն իրականացրել է «ոչ միայն շուկայական առաջին փորձը, այլև ցանկացած տեսակի առաջին տնտեսական փորձը»[11]։ Վերնոն Սմիթը, հենվելով Չեմբերլինի աշխատանքի վրա, բայց նաև փոփոխելով այն առանցքային առումներով, իրականացրել է փորձարարական շուկաներում գների և քանակների կոնվերգենցիայի իրենց տեսական մրցակցային հավասարակշռության արժեքներին տնտեսագիտական փորձեր[11]։ Սմիթն ուսումնասիրել է «գնորդների» և «վաճառողների» վարքագիծը, որոնց ասվում է, թե որքանով են նրանք «արժևորում» ֆիկտիվ ապրանքը, և այնուհետև խնդրում են մրցակցային «առաջարկել» կամ «հարցնել» այդ ապրանքները՝ հետևելով իրական աշխարհի տարբեր ինստիտուտների կանոններին։ (օրինակ՝ կրկնակի աճուրդը, ինչպես նաև անգլիական և հոլանդական աճուրդները)։ Սմիթը պարզել է, որ կենտրոնացված առևտրի որոշ ձևերում նման շուկաներում վաճառվող գները և քանակները համընկնում են այն արժեքների հետ, որոնք կկանխատեսվեն կատարյալ մրցակցության տնտեսական տեսության կողմից՝ չնայած կատարյալ մրցակցության ենթադրություններին չհամապատասխանող պայմաններին (մեծ թվեր, կատարյալ տեղեկատվություն)։

Տարիների ընթացքում Սմիթը, այլ գործընկերների հետ միասին, առաջ մղեց վերահսկվող լաբորատոր փորձերի օգտագործումը տնտեսագիտության մեջ և այն հաստատեց որպես օրինական գործիք տնտեսագիտության և հարակից այլ ոլորտներում։ Չարլզ Փլոթը Կալիֆորնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտից համագործակցել է Սմիթի հետ 1970-ականներին և նախաձեռնել է փորձեր քաղաքագիտության մեջ, ինչպես նաև օգտագործել է փորձեր՝ տնտեսական դիզայնին կամ ճարտարագիտությունը՝ քաղաքականությունը տեղեկացնելու համար։ 2002 թվականին Սմիթին շնորհվեց (Դանիել Կանեմանի հետ միասին) Շվեդիայի բանկի մրցանակը տնտեսական գիտությունների ոլորտում «լաբորատոր փորձերը որպես էմպիրիկ տնտեսական վերլուծության գործիք, հատկապես այլընտրանքային շուկայական մեխանիզմների ուսումնասիրման գործիք ստեղծելու համար»։

Ֆինանսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փորձարարական ֆինանսներն ուսումնասիրում են ֆինանսական շուկաները՝ նպատակ ունենալով ստեղծել տարբեր շուկայական պարամետրեր և միջավայրեր՝ փորձարարականորեն դիտարկելու և վերլուծելու գործակալների վարքագիծը և առևտրային հոսքերի, տեղեկատվության տարածման և համախմբման, գների սահմանման մեխանիզմի և վերադարձի գործընթացների բնութագրերը։ Ներկայումս հետազոտողները օգտագործում են սիմուլյացիոն ծրագրակազմ՝ իրենց հետազոտությունն իրականացնելու համար։

Օրինակ, փորձերը շահարկել են տեղեկատվության անհամաչափությունը պարտատոմսի պահպանման արժեքի կամ բաժնետոմսի գնի վերաբերյալ նրանց համար, ովքեր չունեն բավարար տեղեկատվություն, որպեսզի ուսումնասիրեն ֆոնդային շուկայի փուչիկները։

