Դիտել Մինսկ էջի աղբյուրը

{{Այլ կիրառումներ|Մինսկ (այլ կիրառումներ)}}
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր
| կարգավիճակ = Քաղաք
| բնօրինակ անվանում = {{lang-be|Мінск}}
| ենթարկում = [[Մինսկի մարզի]]ի<br />և [[Մինսկի շրջան]]ի<br /> վարչկենտրոն<br /> (չի մտնում դրանց կազմի մեջ)
| ղեկավարի պաշտոն = Քաղկոմի նախագահ
| ղեկավար = [[Նիկոլայ Լադուտկո]]
| այլ անվանումներ = Մենսկ, Մենենսկ
| տարածք = 308
| կլիմա = չափավոր մայրցամաքային
| պաշտոնական լեզու = [[Բելառուսերեն]], [[ռուսերեն]]
| խտություն = 5 968
| ագլոմերացիա = մոտ 2 000 000
| կրոնական կազմ = [[Ուղղափառություն|Ուղղափառներ]], [[Կաթոլիկություն|կաթոլիկներ]]
| DST = 1
}}

'''Մինսկ''' ({{lang-be|Мінск}}, մինչև [[1939]] թվականը՝ '''Մենսկ'''<ref>[http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=18706 69 гадоў таму Менск стаў Мінскам] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090603090229/http://www.nn.by/index.php?c=ar&i=18706 |date=2009-06-03 }}, {{ref-be}}</ref>), [[Բելառուս]]ի մայրաքաղաքը, [[Մինսկի մարզ]]ի և [[Մինսկի շրջան]]ի վարչկենտրոն, սակայն չի մտնում դրանց կազմի մեջ, քանի որ համարվում է ինքնավար տարածք։ Ունի «[[Հերոս քաղաք]]» կոչում։ Խոշորագույն տրանսպորտային հանգույց, երկրի քաղաքական, տնտեսական, մշակութային և գիտական կենտրոն է։

Մինսկում գտնվում է [[ԱՊՀ]]-ի գլխավոր գրասենյակը։ Քաղաքը գտնվում է երկրի աշխարհագրական կենտրոնի մոտ և գտնվում է [[Սվիսլոչ]] գետի ափին։ Մինսկի մակերեսը 348,84 կմ²։

== Պատմություն ==
Առաջին անգամ Մինսկը հիշատակվում է [[1067]] թ.-ին, որպես ամրոց։ [[12-րդ դար]]ից եղել է Մինսկի իշխանության կենտրոնը, [[14-րդ դար]]ից՝ Լիտվական մեծ իշխանության կազմում։ [[1499]] թ.-ին քաղաքին տրվել է մագդեբուրգյան իրավունք, 14-րդ դարից դարձել է Մինսկի վոյեվոդության կենտրոնը։ [[1793]] թ.-ից, Ռեչ Պոսպոլիտայի 2-րդ բաժանումից հետո, մտել է [[Ռուսական կայսրություն|Ռուսական կայսրության]] մեջ, [[1796]] թ.-ից Մինսկի նահանգի կենտրոնն էր։

[[1898]] թ.-ի մարտի 1-3-ը Մինսկում կայացել է ՌՍԴԲԿ 1-ին համագումարը։

[[1915]] թ.-ից՝ մերձճակատային քաղաք, ուր տեղավորված էր Արևմտյան ռազմաճակատի շտաբը։ [[ԽՍՀՄ|Խորհրդային իշխանություն]] Մինսկում հաստատվել է [[1917]] թ.-ի [[հոկտեմբերի 25]] (նոյեմբերի 7)-ին։ [[1941]] թ.-ի [[հունիսի 28]]-ից [[1944]] թ.-ի [[հուլիսի 9]]-ը օկուպացվել են գերմանական ֆաշիստները։

1946-1950 թթ.-ին Մինսկը վերականգնվել է։

== Ստուգաբանություն ==
[[Պատկեր:Minsk. A view of Svislach river.jpg|thumb|Մինսկ: Տեսարան դեպի Սվիսլոչ գետը]]
Հավանական է, որ քաղաքի անվանումը եկել է ''Մինյա'' գետի անվանումից, որը եղել է Պտիչ գետի վտակ։ ''Մինյա'' գետի անվանումը եկել է հնդեվրոպական *men բառից։ Անվան հին ռուսական տարբերակներն են ''Мѣньскъ'', ''Мѣнескъ'', ''Мѣнск-ը''<ref name="pvl">[http://www.pushkinskijdom.ru/Default.aspx?tabid=4869 Повѣсть временныхъ лѣтъ]</ref>։ Ավելի հին ժամանակներում քաղաքի անվանումը գրվում էր առանց ятя  ''Меньск'', ''Менеск'', ''Менск''<ref name="pam1">Крамко І.І. Штыхаў Г. В. Калі Менск стаў Мінскам // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 1-я. — Мн.: БЕЛТА, П15 2001. С. 35</ref>:

