«Մասնակից:Kar881am/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չNo edit summary Պիտակ՝ հետշրջված |
չ Ջնջվում է էջի ամբողջ պարունակությունը Պիտակներ՝ Դատարկում Ձեռքով հետշրջում |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Կրոնական կառույց}} |
|||
{{այլ|Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (այլ կիրառումներ)}} |
|||
'''Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի''' նաև՝ ('''Ծաղկավանք''')<ref>{{Cite web |url=https://monumentwatch.org/hy/monument/%d5%ae%d5%a1%d5%af%d5%b8%d6%82%d5%bc%d5%ab%d5%ab-%d5%bd%d5%a2-%d5%a1%d5%bd%d5%bf%d5%be%d5%a1%d5%ae%d5%a1%d5%ae%d5%ab%d5%b6-%d5%a5%d5%af%d5%a5%d5%b2%d5%a5%d6%81%d5%ab-%d5%ae%d5%a1%d5%b2%d5%af%d5%a1/ |title=Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցի (Ծաղկավանք) |language=hy-am |accessdate=2021-07-22}}</ref>, [[Հայ առաքելական եկեղեցի|Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի]], գտնվում է [[Արցախ]]ի հանրապետության [[Հադրութի շրջան]] [[Ծակուռի]] գյուղում, կառուցվել է 17-րդ դար։ |
|||
==Պատմական ակնարկ== |
|||
Գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու մասին մեզ շատ տեղեկություններ չեն հասել։ [[Սարգիս Ջալալյան|Սարգիս Ջալալյանցը]] պատմում է որ, մի օր ավանդազրույց է ունեցել գյուղի ծերունիների հետ, որոնք պատմել են մի հետաքրքիր պարմություն եկեղեցու հետ կապված, մասնավորապես խոսքը գնացել է եկեղեցու հարավային պատուհանի կամարաձև բացվածքի մեջ քանդակված օձապատկերի մասին։ |
|||
Ըստ այդ ավանդազրույցի օձապատկերը քանդակվել է այն պատճառով որ եկեղեցու կառուցման ժամանակ ճարտարապետը անիծում է իր աշակերտին և ասում է՝ օձից խայթվես։ |
|||
Որոշակի ժամանակ անց աշակերտին օձը խայթում է և նա մհանում է, ճարտարապետը զղջում է իր անեծքի համար և ի հիշատակ այդ դեպքի քանդակել է տալիս օձապատկեր։ |
|||
Վանքի մասին կա նաև հիշատակում [[Մակար Բարխուդարյան]]ցի կողմից, որում ասվում է․ |
|||
{{քաղվածք|Դասից վերև ունեցած է կաթուղիկէ, բայց խոնահրած է: Երևի թե վանք եղած է, յետոյ փոխած են եկեղեցու, որի երկարութիւնն 15 մետր 25 սանթիմ, լայնութիւնն 12 մետր}} |
|||
Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու դռան բարավորին կա շինարարական արձանագրություն․ |
|||
{{քաղվածք|Ես Յակովբ վարդապետ, աշակերտ Եսաեա վարդապետին Կրճևանցոյ, ի գիւղաքաղաք գեղջէն Թաղլարցի, յազգեն Թանկոց, առաջնորդ կարգեալ ի հայրապետէն Աղուանից տեառն Երեմիայի մի քանի գյուղօրէից ղուզաինւոյ, ոչ թողին բնակիլ ի հայրենի աթոռն մեր, այլ ուր և շրջեցա ոչ գտի առաւել քան զայս և հաճեցայ բնակիլ աստ և հրդել զՅնդուսար արարի ի տեղի բնակութեան և սկիզբն արարեալ շինեցի եկեղեցիս ի կաթուղիկէն, յիշատակ հոգոյ իմոյ և ծնողաց իմոց, հօրն իմոյ Դալվաթի և մօրն իմոյ Մարիամին, և դահեակ սնուցիչ երկու քոռն իմոյ Սառին, Յաշաքին ողորմութեան. աղաչեմ կենաց: Շինեցավ սուրբ եկեղեցիս ձեռամբ Յակովբ վարդապետին. ի թվին :ՌՃԼԱ: (1682)}} |
|||
Ըստ այս արձանագրության հասկանում ենք որ եկեղեցին կառուցվեկ է 1682 թվականին։ |
|||
Եկեղեցու տարածքում հայտնաբերվել է ևս մեկ խաչքար, որի վրա առկա է 1196 թվագրումը, որից կարելի է ենթադրել որ նոր եկեղեցին կառուցվել է մեկ այլ ավելի հին եկեղեցու տեղում։ |
|||
==Ճարտարապետություն== |
|||
Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցին բազիլիկ կառույց է որը կառուցված է սրբատաշ և անմշակ քարերով, նրա չափսերն են (15.24 x 12.10) մետր։ |
|||
Խորանի աջ և ձախ կողմերում կան ավանդատներ։ Եկեղեցին ունի մեկ մուտք արևմտյան կողմից։ |
|||
Մուտքի վերևի մասում՝ բարավորին, կա խաչաքանդակ և արձանագրություններ։ |
|||
[[Խորհրդային կարգերի հաստատումը Հայաստանում|Խորհրդային անաստվածության տարիներին]] եկեղեցին օգտագործվել է որպես պահեստ: Հետխորհրդային տարիներն շատ հավատացիալներ այցելում էին այս եկեղեցի որպես ուխտատեղի։ |
|||
Տարիներ անց՝ 2010 թվականին սկսվեց եկեղեցու վերակառուցման ծրագրի նախապատրաստությունները, իսկ արդեն 2019 թվականին եկեղեցու վերակառուցման աշխատանքների առաջին փուլը ավարտվեց։ |
|||
44-օրյա Արցախյան պատերազմի հետևանքով ադրբեջանի կողմից օկուպացվում է [[Ծակուռի]]ն գյուղը և ամբողջ [[Հադրութի շրջան]]ը։ |
|||
2021 թվականին ադրբեջանի նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ը, այցելոլով օկուպացված [[Ծակուռի]]ն գյուղ, հայտնում է որ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու դռան բարավորի շինարարական արձանագրությունը և կից խաչաքանդակները իբրև արվել են նոր։ |
|||
Ներկայումս եկեղեցու մասին ոչ մի տեղեկություն չկա։ |
|||
== Ծանոթագրություններ == |
|||
{{ծանցանկ}} |
|||
[[Կատեգորիա:Եկեղեցիներ]] |
|||
[[Կատեգորիա:Վանքեր]] |
|||
[[Կատեգորիա:Մշակութային ժառանգություն]] |
|||
[[Կատեգորիա:Հայկական ճարտարապետություն]] |
|||
[[Կատեգորիա:Հայ Առաքելական Եկեղեցի]] |
|||