Սոցիալական նախասիրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Սոցիալական նախապատվություններ» տերմինը վերաբերում է մտահոգությանը (կամ դրա բացակայությանը), որը մարդիկ ունեն միմյանց բարօրության համար, և այն ներառում է ալտրուիզմը, չարամտությունը, հավասարության նախասիրությունները և փոխադարձության նախասիրությունները։ Սոցիալական նախասիրությունների վերաբերյալ փորձերը հիմնականում ուսումնասիրում են տնտեսական խաղերը, ներառյալ դիկտատորի խաղը, վերջնագրի խաղը, վստահության խաղը, նվերների փոխանակման խաղը, հանրային ապրանքների խաղը և այս կանոնական պարամետրերի փոփոխությունները։ Որպես արդյունքների օրինակ, վերջնագրի խաղերի փորձերը ցույց են տվել, որ մարդիկ, ընդհանուր առմամբ, պատրաստ են զոհաբերել դրամական պարգևներ, երբ առաջարկվում են ցածր հատկացումներ, այդպիսով անհամապատասխան վարվելով սեփական շահի պարզ մոդելների հետ։ Տնտեսական փորձերը չափել են, թե ինչպես է այս շեղումը տարբեր մշակույթներում։

Պայմանագրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պայմանագրի տեսությունը վերաբերում է դրդապատճառների տրամադրմանը այն իրավիճակներում, երբ որոշ փոփոխականներ չեն կարող դիտարկվել բոլոր կողմերի կողմից։ Հետևաբար, պայմանագրային տեսությունը դժվար է փորձարկել դաշտում. Եթե հետազոտողը կարողանա ստուգել համապատասխան փոփոխականները, ապա պայմանագրային կողմերը կարող էին պայմանավորվել այդ փոփոխականների վրա, հետևաբար ցանկացած հետաքրքիր պայմանագրային տեսական խնդիր կվերանա։ Այնուամենայնիվ, լաբորատոր փորձերի ժամանակ հնարավոր է ուղղակիորեն փորձարկել պայմանագրային-տեսական մոդելները[12]։ Օրինակ, հետազոտողները փորձնականորեն ուսումնասիրել են բարոյական վտանգի տեսությունը, անբարենպաստ ընտրության տեսությունը, բացառիկ պայմանագրերը[13], հետաձգված փոխհատուցումը[14][15], հետաձգման խնդիրը[16][17], ճկուն և կոշտ պայմանագրերը[18] և էնդոգեն տեղեկատվական կառուցվածքներով մոդելներ[19]։

Գործակալների վրա հիմնված հաշվողական մոդելավորում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գործակալների վրա հիմնված հաշվողական մոդելավորումը համեմատաբար նոր մեթոդ է տնտեսագիտության մեջ՝ փորձարարական չափումներով[20]։ Այստեղ ուշադրությունը կենտրոնացված է տնտեսական գործընթացների վրա, ներառյալ ամբողջ տնտեսությունները, որպես փոխազդող գործակալների դինամիկ համակարգեր, բարդ հարմարվողական համակարգերի պարադիգմի կիրառում[21]։ «Գործակալը» վերաբերում է «հաշվողական օբյեկտներին, որոնք մոդելավորվել են որպես կանոնների համաձայն փոխազդող, այլ ոչ թե իրական մարդկանց[20]։ Գործակալները կարող են ներկայացնել սոցիալական և/կամ ֆիզիկական անձինք։ Մոդելավորողի կողմից որոշված սկզբնական պայմաններից ելնելով, ACE մոդելը զարգանում է ժամանակի ընթացքում՝ առաջնորդվելով բացառապես գործակալների փոխազդեցությամբ[22]։ Խնդիրները ներառում են ընդհանուր առմամբ փորձարարական տնտեսագիտության համար ընդհանուր և համեմատաբար[23], ինչպես նաև էմպիրիկ վավերացման[24] և գործակալների վրա հիմնված մոդելավորման բաց հարցեր լուծելու ընդհանուր շրջանակի մշակումը[25]։

Մեթոդաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուղեցույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փորձարար տնտեսագետները հիմնականում հետևում են հետևյալ մեթոդաբանական ուղեցույցներին.