Տասնվեցերորդ դարի վերջին Մինսկը որպես քաղաքի անվանում քչերն էին օգտագործում<ref name="pam">Крамко І.І. Штыхаў Г. В. Калі Менск стаў Мінскам // Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 1-я. — Мн.: БЕЛТА, П15 2001. С. 36</ref>, հետագայում ավելի շատ օգտագործվում էր «Миньск—Минск» անվանումը (տասնյոթերորդ դարի երկրորդ կեսերից), բայց չէր մոռացվել նաև ''Менск:'' «Менск» անվանումը անհետացել է միայն տասնութերորդ դարում<ref name="pam"/>։

1502 թվականից սկսած ''Minsk'' տեսքը օգտագործվում է միայն [[Լատիներեն|լատինական]] [[Լեհերեն|լեհական]] փաստաթղթերում («Minsk», «Mińsk»):  Քաղաքի անվան ձևափոխումը տեղի է ունեցել ուկրաինական բարբառների ազդեցությամբ<ref>''Фасмер М.'' Этимологический словарь русского языка. — М., 1986. — Т. 2. — С. 625.</ref>։ Տասնութերորդ դարի վերջում՝ Լեհաստանի բաժանումից հետո, ռուսական փաստաթղթերում կայուն մնաց «Минскъ» անունը<ref name="sybeka">Шыбека З. В., Шыбека С. Ф. Мінск: Старонкі жыцця дарэв. горада / Пер. з рускай мовы М. Віжа; Прадмова С. М. Станюты. — Минск: Полымя, 1994. — С. 10.</ref>։

Բելառուսերենում ուղղագրությունը ձևավորվել տասնիններորդ դարի վերջում<ref>[http://archives.gov.by/index.php?id=493530 Историческая справка | Архивы Беларуси]</ref><ref>{{Cite web |title=Language Situation in Belarus-5 |url=http://linguarium.iling-ran.ru/ling_geo/belarus/LSB-5.shtml |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080223215359/http://linguarium.iling-ran.ru/ling_geo/belarus/LSB-5.shtml |archive-date=2008 թ․ փետրվարի 23 |accessdate=2016 թ․ օգոստոսի 1}}</ref><ref name="ЯМ">[[Бирилло, Николай Васильевич|Н. В. Бирилло]], Ю. Ф. Мацкевич, А. Е. Михневич, Н. В. Рогова. Белорусский язык // Языки мира. Славянские языки. М.: Academia, Институт языкознания РАН, 2005. — С. 548—594.</ref>, որն ազդեց նաև քաղաքի անվան ձևակերպման մեջ։ [[Ազգագրություն|Ազգագիր]] Պավել Շպիլևսկին հրապարակել է Մինսկ քաղաքի անվան ծագման լեգենդը։ Համաձայն այդ լեգենդի՝ Մինսկի հիմնադիրը եղել է [[Մենեսկ]]ը։

[[Բելառուսական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|ԲԽՍՀ]]-ի ժամանակ ''Մենսկ'' անվանումը կրկին դարձավ նորմատիվ և միաժամանակ<ref name="pam"/> օգտագործվում էր Բելոռուսիայի պաշտոնական փաստաթղթերում մինչև [[1939]] թվականի հուլիսի 29-ը, մինչև ԲԽՍՀ-ի Գերագույն Խորհուրդը փոխեց քաղաքի անունը «Мінск»-ի<ref>{{Cite web |title=29 июля 1939 — сессия Верховного Совета БССР приняла решение об изменении названия города «Менск» на «Минск» {{!}} Новости на NewsBY.org |url=http://www.newsby.org/news/2008/07/29/text10043.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150401212424/http://www.newsby.org/news/2008/07/29/text10043.htm |archive-date=2015 թ․ ապրիլի 1 |accessdate=2016 թ․ օգոստոսի 1}}</ref>։

