Երուսաղեմի փոքր արևմտյան պատ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մի տղամարդ և կին աղոթում են Փոքր արևմտյան պատի մոտ

Փոքր արևմտյան պատ, ինչպես նաև հայտնի է որպես ՀաԿոտել ՀաԿատան (Կոտել Կատան) կամ Փոքր Կոտել (եբր.՝ הכותל הקטן‎ ), հրեական կրոնական վայր, որը գտնվում է Երուսաղեմի հին քաղաքի մուսուլմանական թաղամասում, Երկաթե դարպասի մոտակայքից ձգվում էր մինչև Տաճարի լեռան մոտ[1]։ Պատը թվագրվում է Երկրորդ տաճարի ժամանակաշրջանին ( մ.թ.ա. 516 - մ.թ. 70)։ Այն Արևմտյան պատի (Լացի պատի) շարունակությունն է և համարյա հասնում է Սուրբ Սրբոցին[2] ՀաԿոտել ՀաԿատանը այնքան էլ հայտնի վայր չէ, որքան ավելի մեծ Արևմտյան պատը[3]։ Պատի այս հատվածը ավելի խորը հոգևոր նշանակություն ունի, քանի որ մոտ է Սուրբ Սրբոցին։ Այնուամենայնիվ, այն ամենամոտ վայրը չէ Սուրբ Սրբոցին, քանի որ Արևմտյան պատի թունելի մեջ կա մի վայր, որն ուղղակիորեն բախվում է Սուրբ Սրբոցին[2]։ Ի տարբերություն ավելի հայտնի Արևմտյան պատի` Կոտել Կատանը չունի մեծ հրապարակ, որի առջև կանգնած է։ Այս առումով այն նման էր Լացի պատին մինչև 1967 թվականի Վեցօրյա պատերազմը` նախքան Արևմտյան պատի հրապարակը ավելացվելը։ Կոտել Կատանն ունի մի նեղ ծառուղի և միայն երկու ցածր քարերի շարքեր, որոնք թվագրվում են Երկրորդ տաճարի ժամանակաշրջանին։ Ի տարբերություն Արևմտյան պատի` քարերը մաշվելուց հարթ չեն դարձել միլիոնավոր ուխտավորների հպումներից։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատի կողքին Ribat Kurd հյուրատան բակն է, որը մուսուլման ուխտավորների համար է։ Այն հիմնադրվել է 1293/96 թվականներին ալ-Դին Քուրդ ալ-Մանսուրիի` սուլթան Մանսուր Կալաունի մամլուքներից մեկի կողմից[4]։ Մուտքի հատվածը և միջանցքը բնօրինակ են, բայց կառուցվածքի մյուս մասերը հետագա ժամանակներից են[4][5]։ Քանի որ Կոտել Կատանը շատ ավելի մոտ է Սուրբ Սրբոցի հնարավոր գտնվելու վայրին, քան ավելի մեծ Արևմտյան պատը, այն մեծ նշանակություն ունի այն հրեաների համար, ովքեր ցանկանում են շարունակել աղոթել այս վայրում[6]։

Նորություններում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2011 թվականի հոկտեմբերին մի խումբ, որը կոչվում է Կոտլեյնու («մեր պատը») և մեկ այլ խումբ, որը հայտնի է որպես Legal Forum for the Land of Israel, կառավարությանը միջնորդեց, որ Կատանը ներառեն որպես Սուրբ վայրերի պաշտպանության մասին օրենքի մաս, քանի որ այն ճանաչվում է որպես Արևմտյան պատի մի մաս[7]։ 2006 թվականին Ռոշ Հաշանայի ժամանակ մի երիտասարդ հրեա տղա ձերբակալվեց պատի մոտ գտնվելիս շոֆար (արարողակարգային եղջյուրավոր գործիք) նվագելու համար։ Տարածքի մուսուլման գրավիչները բողոքել են ոստիկանությանը՝ խաղաղությունը խախտելու համար, և ոստիկանությունը նախազգուշացրել է տղային դադարեցնել այդ տարածքում շոֆար նվագելը, և փոխարենը նրան հրավիրել են դա անելու Արևմտյան պատի հրապարակում։ Տղան հրաժարվել է ենթարկվել ոստիկանության հրամանին և շարունակել է նվագել շոֆարը Կոտել Կատանում։ Ոստիկանները ձերբակալել են տղային և առգրավել նրա շոֆարը։ Նրանք նրան բաց թողեցին երեք ժամ տևած հարցաքննությունից հետո՝ պահելով շոֆարը։ Նրան հորդորվել է 15 օրվա ընթացքում տարածք չայցելել։ Տղան ավելի ուշ դատի է տվել ոստիկանությանը՝ սխալ կերպով ձերբակալելու և շոֆարը գողանալու համար։ 2012 թվականին Երուսաղեմի մագիստրոսների դատարանը որոշում կայացրեց տղայի դեմ և հօգուտ ոստիկանության երկու հարցերում էլ[8], որոշելով, որ ոստիկանության գործողությունները «օրինական» են։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 15-ին.
  2. 2,0 2,1 «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 22-ին.
  3. https://www.nytimes.com/slideshow/2006/04/16/travel/20060416_JERU_SLIDESHOW_8.html
  4. 4,0 4,1 M. H. Burgoyne (1973). "The Continued Survey Of The Ribāt Kurd/Madrasa Jawhariyya Complex In Ṭarīq Bāb Al-Ḥadīd, Jerusalem". Levant. 5: 12–35.
  5. http://archnet.org/sites/1777/media_contents/35238
  6. http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/122285
  7. http://www.jpost.com/NationalNews/Article.aspx?id=242584&R=R2
  8. http://www.jpost.com/NationalNews/Article.aspx?id=256101