  • Խրախուսեք առարկաներին իրական դրամական վճարումներ։
  • Հրապարակեք ամբողջական փորձնական հրահանգներ։
  • Մի օգտագործեք խաբեություն։
  • Խուսափեք կոնկրետ, կոնկրետ ենթատեքստ ներկայացնելուց։

Քննադատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վերոհիշյալ ուղեցույցները մեծ մասամբ մշակվել են երկու կենտրոնական քննադատություններին անդրադառնալու համար։ Մասնավորապես, տնտեսագիտական փորձերը հաճախ վիճարկվում են դրանց «ներքին վավերականության» և «արտաքին վավերականության» վերաբերյալ մտահոգությունների պատճառով, օրինակ, որ դրանք կիրառելի մոդելներ չեն տնտեսական վարքագծի շատ տեսակների համար, ուստի փորձերը պարզապես բավարար չեն օգտակար արդյունք տալու համար։ պատասխանները. Այնուամենայնիվ, այս մեթոդաբանության վերաբերյալ քննադատություններից և ոչ մեկը հատուկ չէ դրան, քանի որ դրանք անմիջապես կիրառելի են տեսական կամ էմպիրիկ մոտեցումների կամ երկուսի համար[26]։

Ծրագրային գործիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Փորձարարական տնտեսագիտական հետազոտությունների անցկացման ամենահայտնի ծրագրաշարը z-Tree-ն է, որը մշակվել է Urs Fischbacher-ի կողմից 1998 թվականից սկսած[27]։ Այն ուներ մոտ 9460 մեջբերումների արդյունքներ, որոնք հաշվարկված էին Google Scholar-ի վրա 2020 թվականի փետրվարին[28]։ Այն վերագրվում է որպես պատրաստի տնտեսական փորձերի Ցյուրիխի գործիքակազմ և հանդիսանում է Յոահիմ Հերցի հետազոտական մրցանակի պատճառներից մեկը՝ 2016 թվականի դեկտեմբերին Ֆիշբախերին շնորհված «Լավագույն հետազոտական աշխատանքի համար»[29]։ z- Tree-ը ծրագրաշար է, որն աշխատում է հետազոտական լաբորատորիայի համակարգիչների ցանցի վրա[30]։ Համակարգիչներից մեկն օգտագործում են փորձարարները, իսկ մյուս համակարգիչները՝ փորձարկման առարկաները։ Փորձի կարգավորումը փոփոխական է և կարող է սահմանվել հրամայական z-Tree ծրագրավորման լեզվով։ Այս լեզուն թույլ է տալիս փորձարարին ստեղծել տարբեր փորձեր և լրացուցիչ հարցումներ[31]։

Որպես այլընտրանք, կա մեծ թվով մրցակցող այլընտրանքային ծրագրեր[32]։ Հետևյալ աղյուսակը ներկայացնում է փորձարարական տնտեսագիտության ծրագրային գործիքների աճող ցանկը.

Անուն Մեջբերում Տարի
z-Tree [27] 1998
FactorWiz [33] 2000
Wextor [34] 2002
EconPort [35] 2005
MIT Seaweed project [36] 2009
FRAMASI [37] 2009
MWERT [38] 2014
ConG [39] 2014
oTree [40] 2014
CLOSE project [41] 2015
Breadboard [42] 2016
nodeGame [32] 2016