1991 թվականին Մինսկի նախարարներից կազմված խորհուրդը դիմում է Գերագույն խորհրդին մի խնդրանքով՝ վերանվանել քաղաքի անունը ''Менск''-ի, բայց խնդրանքը մերժվում է<ref>{{Cite web |title=Решение Минского городского Совета депутатов от 5 сентября 1991 г. № 167 «Аб гербе г. Мінска і аб вяртанні гораду яго гістарычнай назвы Менск» |url=http://www.lawbelarus.com/local/sub04/texa6636.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20071027090940/http://www.lawbelarus.com/local/sub04/texa6636.htm |archive-date=2007 թ․ հոկտեմբերի 27 |accessdate=2016 թ․ օգոստոսի 1}}</ref>։ Քաղաքը ''Менск'' վերանվանելու համար քվեարկել է 142 պատգամավոր, բայց հարկավոր էր 173-ը<ref>Кастусь Лашкевіч, [http://news.tut.by/147246.html 5 афіцыёзных міфаў пра Мінск] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091016223635/http://news.tut.by/147246.html |date=2009-10-16 }} // TUT.BY, 11 верасня 2009 г.</ref>։

Լեհերենում հնուց օգտագործվում էր {{lang-pl|Mińsk Litewski}} (Լիտվականան Մինսկ, որի անվանումը եկել [[Լիտվական մեծ իշխանություն]]ից) անվանումը, իսկ ավելի ուշ {{lang-pl|Mińsk Białoruski}} (Բելառուսական Մինսկ), որպեսզի չխառնեն Լեհաստանի Մինսկոմ-Մազովեցկի քաղաքի հետ։ Հիմա լեհական «Mińsk» բառը մեծամասնությամբ նշանակում է Բելառուսի մայրաքաղաքը։

== Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագիր ==
=== Աշխարհագրական դիրք ===
[[Պատկեր:Minsk city (Belarus), Sentinel-2 satellite image, 2019-05-19.jpg|thumb|left|250px|Տեսարան տիեզերքից]]
Մինսկը տեղակայված հարավ-արևելքի թեքության վրա, նա ունի [[Մորեն|մերենական]] ծագում։ Միջին հեռավորությունը ծովի մակարդակից 220 մ է։

Մինսկի ամենաբարձր տարածքը 283 մ է, իսկ ամենացածրը՝ 181,4 մ է<ref>[http://mensk.by/modules.php?name=Pages&page=2 МЕНСК.BY (Минск), Менскія міты]</ref>։ 
{{Հարևան քաղաքներ
| վերնագիր = Մինսկի հեռավորությունը մինչև մեծ քաղաքներից (մայրուղիներով<ref name="trans">{{Cite web |title=Расчет расстояний между городами |url=http://www.lardi-trans.com/distance/ |url-status=live |archiveurl=https://www.webcitation.org/60tIrKOQf?url=http://www.lardi-trans.com/distance/ |archivedate=2011 թ․ օգոստոսի 12 |accessdate=2010 թ․ փետրվարի 8 |publisher=Транспортная компания «КСВ 911»}}</ref>)
| աղբյուր      =
| հյուսիս-արևմուտք  = [[Վիլնյուս]] 180 կմ;<br />[[Ռիգա]] 490 կմ;<br />[[Տալլին]] 795 կմ
| հյուսիս         = [[Սանկտ Պետերբուրգ]] 790 կմ
| հյուսիս-արևելք = [[Մոսկվա]] 718 կմ;<br />[[Վիտեբսկ]] 287 կմ
| արևմուտք         = [[Գրոդնո]] 287 կմ
| արևելք       = [[Մոգիլյով]] 210 կմ
| հարավ-արևմուտք     = [[Բրեստ]] 353 կմ
| հարավ            = [[Կիև]] 586 կմ
| հարավ-արևելք    = [[Գոմել]] 312 կմ
}}

