Մասնակից:Ջուլյա Աթոյան/Ավազարկղ6
Սահմանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Քաղաքացի» եզրույթը օգտագործվում է՝ նշելու ինչ-որ մեկի պատկանելիությունը որևէ քաղաքի կամ երկրի և նրա իրավունքը՝ աշխատելու, ապրելու և մասնակցելու որոշակի աշխարհագրական շրջանի քաղաքական ոլորտին։ «Համաշխարհային» եզրույթի հետ մեկ տեղ այն, որպես կանոն, մատնանշում է այն անձին, որը «համաշխարհային հանրությանը» իր պատկանելիությունը վեր է դասում այս կամ այն ազգությանը կամ տեղանքին իր քաղաքացիական պատկանելիությունից։ Անձի պատկանելիությունը դուրս է գալիս աշխարհագրական կամ քաղաքական սահմաններից, և պարտականությունները ու իրավունքները առաջանում են կամ կարող են ձեռք բերվել՝ կապված ավելի լայն դասի` «մարդկության» դասին պատկանելության հետ: Դա չի նշանակում, որ այդպիսի անձը ժխտում է կամ հրաժարվում իր քաղաքացիությունից կամ տեղային ազգային պատկանելիությունից․ այդպիսի ազգային պատկանելիությունը «երկրորդ տեղում» է գտնվում համաշխարհային հանրությանը նրա պատկանելիության հետ համեմատած[1]։ Ավելի լայն իմաստով այս միտքը հարցեր է առաջացնում համաշխարհային հանրության՝ գլոբալացման դարաշրջանին վերաբերելու հետ կապված[2]։ Ընդհանուր կիրառմամբ այս եզրույթը կարող է ունենալ գրեթե նույն նշանակեւթյունը, ինչպես «աշխարհի քաղաքացի» կամ «կոսմոպոլիտիզմ» եզրույթները, թեպետ այն ունի նաև լրացուցիչ, տարբեր համատեքստերում արտահայտվող մասնագիտական նշանակություն։
- Քննադատական և փոխակերպող տեսակետ: «Քաղաքացիություն» նշանակում է անդամ և իրավունք ունեցող անդամ: Հետեւաբար, կրթության սկզբունքի շրջանակներում համաշխարհային քաղաքացիության ոգով պետք է խրախուսել ակտիվ մասնակցությունը: Կրթությունը համաշխարհային քաղաքացիության ոգով կարող է իրականացվել քննադատական և փոխակերպող տեսանկյունից, որի արդյունքում ուսանողները մտածում, զգում և գործում են: Այս մոտեցմամբ, կրթության սկզբունքի շրջանակներում, համաշխարհային քաղաքացիության ոգով, ուսանողները պետք է չափազանց կարեւոր լինեն քաղաքականության համար եւ կարողանան անձնական փոփոխություններ կատարել: Ուսուցիչները ներկայացնում են սոցիալական հարցերը չեզոք ձեւով `դրանք համապատասխան խմբի մեջ դնելով, որպեսզի ուսանողները կարողանան հասկանալ, հասկանալ և լուծեն Գլոբալ մտածողության խնդիրը[3]։
- Համաշխարհային պատասխանատվություն: Graeme Pike- ը և Դեյվիդ Սելբին կարծում են, որ կրթությունը համաշխարհային քաղաքացիության ոգով ունի երկու ուղղություններ. Առաջին ուղղությունը, Global Thinking- ը վերաբերում է աշխարհին որպես միասնական համակարգի ընկալման և անհատական երկրների շահերը հաշվի առնելու պարտականությունը, հաշվի առնելով համաշխարհային կարիքները: երկրորդ ուղղությունը `կենտրոնացած ուսանողների վրա` մանկավարժական մոտեցում, ուսանողներին քաջալերելու անկախ հետազոտություն եւ բացահայտում, որտեղ յուրաքանչյուր ուսանող համարվում է յուրահատուկ համոզմունքների, փորձի և տաղանդավոր մարդկանց[4].
- Հոլանդական հասկացություն: Համընդհանուր հասկացողության հայեցակարգը հիմնադրվել է Merry Merrifield- ի կողմից և կենտրոնանում է անհատականության վրա `կապված համաշխարհային հանրության հետ: Այս հայեցակարգը համահունչ է մարդկային արժեքներին և համոզմունքներին, համաշխարհային համակարգերին, խնդիրներին, պատմությանը, միջմշակութային փոխըմբռնմանը և վերլուծական և գնահատման հմտությունների զարգացմանը ուղղված ուսումնական ծրագրին:
- ↑ Israel, Ronald C. (Spring|Summer 2012). «What Does it Mean to be a Global Citizen?» Kosmos.
- ↑ Shaw, Martin (2000). Global Society and International Relations: Sociological Concepts and Political Perspectives. Cambridge: Polity Press.
- ↑ O’Sullivan, M. (2008). «You can’t criticize what you don’t understand: Teachers as social change agents in neo liberal times.» Pp. 113—126 in O’Sullivan, Michael & K. Pashby (eds.) Citizenship in the era of globalization: Canadian perspectives. Rotterdam, The Netherlands: Sense Publishers.
- ↑ Pike, G. & D. Selby (2000). In the Global Classroom 2. Toronto: Pippin.