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Including statistical, econometric, and computational. On the latter see Alvin E. Roth, 2002. "The Economist as Engineer: Game Theory, Experimentation, and Computation as Tools for Design Economics," Econometrica, 70(4), pp. 1341–1378 Արխիվացված 2004-04-14 Wayback Machine.
  2. ↑ See, e.g., Grechenig, K., Nicklisch, A., & Thöni, C. (2010). Punishment despite reasonable doubt—a public goods experiment with sanctions under uncertainty. Journal of Empirical Legal Studies, 7(4), 847–867 (link).
  3. ↑ • Vernon L. Smith, 2008a. "experimental methods in economics," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition, Abstract.
       • _____, 2008b. "experimental economics," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract.
       • Relevant subcategories are found at the Journal of Economic Literature classification codes at JEL: C9.
  4. ↑ J. DiNardo, 2008. "natural experiments and quasi-natural experiments," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract.
  5. ↑ • Vernon L. Smith, 1992. "Game Theory and Experimental Economics: Beginnings and Early Influences," in E. R. Weintraub, ed., Towards a History of Game Theory, pp. 241– 282.
       • _____, 2001. "Experimental Economics," International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, pp. 5100–5108. Abstract per sect. 1.1 & 2.1.
       • Charles R. Plott and Vernon L. Smith, ed., 2008. Handbook of Experimental Economics Results, v. 1, Elsevier, Part 4, Games, ch. 45–66 preview links.
       • Vincent P. Crawford, 1997. "Theory and Experiment in the Analysis of Strategic Interaction," in Advances in Economics and Econometrics: Theory and Applications, pp. 206–242. Cambridge. Reprinted in Colin F. Camerer et al., ed. (2003). Advances in Behavioral Economics, Princeton. 1986–2003 papers. Description, contents, and preview., Princeton, ch. 12.
  6. ↑ Martin Shubik, 2002. "Game Theory and Experimental Gaming," in Robert Aumann and Sergiu Hart, ed., Handbook of Game Theory with Economic Applications, Elsevier, v. 3, pp. 2327–2351. Abstract.
  7. ↑ Rapoport, A. (1962). The use and misuse of game theory. Scientific American, 207(6), 108–119. http://www.jstor.org/stable/24936389
  8. ↑ Gunnthorsdottir Anna, Vragov Roumen, Seifert Stefan and Kevin McCabe 2010 "Near-efficient equilibria in contribution-based competitive grouping," Journal of Public Economics, 94, pp. 987–994. [1]
  9. ↑ Erev, Ido; Haruvy, Ernan (2016). «Learning and the economics of small decisions». Handbook of Experimental Economics. 2: 638–716.
  10. ↑ "Predicting how people play games: Reinforcement learning in experimental games with unique, mixed strategy equilibria", Ido Erev, Alvin E Roth, The American Economic Review, September 1998, 848–881 JSTOR 117009
  11. ↑ 11,0 11,1 Ross Miller (2002). Paving Wall Street: experimental economics and the quest for the perfect market. New York: John Wiley & Sons. էջեր 73–74. ISBN 978-0471121985.
  12. ↑ Hoppe, Eva I.; Schmitz, Patrick W. (2018). «Hidden action and outcome contractibility: An experimental test of moral hazard theory». Games and Economic Behavior. 109: 544–564. doi:10.1016/j.geb.2018.02.006. ISSN 0899-8256.
  13. ↑ Hoppe, Eva I.; Schmitz, Patrick W. (2015). «Do sellers offer menus of contracts to separate buyer types? An experimental test of adverse selection theory». Games and Economic Behavior. 89: 17–33. doi:10.1016/j.geb.2014.11.001. ISSN 0899-8256.
  14. ↑ Huck, Steffen; Seltzer, Andrew J; Wallace, Brian (2011). «Deferred Compensation in Multiperiod Labor Contracts: An Experimental Test of Lazear's Model». American Economic Review (անգլերեն). 101 (2): 819–843. doi:10.1257/aer.101.2.819. ISSN 0002-8282. S2CID 16415006.