=== Կլիման ===
[[Չափավոր ցամաքային կլիմա]] ունի Մինսկը՝ ատլանտյան ծովային օդի հետ մեկտեղ։ Միջին տարեկան նստվածքը մոտ 700 մմ է։ Մինսկում ամառը տաք է, բայց շոգ չէ։ Հուլիսին միջին ջերմաստիճանը +18,5&nbsp;°C է։ Ձմեռը Մինսկում շատ ցուրտ չէ, միջին ջերմաստիճանը հունվարին −4.5&nbsp;°C է։
* Միջին տարեկան [[ջերմաստիճան]]ը — +6,7&nbsp;°C
* Ջերմաստիճանի առավելագույն արժեքը (+35,8&nbsp;°C) գրանցվել է 2015 թվականի օգոստոսի 8-ին,իսկ փոքրագույնը(−39,1&nbsp;°C)՝ 1940 թվականի հունվարի 17-ին
* Միջին տարեկան [[Բոֆորտի սանդղակ|քամու արագությունը]]՝ 2,4 մ/վ
* Միջին տարեկան [[Օդի հարաբերական խոնավություն|օդի խոնավությունը]]՝ 77 %
{{Եղանակի աղյուսակ
| վայր= Մինսկում
| աղբյուր  = 6.
| հունվ_միջ=-4.5           | հունվ_միջ_տեղ=45
| փետ_միջ=-4.4           | փետ_միջ_տեղ=38
| մարտ_միջ=0.0            | մարտ_միջ_տեղ=44
| ապր_միջ=7.2            | ապր_միջ_տեղ=42
| մայ_միջ=13.3           | մայ_միջ_տեղ=65
| հուն_միջ=16.4           | հուն_միջ_տեղ=89
| հուլ_միջ=18.5           | հուլ_միջ_տեղ=89
| օգոս_միջ=17.5           | օգոս_միջ_տեղ=68
| սեպ_միջ=12.1           | սեպ_միջ_տեղ=60
| հոկ_միջ=6.6            | հոկ_միջ_տեղ=52
| նոյ_միջ=0.6            | նոյ_միջ_տեղ=48
| դեկ_միջ=-3.4           | դեկ_միջ_տեղ=49
| տարի_միջ=6.7            | տարի_միջ_տեղ=690
| հունվ_միջ_նվազ=-6.7       | հունվ_միջ_առավ=-2.1
| փետ_միջ_նվազ=-7.0       | փետ_միջ_առավ=-1.4
| մարտ_միջ_նվազ=-3.3       | մարտ_միջ_առավ=3.8
| ապր_միջ_նվազ=2.6        | ապր_միջ_առավ=12.2
| մայ_միջ_նվազ=8.1        | մայ_միջ_առավ=18.7
| հուն_միջ_նվազ=11.7       | հուն_միջ_առավ=21.5
| հուլ_միջ_նվազ=13.8       | հուլ_միջ_առավ=23.6
| օգոս_միջ_նվազ=12.8       | օգոս_միջ_առավ=22.8
| սեպ_միջ_նվազ=8.2        | սեպ_միջ_առավ=16.7
| հոկ_միջ_նվազ=3.6        | հոկ_միջ_առավ=10.2
| նոյ_միջ_նվազ=-1.3       | նոյ_միջ_առավ=2.9
| դեկ_միջ_նվազ=-5.5       | դեկ_միջ_առավ=-1.2
| տարի_միջ_նվազ=3.1        | տարի_միջ_առավ=10.6
| հունվ_բ_առավ=10.3       | հունվ_բ_նվազ=-39.1
| փետ_բ_առավ=13.6       | փետ_բ_նվազ=-35.1
| մարտ_բ_առավ=18.9       | մարտ_բ_նվազ=-30.5
| ապր_բ_առավ=28.8       | ապր_բ_նվազ=-18.4
| մայ_բ_առավ=30.9       | մայ_բ_նվազ=-5.0
| հուն_բ_առավ=35.7       | հուն_բ_նվազ=0.0
| հուլ_բ_առավ=35.0       | հուլ_բ_նվազ=3.8
| օգոս_բ_առավ=35.8       | օգոս_բ_նվազ=1.7
| սեպ_բ_առավ=31.0       | սեպ_բ_նվազ=-4.7
| հոկ_բ_առավ=24.7       | հոկ_բ_նվազ=-12.9
| նոյ_բ_առավ=16.0       | նոյ_բ_նվազ=-20.4
| դեկ_բ_առավ=11.1       | դեկ_բ_նվազ=-30.6
| տարի_բ_առավ=35.8       | տարի_բ_նվազ=-39.1
|}}

=== Տարածք ===
2012 թվականի դրությամբ քաղաքի մակերեսը կազմում է 34 884,43 հեկտար (348,84 կմ²)։ Իսկ 2006 թվականի դրությամբ՝ 306,68 կմ²։ Հետագայում փոխում են Մինսկ քաղաքի և [[Մինսկի շրջան]]ի սահմանները Բելառուսիայի նախագահի հրամանով 2007 թվականի նոյեմբերի 22-ին № 592 «Քաղաք Մինսկի և Մինսկի շրջանի սահմանների փոփոխման մասին»<ref>{{Cite web |title=Արխիվացված պատճենը |url=http://www.pravo.by/pdf/2007-287/2007-287(008-044).pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303182332/http://www.pravo.by/pdf/2007-287/2007-287(008-044).pdf |archive-date=2016 թ․ մարտի 3 |accessdate=2016 թ․ օգոստոսի 3}}</ref> քաղաքի սահմանի մեջ են վերցնում [[Մինսկի շրջան]]ից 5,2715 հեկտար (0,05 կմ²)։ Նաև 116,95 հեկտար (1,17 կմ²) տարածք Սմոլևիչյան շրջանից, [[Մինսկի շրջան]]ից Բելառուսիայի նախագահի հրամանով 2008 թվականի հուլիսի 21-ին № 397 «Քաղաք Մինսկի և Սմոլևիչյան շրջանի սահմանների փոփոխման մասին»<ref>{{Cite web |title=Արխիվացված պատճենը |url=http://www.pravo.by/pdf/2008-175/2008-175(004-021).pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160822092321/http://www.pravo.by/pdf/2008-175/2008-175(004-021).pdf |archive-date=2016 թ․ օգոստոսի 22 |accessdate=2016 թ․ օգոստոսի 3}}</ref>։

