Երկրաշարժագիտություն
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
 |
Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Սեյսմալոգիան գիտություն է երկրաշարժերի մասին, հայերեն թարգմանվում է որպես երկրաշարժագիտություն։
Առավել հզոր երկրաշարժերի մեծ մասը սալերի սահմանագծերին է տեղի ունենում, թեև դրանցից շատերն առաջանում են մայրցամաքային սալերի կենտրոնում։ Երկրաշարժերի մեծ մասը մարդիկ չեն զգում։ Երկրաշարժին նախորդում է լարվածության կուտակումը ապարներում։ Լարվածությունն առաջանում է սալերի շարժման հետևանքով, լինի դա մեկի սահքը մյուսի նկատմամբ, թե միայն մեկի սալաենթաշարժը երկրակեղևի տակ։ Այն պահին և այն վայրում, ուր լարվածությունը գերազանցում է ապարի ամրությանը, ճեղքվածք Է առաջանում։ Այն ձգվում է ապարի լարված հատվածով, և Էներգիան երկրաշարժային ալիքներով տարածվում է բոլոր ուղղություններով։ Երկրաշարժի ցնցումները չափելու համար օգտագործվող ցնցագրերը (սեյսմոգրաֆները) չափազանց զգայուն սարքեր են, որոնք ի վիճակի են գրանցելու երկրագնդի հեռավոր ծայրերից եկող երկրաշարժի ալիքները։ Ցնցագրերի գրանցումների հիման վրա երկրաշարժագետները որոշում են երկրաշարժի ծագման վայրը (Էպիկենտրոնը) և դրա ուժը (ուժգնությունը՝ ըստ Ռիխտերի սանդղակի)։ Երկրաշարժի ինտենսիվության մասին (ըստ Մերկալիի սանդղակի) դատում են ելնելով ականատեսների վկայություններից և շինությունների կրած փոփոխությունից։
Ճապոնիայի անկայունությունը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ճապոնիան գտնվում է քայքայվող սալային եզրագծի վրա, այդ իսկ պատճառով հաճախակի են հրաբխային ժայթքումներն ու հզոր երկրաշարժերը։ Տարածքը շեշտակի բարձրանալով առաջացնում է լեռներ, որոնք հետագայում արագորեն ենթարկվում են էրոզիայի։ Հետևաբար ճապոնացիները մշտապես ականատես են իրենց երկրի բնապատկերների շարունակական փոփոխությանը։
Գրանցումը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Առաջին ցնցագրերը բաղկացած էին մի սարքից, որը որսում էր ցնցումները։ Բացի այդ, անհրաժեշտ էր գրանցել, թե ժամանակի որ պահին Է եղել առաջին ցնցումը և ցնցումների տևողությունը։ Ցնցագրի աշխատանքի սկզբունքն այն է, որ գրանցող մասը ցնցվում է Երկրի հետ, իսկ սարքի զանգվածեղ մասը մնում է անշարժ։ Որոշ հին սարքերում այդ հսկա զանգվածի քաշը հասնում Էր մի քանի տոննայի։ Ժամանակակից սարքը էլեկտրոնային է և փոքր։