  15. ↑ Landeo, Claudia M.; Spier, Kathryn E. (2016). «Stipulated Damages as a Rent-Extraction Mechanism: Experimental Evidence» (PDF). Journal of Institutional and Theoretical Economics (անգլերեն). 172 (2): 235–273. doi:10.1628/093245616x14534707121162. ISSN 0932-4569.
  16. ↑ Morita, Hodaka; Servátka, Maroš (2013). «Group identity and relation-specific investment: An experimental investigation». European Economic Review. 58: 95–109. CiteSeerX 10.1.1.189.3197. doi:10.1016/j.euroecorev.2012.11.006. ISSN 0014-2921.
  17. ↑ Hoppe, Eva I.; Schmitz, Patrick W. (2011). «Can contracts solve the hold-up problem? Experimental evidence». Games and Economic Behavior. 73 (1): 186–199. doi:10.1016/j.geb.2010.12.002. ISSN 0899-8256. S2CID 7430522.
  18. ↑ Fehr, Ernst; Hart, Oliver; Zehnder, Christian (2014). «How do Informal Agreements and Revision Shape Contractual Reference Points» (PDF). Journal of the European Economic Association (անգլերեն). 13 (1): 1–28. doi:10.1111/jeea.12098. ISSN 1542-4766. S2CID 39821177.
  19. ↑ Hoppe, Eva I.; Schmitz, Patrick W. (2013). «Contracting under Incomplete Information and Social Preferences: An Experimental Study» (PDF). The Review of Economic Studies (անգլերեն). 80 (4): 1516–1544. doi:10.1093/restud/rdt010. ISSN 0034-6527.
  20. ↑ 20,0 20,1 Scott E. Page, 2008. "agent-based models," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract.
  21. ↑ Leigh Tesfatsion, 2003. "Agent-based Computational Economics: Modeling Economies as Complex Adaptive Systems," Information Sciences, 149(4), pp. 262–268. Abstract.
  22. ↑ • Leigh Tesfatsion, 2006. "Agent-Based Computational Economics: A Constructive Approach to Economic Theory," ch. 16, Handbook of Computational Economics, v. 2, pp. 831–880. Abstract/outline. 2005 prepublication version Արխիվացված 2017-08-11 Wayback Machine.
      • Kenneth Judd, 2006. "Computationally Intensive Analyses in Economics," Handbook of Computational Economics, v. 2, ch. 17, pp. 881– 893.
      • Leigh Tesfatsion and Kenneth Judd, ed., 2006. Handbook of Computational Economics, v. 2. Description Արխիվացված 2012-03-06 Wayback Machine & and chapter-preview links.
  23. ↑ Vernon L. Smith, 2008b. "experimental economics," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract.
  24. ↑ John Duffy, 2006. "Agent-Based Models and Human Subject Experiments," ch. 19, Handbook of Computational Economics, v.2, pp. 949–1011. Abstract.
  25. ↑ • Leigh Tesfatsion, 2006. "Agent-Based Computational Economics: A Constructive Approach to Economic Theory," ch. 16, Handbook of Computational Economics, v. 2, sect. 5. Abstract and pre-pub PDF Արխիվացված 2017-08-11 Wayback Machine.
       • Akira Namatame and Takao Terano (2002). "The Hare and the Tortoise: Cumulative Progress in Agent-based Simulation," in Agent-based Approaches in Economic and Social Complex Systems. pp. 3– 14, IOS Press. Description Արխիվացված 2012-04-05 Wayback Machine.
       • Giorgio Fagiolo, Alessio Moneta, and Paul Windrum, 2007 "A Critical Guide to Empirical Validation of Agent-Based Models in Economics: Methodologies, Procedures, and Open Problems," Computational Economics, 30(3), pp. 195–226.
  26. ↑ Camerer, Colin F. (2011 թ․ դեկտեմբերի 30). «The Promise and Success of Lab-Field Generalizability in Experimental Economics: A Critical Reply to Levitt and List». Working Paper Series. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  27. ↑ 27,0 27,1 «UZH – z-Tree – Zurich Toolbox for Readymade Economic Experiments». www.ztree.uzh.ch (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 8-ին.