=== Ջրային համակարգ ===
Քաղաքի միջով անցնում է [[Բալթիկ ծով|Բալթյան]] և [[Սև ծով]]յան ջրավազանների բաժանման գիծը։ Մինսկի միջով հոսում է [[Սվիսլոչ]] գետը, որի մեջ թափվում են վեց գետ։ Բոլոր այդ գետերը պատկանում են [[Սև ծով]]յան ջրավազանին։

2010 թվականի մայիսի կեսերից մինչև հուլիսը աղբ է թափվել մոտ 28 տոննա ջրիմուռ<ref>{{Cite web |title=Մայիսի կեսերից մինչև հուլիսիը աղբ է թափվել մոտ 28 տոննա ջրիմուռ |url=http://news.tut.by/geonews/188032.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100828031407/http://news.tut.by/geonews/188032.html |archive-date=2010 թ․ օգոստոսի 28 |accessdate=2016 թ․ օգոստոսի 3}}</ref>։ 2011 թվականի գարուն-աշուն շրջանում [[Սլիվոչ]]ի գետից հանել են մոտ 400 տոննա աղբ<ref>{{Cite web |title=За весенне-осенний период из Свислочи извлекли около 400 т мусора |url=http://news.tut.by/society/256025.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130525113703/http://news.tut.by/society/256025.html |archive-date=2013 թ․ մայիսի 25 |accessdate=2016 թ․ օգոստոսի 3}}</ref>։

Խմելու ջուր քաղաք մատակարարվում է երկու աղբյուրներից՝ ստորգետնյա և վերգետնյա։ Արտեզյան խմելու ջուրը օգտագործվում է հետևյալ շրջաններում՝ Լենինյան, Պերվոմայան, Կենտրոնական, Պարտիզանական մասամբ նաև Կաստիրչյան։ Ֆրանսիական Մոսկովյան շրջանները սնվում են վերջրյա աղբյուրից<ref>{{Cite web |title=Строительство водозабора «Вязынка» под Минском начнется в 2011 году |url=http://www.news.tut.by/geonews/203567.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101207090212/http://news.tut.by/geonews/203567.html |archive-date=2010 թ․ դեկտեմբերի 7 |accessdate=2016 թ․ օգոստոսի 3}}</ref>։

== Վարչատարածքային բաժանում ==
[[Պատկեր:Minsk all districts color-2011-05-02.png|thumb|right|300px|Մինսկի վարչական շրջանները]]
Մինսկի Վարչական բաժանումը նախաձեռնվել է 1938 թվականին քաղաքի բնակչության մեծ աճի պատճառով (մինչև 218 հազար մարդ)։ 1938 թվականի մարտի 17-ից ստեծվեցին Ստալինյան (1961 թվականի նոյեմբերի 2-ից՝ Զավոդսկոյ), Վորոշիլովկի (1961 նոյեմբերի 2-ից՝ Սովետական) և Կագանովիչեյսկի (1957 թվականի հուլիսի 20-ից՝ Կաստիրչյան շրջան) շրջանները։

