Կաղապար:Օրվա հոդված/Դեկտեմբերի 27, 2017 թ.
Արաբական արշաւանքները դէպի Պարսկաստան ('Պարսկաստանի իսլամական նուաճում, նաեւ Իրանի արաբական նուաճում), Սասանեան Պարսկաստանի գրաւումը իսլամ արաբներիու կողմէն 651 թուականին եւ Իրանի մէջ զրադաշտականութեան աստիճանական անկումը։
Իսլամներու վերելքը ինկաւ Պարսկաստանի քաղաքական եւ ռազմական անկման հետ։ Ժամանակին երկու գերհզոր կայսրութիւններ Սասանեան Պարսկաստանն ու Արեւելահռոմէական կայսրութիւնը քսան տարի տեւած քայքայիչ պատերազմի հետեւանքով հիւծուած էին։ Խոսրով Բ. Փարուեզի սպանութիւնէն ետք 4 տարուայ ընթացքին գահին նստած էին 10 տարբեր թեկնածուներ, իսկ վերջինը՝ Հազկերտ Գ.-ը ընդամենը 8 տարեկան երեխայ էր։
Արաբները առաջին անգամ յարձակեցան Սասանեան Պարսկաստանի վրայ 633 թուականին, երբ զօրավար Խալիդ իբն Վալիդը ներխուժեց Միջագետք (ներկայիս Իրաք), որ Սասանեաններու քաղաքական եւ տնտեսական կեդրոնն էր: Սակայն Խալիդի տեղափոխումը դէպի բիւզանդական տարածք, թոյլ տուաւ պարսիկներուն անցնիլ հակայարձակման եւ ետ բերել կորսուած տարածքները։ Երկրորդ ներխուժումը սկսաւ 636 թուականին Սաադ իբն Աբի Վաքասի գլխաւորութեամբ, որուն օրով արաբները վճռական հաղթանակ տարին Քադիսիոյ ճակատամարտին: Այդ պարտութեան հետեւանքով պարսիկները կորսնցուցին... Ավելին⇒