  28. ↑ «Google Scholar z-Tree Citations». scholar.google.com. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 8-ին.
  29. ↑ «Southwest Press, in 8 December 2016». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 17-ին.
  30. ↑ Fischbacher, Urs. «z-Tree 4.1 TutorialandReferenceManual» (PDF). www.ztree.uzh.ch. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 9-ին.
  31. ↑ Altman, Morris (2015). Real-world decision making : an encyclopedia of behavioral economics. էջ 141. ISBN 978-1440828157.
  32. ↑ 32,0 32,1 Balietti, Stefano (2016 թ․ նոյեմբերի 18). «nodeGame: Real-time, synchronous, online experiments in the browser». Behavior Research Methods. 49 (5): 1696–1715. doi:10.3758/s13428-016-0824-z. PMID 27864814.
  33. ↑ «PsycNET». psycnet.apa.org (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 8-ին.
  34. ↑ Reips, Ulf-Dietrich; Neuhaus, Christoph (2002 թ․ մայիս). «WEXTOR: A Web-based tool for generating and visualizing experimental designs and procedures». Behavior Research Methods, Instruments, & Computers. 34 (2): 234–240. doi:10.3758/BF03195449. PMID 12109018.
  35. ↑ Cox, James C.; Swarthout, J. Todd (2006). «Econport: Creating and Maintaining a Knowledge Commons». Andrew Young School of Policy Studies Research. SSRN 895546.
  36. ↑ Chilton, Lydia B. (2009). Seaweed : a Web application for designing economic games (Thesis). Massachusetts Institute of Technology. hdl:1721.1/53094.
  37. ↑ Tagiew, Rustam (2009). Filipe, Joaquim; Fred, Ana; Sharp, Bernadette (eds.). Towards a framework for management of strategic interaction [Proceedings of the International Conference on Agents and Artificial Intelligence] (PDF). Porto, Portugal. էջեր 587–590. ISBN 978-9898111661.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  38. ↑ Hawkins, Robert X. D. (2014 թ․ հոկտեմբերի 1). «Conducting real-time multiplayer experiments on the web». Behavior Research Methods. 47 (4): 966–976. doi:10.3758/s13428-014-0515-6. PMID 25271089. S2CID 41817757.
  39. ↑ Pettit, James; Friedman, Daniel; Kephart, Curtis; Oprea, Ryan (2014 թ․ հունվարի 8). «Software for continuous game experiments». Experimental Economics. 17 (4): 631–648. doi:10.1007/s10683-013-9387-3. S2CID 17160579.
  40. ↑ Chen, Daniel L.; Schonger, Martin; Wickens, Chris (2016 թ․ մարտ). «oTree—An open-source platform for laboratory, online, and field experiments». Journal of Behavioral and Experimental Finance. 9: 88–97. doi:10.1016/j.jbef.2015.12.001.
  41. ↑ Lakkaraju, Kiran; Medina, Brenda; Rogers, Alisa N.; Trumbo, Derek M.; Speed, Ann; McClain, Jonathan T. (2015). «The Controlled, Large Online Social Experimentation Platform (CLOSE)». Social Computing, Behavioral-Cultural Modeling, and Prediction. Lecture Notes in Computer Science (անգլերեն). Springer International Publishing. 9021: 339–344. doi:10.1007/978-3-319-16268-3_40. ISBN 978-3319162676. OSTI 1315021.
  42. ↑ «Breadboard». breadboard.yale.edu.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Battalio, Raymond C., et al., 1973. "A Test of Consumer Demand Theory Using Observations of Individual Consumer Purchases," Economic Inquiry, 11(4), pp. 411–428
  • Bayer, R. C., & Renou, L. (2011). Cognitive abilities and behavior in strategic-form games. Discussion Papers in Economics 11/16, Department of Economics, University of Leicester
  • Camerer, Colin, George Loewenstein, and Drazen Prelec, 2005. "Neuroeconomics: How Neuroscience Can Inform Economics," Journal of Economic Literature, 43(1), pp. 9–64(չաշխատող հղում)
  • Chamberlin, Edward H., 1948. "An Experimental Imperfect Market," Journal of Political Economy, 56(2), pp. 95–108