Ներկա պահին Մինսկը բաժանվում է 9 վարչական տարածքների։

{| class="standard sortable"
! No || Անվանումը ռուսերեն || Անվանումը բելառուսերեն || Մակերես,<br />կմ²<ref name="belstatminsk2013">{{Cite web |title=Регионы Республики Беларусь — 2013 |url=http://belstat.gov.by/homep/ru/indicators/regions_annual_data/minsk-city.pdf |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120920172959/http://belstat.gov.by/homep/ru/indicators/regions_annual_data/minsk-city.pdf |archivedate=2012 թ․ սեպտեմբերի 20}}, ''Национальный статистический комитет Республики Беларусь''</ref><ref name="Минск2015">[http://minsk-city.belstat.gov.by/kscms/uploads/bgd_files/1443592189828050.zip Статистический ежегодник города Минска, 2015]</ref><ref>[http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc «Государственный земельный кадастр Республики Беларусь»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304203801/http://www.gki.gov.by/docs/gzk_2010-15404.doc |date=2016-03-04 }} (по состоянию на 1 января 2011 г.)</ref> || Բնակչություն,<br />մարդահամար<br />2009, մարդ<ref name="belstat2009">[https://archive.today/20120523225241/belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/itogi1.php Результаты переписи 2009 года]</ref> ||Բնակչություն,<br />գնահատական<br />2015, մարդ<ref name="Минск2015" />
|-
| 1.
| {{լեգենդ|#E3D2E3|Կենտրոնական շրջան}}
| Цэнтральны раён
| 41
| 111 235
| 109 283
|-
| 2.
| {{լեգենդ|#FDFD5D|Սովետական շրջան}}
| Савецкі раён
| 20
| 162 315
| 161 572
|-
| 3.
| {{լեգենդ|#7EDBEF|Պեռվոմայսկի շրջան}}
| Першамайскі раён
| 34
| 213 985
| 221 921
|-
| 4.
| {{լեգենդ|#EFDB72|Պարտիզանական շրջան}}
| Партызанскі раён
| 65
| 97 592
| 97 697
|-
| 5.
| {{լեգենդ|#CFDBFD|Զավոդսկոյ շրջան}}
| Заводскі раён
| 58
| 238 798
| 236 826
|-
| 6.
| {{լեգենդ|#5DFB5D|Լենինյան շրջան}}
| Ленінскі раён
| 23
| 215 151
| 217 130
|-
| 7.
| {{լեգենդ|#F1FBC8|Կաստիրչյան շրջան}}
| Кастрычніцкі раён
| 35
| 155 061
| 157 511
|-
| 8.
| {{լեգենդ|#F68282|Մոսկովյան շրջան}}
| Маскоўскі раён
| 29
| 270 240
| 284 531
|-
| 9.
| {{լեգենդ|#6FA3F1|Ֆրունզյինյան շրջան}}
| Фрунзенскі раён
| 43
| 372 431
| 451 809
|- style="background-color:#cccccc;"
|
| Ընդհանուր
|
| 348
| 1 836 808
| 1 938 280
|}

== Բնակչություն ==
[[Պատկեր:ЖК Лазурит.jpg|մինի|ամենաբարձր շինությունը՝ «[[Լազուրիտ (երկնաքեր)|Լազուրիտ]]»]]
Ըստ 2009 թվականի Բելառուսիայի մարդահամարի Մինսկի բնակչությունը 1 836 808 մարդ էր։ 2011 թվականի սկզբին [[Ալեքսանդր Լուկաշենկո]]ն ասել է, որ Մինսկի բնակչությունը պետք է սահմանափակել 1,8 միլիոն մարդկանցով<ref>{{Cite web |title=Լուկաշենկո։ «Պետք չէ Բելոռուսիայի ամբողջ բնակչությանը հավաքել Մինսկում» |url=http://news.tut.by/society/219812.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402125114/http://news.tut.by/society/219812.html |archive-date=2015 թ․ ապրիլի 2 |accessdate=2016 թ․ հուլիսի 31}}</ref>։

2005-2012 թվականներին ծնելության գործակիցը բարձրացել է 9,4-ից 12 1000 մարդու նկատմամբ (1990 թվականին՝ 14,4), մահացության գործակիցը իջել է 9,6-ից մինչև 9,2 1000 մարդու նկատմամբ (1990 թվականին՝ 6,6), իսկ ընդհանուր բնական աճի գործակիցը բարձրացել է −0,2-ից մինչև +2,8 1000 մարդու նկատմամբ (+7,8 1990 թվականին)<ref name=belstatminsk2013 /><ref name=yearbook2013>[https://archive.today/20131129121843/belstat.gov.by/homep/ru/publications/yearbook/2013/about.php Статистический ежегодник Республики Беларусь, 2013]</ref>։ Բնակչության միջին կյանքի երկարությունը բարձրացել է 72,3-ից (67 տղամարդկանց, 77,2 աղջիկների մոտ) մինչև 74,9 տարի (69,6 տղամարդկանց, 79,4 աղջիկների մոտ)<ref name=belstatminsk2013 />։

Մինսկում 2012 թվականին գրանցվել է 15 514 ամուսնություն (8,2՝ 1000 մարդու նկատմամբ) և 8121 ամուսնալուծություն (4,3՝ 1000 մարդու նկատմամբ)<ref name=yearbook2013 />։

