Մասնակից:Lusine77/Ավազարկղ668

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
The Shrine of the Báb and its terraces

Բահայի այգիները (անգլ․ Baháʼí Terraces) կամ Հայֆայի կախովի այգիները, այգիներ են Քարմել լեռան վրա Հայֆայում և Իսրայելի ամենահայտնի տուրիստակնա ուղություններից մեկն է։ Ավարտվին է հասցվել 2001 թվականին, այնտեղ կան 19 պատշգամբներ և ավելի քան 1500 աստիճաններ, որ բարձրանում եմ վեր դեպի լեռը։[1] Կենտրոնական պատշգամբում է Բաբի սրբավայրը՝ ի Bahai Faithի կրոնական տեսարժան վայրերից մեկը։ Ճարտարապետը Ֆարիբորց Սահբան է Իրանից, իսկ կառուցվածքային ինժեներներն էին Կարբանը և Քոն Հայֆայից։ Պատշգամբները Բահայի սրբավայրերի համալիրի մասն են կազմում Հաիֆայում,Ակրում և և Հարավային Գալիլեայում , որոնք ընդգրկված են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում 2008 թվականի հուլիսին[2][3]։

Այգիները հիմա գտնվում են Wadi Nisnas և Hadar HaCarmel թաղամասերում։

Սիմվոլիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատշգամբները ներկայացնում են Բաբի 12 աշակերտներին, որոնք նախագծվել են որպես «Կենդանի էակների տառեր»[4], չնայած պատշգամբնեից ոչ մեկը կապված չեն հատուկ անհատի հետ[5]։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինը համակենտրոն շրջանները ապահովում են 18 պատշգամների հիմնական երկրաչափությունը։Շրջանը ինքն իրենից ենադրում է կենտրոնական մաս, այսպիսով պատշգամբները ընկալվել են որպես Բաբի Սրբավայրից առաջացած։ Բաբի տաճարի տասնութ տեռասները գումարած մեկ պատշգամբը կազմում են տասնինը տեռասներ: Տասնինը կարևոր թիվ է Բահայի և Բաբի կրոններում։

Այգիները պարունակում են Իրանի Շիրազի պարսկական այգիների, Ջամուի և Քաշմիրի Նիշատ Բաղի, Հնդկաստանի և անգլիական այգիների տարրերը,[6][7] որոնք մեկուսացնում են տեղանքը շրջակա միջավայրի աղմուկից և միմյանց կապում Կարմել լեռան վրա գտնվող բահաիական տարբեր շենքերը[8]:

Ֆարիբորց Սահբան սկսել է աշխատել 1987 թվականին, ձևավորելով այգիները և կանխատեսել է կառուցումը։ Տեռասները բացվել են հանրության համար 2001 թ․ հունիսին[9]։

Սկսելով հիմքից, այգիները տարածվում են մոտ է կիլոմետր մինչև Քարմելի լեռը, զբաղեցնելով 200,000 կիլոմետր քառակուսի հողատարածք։

Այգիները կապված են աստիճանների շարքով, որոնք շրջապատված են արագահոս զույգ առուներով, որոնք աստիճանների և տեռասի կամուջների միջով ձգվում են դեպի լեռնատարածքներ։[10]

Ջուր և էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ոռոքման համակարգը ընդգրկում է համակարգիչ, որը հիմնվելով օդերևութաբանական տվյալների վրա,ղեկավարում է հազարավոր փականներ այգով մեկ ջրի տարածման համար։ Սա կատարվում է գիիշերը և վաղ առավոտյան գոլորշիացման արդյունքում ջրի վատնումից։ Ջուրը, որ հոսում է աստիճանների կողքով, շրջանառվում է փակ համակարգում, այնպես որ ջուրը քիչ է վատնվում։[11]

Տուրիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2013ին 917031 տուրիստներ և 8000ուխտավորներ այցելել են այգիները։[12]

Հայֆայի գլխավոր Ամրամ Միտցնան նկարագրել է այգիները, որպես աշխարհի 8-րդ հրաշալիքը․ «Մենք շատ բախտավոր ենք եղել» նա ասաց,«շատ քաղաքներ չէ, որ ունեն այսպիսի նահավանակոնրեն գեղեցիկ այգի-անվճար»։[1]

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 «The Baha'i Gardens». www.jewishvirtuallibrary.org. Վերցված է 2021-02-28-ին.
  2. UNESCO World Heritage Centre (2008-07-08). «Three new sites inscribed on UNESCO's World Heritage List». Վերցված է 2008-07-08-ին.
  3. World Heritage Committee (2007-07-02). «Convention concerning the protection of the world cultural and natural heritage» (PDF). էջ 34. Վերցված է 2008-07-08-ին.
  4. Info.bahai.org: The Projects on Mount Carmel
  5. UHJ letter: Letters of Living; Dawn-Breakers; Quddus; Terraces
  6. «Design Features of the Terraced Gardens on Mount Carmel». Արխիվացված է օրիգինալից 2012-01-23-ին. Վերցված է 2012-02-28-ին.
  7. Afnan, Elham (2002). Symbols of Transformation: The Gardens and Terraces on Mount Carmel.
  8. «Yael Hammerman: Distinctive Design of the Baháʼí Gardens». Արխիվացված է օրիգինալից 2019-04-07-ին. Վերցված է 2012-02-28-ին.
  9. Momen, Moojan (2009). «Baháʼí World Center». Baháʼí Encyclopedia Project. Evanston, IL: National Spiritual Assembly of the Baháʼís of the United States.
  10. Gardens of Worship: Recreating Eden (season 3, episode 30, 2006) Արխիվացված 2012-03-01 Wayback Machine
  11. Baháʼí World Centre: Environmental Considerations in the Baháʼí Gardens
  12. Kreiner, Noga Collins; Shmueli, Deborah F.; Gal, Michal Ben. «Understanding conflicts at religious-tourism sites: The Baha'i World Center, Israel». Tourism Management Perspectives (անգլերեն). 16: 230. ISSN 2211-9736.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]