  • Coursey, Don (2008). «Experimental Economics». In Henderson, David R. (ed.). The Concise Encyclopedia of Economics. Indianapolis, IN: Liberty Fund, Inc. էջեր 166–169. ISBN 978-0865976665.
  • Davis, Douglas D., and Charles A. Holt, 1993. Experimental Economics, Princeton. Description, preview and ch. 1 (complete)
  • Falk, Armin and Simon Gächter, 2008. "experimental labour economics," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract and galley proof
  • Friedman, Daniel, and Shyam Sunder, 1994. Experimental Methods: A Primer for Economists, Cambridge University Press. Description/contents links and scrollable preview. 978-0521456821
  • Grether, David M., and Charles R. Plott, 1979. "Economic Theory of Choice and the Preference Reversal Phenomenon," American Economic Review, 69(4 ), pp. 623–638
  • Guala, Francesco, 2005. The Methodology of Experimental Economics, Cambridge. Description/contents links and ch. 1 excerpt
  • Gunnthorsdottir Anna, Vragov Roumen, Seifert Stefan and Kevin McCabe, 2010. "Near-efficient equilibria in contribution-based competitive grouping," Journal of Public Economics, 94, pp. 987–994.[2]
  • Hertwig, Ralph, and Andreas Ortmann, 2001. "Experimental Practices in Economics : A Methodological Challenge for Psychologists?" Behavioral and Brain Sciences, 24(3), pp. 383–403
  • Holt, Charles A., and Susan K. Laury, 2002. "Risk Aversion and Incentive Effects," American Economic Review, 92(5) pp. 1644–1655
  • Kagel, John H. et al., 1975. "Experimental Studies of Consumer Demand Behavior Using Laboratory Animals," Economic Inquiry, 13(1), pp. 22–38. Abstract(չաշխատող հղում)
  • Kagel, John H., and Alvin E. Roth, ed., 1995. The Handbook of Experimental Economics, Princeton University Press. Description/TOC and detailed contents.
  • Kahneman Daniel, Jack L. Knetsch, and Richard Thaler, 1986. "Fairness as a Constraint on Profit Seeking: Entitlements in the Market," American Economic Review, 76(4), pp. 728–741
  • Plott, Charles R., 1982. "Industrial Organization Theory and Experimental Economics," Journal of Economic Literature, 20(4), pp. 1485–1527. Reprinted in Plott, 2001, Market Institutions and Price Discovery, pp. 18–59. Elgar. Description
  • _____ and Susan K. Laury, 2002. "Risk Aversion and Incentive Effects," American Economic Review, 92(5) pp. 1644–1655
  • Plott, Charles R., and Vernon L. Smith, 2008. Handbook of Experimental Economics Results, v. 1, Elsevier. Description and chapter-link previews
  • Roth, Alvin E., and Michael W Malouf, 1979. "Game-theoretic Models and the Role of Information in Bargaining," Psychological Review, 86(6), pp. 574–594
  • Smith, Vernon L., 1962. "An Experimental Study of Competitive Market Behavior," Journal of Political Economy, 70(2), pp. 111–137
  • ____, 1982. "Microeconomic Systems as an Experimental Science," American Economic Review, 72(5), pp. 923–955
  • _____, 1991. Papers in Experimental Economics [1962–88], Cambridge. Description and chapter-preview links(չաշխատող հղում)
  • _____, [1987] 2008. "Experimental Methods in Economics," The New Palgrave Dictionary of Economics, 2nd Edition. Abstract Արխիվացված 2011-05-15 Wayback Machine
  • Smith, Vernon L.; Wilson, Bart (2008). «Economics, Experimental». In Hamowy, Ronald (ed.). The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, CA: Sage; Cato Institute. էջեր 137–138. doi:10.4135/9781412965811.n86. ISBN 978-1412965804. LCCN 2008009151. OCLC 750831024.
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
GND: 4252654-1 · LCCN: sh2007010083 · Microsoft: 18619997 · NDL: 01138946 · NKC: ph281891
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Փորձարարական_տնտեսագիտություն&oldid=9730515» էջից