=== Բնակչության դինամիկա ===
16-րդ դարի վերջերին Մինսկում ապրում էր մոտ 4-5 հազար բնակչություն<ref>{{Книга:ВКЛЭ2|Баравы Р.|Менск|287}}</ref>։ 1654-1667 թվականների պատերազմի ավարտին Մինսկի բնակչությունը կրճատվեց 2 հազարով<ref>{{Книга:ВКЛЭ2|Баравы Р.|Менск|288}}</ref><ref>Гісторыя Мінска. — {{Мн.}}: Наука и техника, 1967. — С. 52.</ref>։ 1797 թվականին մինսկի բնակչությունը կազմում էր 5794 մարդ<ref>Гісторыя Мінска. — {{Мн.}}: Наука и техника, 1967. — С. 53.</ref>, իսկ 1811 թվականին կազմում էր 11 200 մարդ<ref name=hm.81>Гісторыя Мінска. — {{Мн.}}: Наука и техника, 1967. — С. 81.</ref>։ Հերթական պատերազմի պատճառով 1812 թվականին բնակչությունը կրճատվեց մինչև 3480 մարդ<ref name=hm.81 />, բայց կրկին նրանք վերականգնվում էին, և արդեն 1827 թվականին բնակչությունը հասել էր 14591-ի։ Պատերազմի պատճառով 1812 թվականին Մինսկը իր մեծությամբ երկրորդ քաղաքն էր Բելառուսում, նա զիջում էր [[Վիտեբսկ]]ին<ref name=hm.89ff>Гісторыя Мінска. — {{Мн.}}: Наука и техника, 1967. — С. 89-90.</ref>։ Քաղաքը սկսեց զարգանալ այն բանից հետո, երբ 1970-ական թվականներին կառուցեցին երկու երկաթուղային ճանապարհները՝ Մոսկվա-Բրետյան և Լիբավո-Ռոմենսկային։ Եթե 1860 թվականին մինսկի բնակչությունը կազմում էր 26 760 մարդ<ref name=hm.89ff />, ապա արդեն 1897 թվականին կազմում էր 90 912 մարդ<ref>Гісторыя Мінска. — {{Мн.}}: Наука и техника, 1967. — С. 105.</ref>։

{| class="wikitable" style="text-align:left"
|-
! Քաղաքի բնակչությունը XI—XIX դարերում, հազար բնակիչներ
! Քաղաքի բնակչությունը XX—XXI դաարերում, հազար բնակիչներ
|-
|<timeline>
ImageSize = width:400 height:200
PlotArea = left:40 right:20 top:20 bottom:20
TimeAxis = orientation:vertical
AlignBars = late
Colors =
  id:linegrey2 value:gray(0.9)
  id:linegrey value:gray(0.7)
  id:cobar value:rgb(0.4,0.4,0.9)
  id:cobar2 value:rgb(0.6,0.9,0.6)
DateFormat = yyyy
Period = from:0 till:100
ScaleMajor = unit:year increment:10 start:0 gridcolor:linegrey
PlotData =
  color:cobar width:22 align:left
  bar:1599 from:0 till:5
  bar:1667 from:0 till:2
  bar:1797 from:0 till:6
  bar:1811 from:0 till:11
  bar:1827 from:0 till:15
  bar:1860 from:0 till:27
  bar:1880 from:0 till:42
  bar:1897 from:0 till:91
PlotData=
  textcolor:black fontsize:S
  bar:1599 at: 4 text: 4-5 shift:(-4) 
  bar:1667 at: 4 text: 2 shift:(-4) 
  bar:1797 at: 4 text: 6 shift:(-4) 
  bar:1811 at: 4 text: 11 shift:(-4) 
  bar:1827 at: 4 text: 15 shift:(-4) 
  bar:1860 at: 4 text: 27 shift:(-4) 
  bar:1880 at: 4 text: 42 shift:(-4) 
  bar:1897 at: 4 text: 91 shift:(-4) 
</timeline>
|<timeline>
ImageSize = width:400 height:200
PlotArea = left:40 right:20 top:20 bottom:20
TimeAxis = orientation:vertical
AlignBars = late
Colors =
  id:linegrey2 value:gray(0.9)
  id:linegrey value:gray(0.7)
  id:cobar value:rgb(0.4,0.4,0.9)
  id:cobar2 value:rgb(0.6,0.9,0.6)
DateFormat = yyyy
Period = from:0 till:2000
ScaleMajor = unit:year increment:500 start:0 gridcolor:linegrey
ScaleMinor = unit:year increment:100 start:0 gridcolor:linegrey2
PlotData =
  color:cobar width:22 align:left
  bar:1897 from:0 till:91
  bar:1910 from:0 till:111
  bar:1926 from:0 till:128
  bar:1939 from:0 till:239
  bar:1959 from:0 till:509
  bar:1970 from:0 till:907
  bar:1979 from:0 till:1262
  bar:1989 from:0 till:1607
  bar:1999 from:0 till:1680
  bar:2009 from:0 till:1829
  bar:2014 from:0 till:1929
PlotData=
  textcolor:black fontsize:S
  bar:1897 at: 50 text: 91 shift:(-8) 
  bar:1910 at: 50 text: 111 shift:(-8) 
  bar:1926 at: 50 text: 128 shift:(-8) 
  bar:1939 at: 50 text: 239 shift:(-8) 
  bar:1959 at: 50 text: 510 shift:(-8) 
  bar:1970 at: 50 text: 907 shift:(-8) 
  bar:1979 at: 50 text: 1262 shift:(-12)
  bar:1989 at: 50 text: 1607 shift:(-12)
  bar:1999 at: 50 text: 1680 shift:(-12)
  bar:2009 at: 50 text: 1829 shift:(-12)
  bar:2014 at: 50 text: 1929 shift:(-12)
</timeline>
|}

