Հեյվեն Քոուլմեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հեյվեն Քոուլմեն
Դիմանկար
Ծնվել է2006
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունաշակերտ, բնապահպան և Կլիմայական ակտիվիստ
 Haven Coleman Վիքիպահեստում

Հեյվեն Քոուլմեն (անգլ.՝ Haven Coleman, 2006)[1], ամերիկացի կլիմայական ու բնապահպանական ակտիվիստ[2], որը կլիմայի ճգնաժամի վերաբերյալ իրազեկվածության բարձրացմանը և գործողությունների պահանջին նվիրված «ԱՄՆ Երիտասարդական կլիմայական շարժմում» շահույթ չհետապնդող կազմակերպության համահիմնադիրն է և գործադիր տնօրենը[3][4]։ Այն հիմնադրել է երիտասարդ ակտիվիստներ Ալեքսանդրիա Վիլասենյորի ու Իսրա Հիրսիի հետ[5]։ Թղթակցում է «Bulletin of the Atomic Scientists» կազմակերպությանը[6]։

Բնակվում է Կոլորադո նահանգի Դենվեր քաղաքում[1], Դենվերի հանրային դպրոցի աշակերտ է[7]։

Ակտիվիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քոլմանը դեպի բնապահպանությունը մղումն առաջին անգամ զգացել է տասը տարեկանում, երբ իմացել է, որ իր սիրելի կենդանիները՝ համրուկները վերանում են անտառահատումների պատճառով։ Դրանից հետո նա կատարել է կենսակերպի զգալի փոփոխություններ[8], իսկ «Կլիմայի իրականության նախագծում» վերապատրաստումներն ավելացրել են իր գիտելիքները[9]։

Գրետա Թունբերգի համարձակ բնապահպանական ակտիվությունը և կլիմայի վերաբերյալ երիտասարդական գործադուլները Եվրոպայում տեսնելուց հետո ոգեշնչվել է անել նույնը։ Այսպիսով, 2019 թվականի հունվարից ի վեր[4], 13 տարեկանում սկսել է բողոքի ցույցեր անել բիզնեսի կամ կառավարական շենքերի առջև[10], ինչպիսին է Կոլորադո նահանգի Կապիտոլիումը[11]։ Ամեն ուրբաթ ցույց է անում՝ պահանջելով քաղաքական գործողություններ օդի որակի, ածխի կայանի ապամոնտաժման, վերականգնվող էներգիայի և այլնի վերաբերյալ։ Նաև ընտրված պաշտոնյաներին էլեկտրոնային փոստով գրել է այդ հարցերի մասին։ Զանգվածաբար հալածվել է դպրոցական հասակակիցների կողմից, ովքեր կարծում էին, որ նրա կտրուկ ակտիվությունը տարօրինակ է[8]։

Մինչև Իսրա Հիրսիի և Ալեքսանդրիա Վիլասենյորի հետ «ԱՄՆ Երիտասարդական կլիմայական շարժմումը» հիմնադրելը Քոուլմենը միայնակ է ցույց արել[12], որից հետո կլիմայական գործադուլներ են իրականացվել ԱՄՆ-ի շատ նահանգներում[13]։ Մարտի 15-ին կազմակերպվել է երիտասարդական բողոքի ցույց, որտեղ ներգրավված են եղել ավելի քան 120 երկրներ[14]։

Քոուլմենը մեծ ուշադրության է արժանացել այն բանից հետո, երբ քաղաքապետարանում ածխածնային աղտոտիչների մասին զրուցել է նահանգային սենատոր Կորի Գարդների հետ։ Նա խնդրել է նրան քայլեր ձեռնարկել ու առաջարկել է ժողովրդական շարժում կազմակերպել դա թեթևացնելու համար, սակայն Գարդները մերժել է[10]։

Քանի որ նրա մասին հոդվածներ էին գրվում, նա գրավել է ԱՄՆ փոխնախագահ Ալբերտ Գոռի ուշադրությունը, որը հրավիրել է Քոուլմենին ելույթ ունենալ «Կլիմայի իրականության նախագծի» կազմակերպած «24 Hours of Reality» արշավի ժամանակ[10]։

Ներկայումս աշխատում է Arid գործակալությունում, որն ուղղված է շրջակա միջավայրի և սոցիալական արդարության արշավների կազմակերպմանը[15]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 CNN, Harmeet Kaur (2019 թ․ մարտի 15). «She's 12 and she's trying to save the world by skipping school». CNN. Cable News Network. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. {{cite news}}: |last1= has generic name (օգնություն)
  2. «Skipping School Around The World To Push For Action On Climate Change». NPR.org (անգլերեն). 2019 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  3. «19 youth climate activists you should be following on social media». Earth Day (անգլերեն). 2019 թ․ հունիսի 14. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  4. 4,0 4,1 «Climate Reality Leader Haven Coleman Talks Today's Youth Climate Strike». Climate Reality (անգլերեն). The Climate Reality Project. 2019 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  5. Nardino, Meredith. «Meet the 13-Year-Old Organizer of the US Youth Climate Strike». DoSomething.org (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  6. «Haven Coleman». Bulletin of the Atomic Scientists. Bulletin of the Atomic Scientists. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  7. Eastman, Katie (2019 թ․ սեպտեմբերի 19). «A Denver teen goes on strike for the climate every Friday – and this week, she will march with Greta Thunberg in NYC». KUSA.com. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  8. 8,0 8,1 Minutaglio, Rose (2019 թ․ մարտի 14). «The World Is Burning. These Girls Are Fighting to Save It». ELLE. Hearst Magazine Media, Inc. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  9. Borunda, Alejandra (2019 թ․ մարտի 13). «These young activists are striking to save their planet from climate change». Environment (անգլերեն). National Geographic Partners, LLC. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  10. 10,0 10,1 10,2 Kutz, Jessica (2019 թ․ փետրվարի 23). «Meet the 12-year-old activist taking politicians to task over climate change». Grist. Grist Magazine, Inc. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  11. Budner, Ali (2019 թ․ մարտի 13). «Meet the Mountain West Teens Organizing the U.S. Youth Climate Strike». Elemental. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  12. Li, Ang (2019 թ․ մարտի 14). «'It Will Be Too Late for My Generation.' Meet the Young People Organizing a Massive Climate Change Protest». Time. Time Inc. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  13. Budner, Ali (2019 թ․ մարտի 12). «Meet The Mountain West Teens Organizing The US Youth Climate Strike». Colorado Public Radio (անգլերեն). Colorado Public Radio. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  14. Barclay, Eliza; Amaria, Kainaz (2019 թ․ մարտի 15). «Photos: kids in 123 countries went on strike to protect the climate». Vox (անգլերեն). Vox Media, LLC. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  15. «Haven Coleman». SXSW EDU 2020 Schedule (անգլերեն). SXSW, LLC. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)