=== Ազգային կազմ ===
{| class="wikitable"
|-
! Ազգությունը
! Մարդահամար [[1897]]<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_lan_97_uezd.php?reg=761 Первая всеобщая Մարդահամար населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку и уездам 50 губерний Европейской России]</ref>
! Մարդահամար [[1926]]
! Մարդահամար [[1939]]<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/rer_nac_39_gs.php?reg=20&gor=3&Submit=OK Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей]</ref>
! Մարդահամար [[1959]]
! Մարդահամար [[1970]]
! Մարդահամար [[1979]]
! Մարդահամար [[1989]]
! Մարդահամար [[1999]]
! Մարդահամար [[2009]]<ref>{{Cite web |title=Արխիվացված պատճենը |url=http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/vihod_tables/5.8-5.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20100918152111/http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/vihod_tables/5.8-5.pdf |archive-date=2010 թ․ սեպտեմբերի 18 |accessdate=2010 թ․ սեպտեմբերի 18}}</ref>
|-
| [[Բելառուսներ]]
| 8 164
| 55 778
| 124 061
| 325 026
| 601 890
| 871 210
| 1 153 991
| 1 333 222
| 1 455 825
|-
| [[Ռուսներ]]
| 23 208
| 12 617
| 28 711
| 116 327
| 214 260
| 282 977
| 325 125
| 264 020
| 184 070
|-
| [[Ուկրաինացիներ]]
| 266
| 1 465
| 6 650
| 18 345
| 35 214
| 46 226
| 53 244
| 39 948
| 27 362
|-
| [[Հույներ]]
| 10 369
| 4 481
| 3 364
| 5 580
| 9 419
| 14 647
| 18 479
| 17 581
| 13 420
|-
| [[Հրեաներ]]
| 46 541
| 53 686
| 70 998
| 38 842
| 47 058
| 46 332
| 39 154
| 10 141
| 5 187
|-
| [[Հայեր]]
|
| 16
| 142
| …
| 687
| 1 096
| 1 746
| 2 039
| 1 955
|-
| [[Թաթարներ]]
| 1 146
|
| 1 618
| 1 749
| 2 182
| 2 875
| 2 925
| 2 102
| 1 239
|-
| [[Ադրբեջանցիներ]]
|
|
| 39
|
| 217
| 591
| 1 102
| 1 559
| 1 517
|-
| [[Չինացիներ]]
|
|
| 10
| …
| …
| …
| …
| …
| 1 349
|-
| [[Թուրքմեններ]]
|
|
|
|
|
|
|
|
| 1 016
|-
| [[Լիտվացիներ]]
| 43
|
| 377
| …
| 757
| 695
| 892
| 724
| 935
|-
| [[Արաբներ]]
|
|
|
|
|
|
|
|
| 787
|-
| [[Վրացիներ]]
|
|
| 147
| …
| 324
| 518
| 897
| 828
| 687
|-
| [[Գնչուներ]]
| 65
|
| 111
| …
| 953
| 1 056
| 1 369
| 1 239
| 573
|-
| [[Մոլդովացիներ]]
|
|
| 21
| …
| 360
| 496
| 839
| 511
| 392
|-
| [[Ղազախներ]]
|
|
| 74
| …
| 223
| 297
| 526
| 189
| 386
|-
| Ավգաններ
|
|
|
|
|
|
|
|
| 326
|-
| [[Թուրքեր]]
|
|
| 4
| …
| …
| …
| …
| …
| 314
|-
| Ընդհանուր
| 90 912
| 128 043
| 238 948
| 509 667
| 917 428
| 1 273 496
| 1 607 077
| 1 680 567
| {{comment|1 836 808|в том числе 131 380 человек, которые не указали национальность}}
|}

; Ազգային կազմ՝ ըստ շրջանների
Շրջաններում բնակչության բելառուսների բաժինը տատանվում է 73,59 %-ից Պերվոմայսկի շրջանում մինչև 84,73 %-ը Զավոդսկոյի շրջանում,իսկ ռուսների մոտ 7,81 %-ից Պեռվոմայսկի շրջանում մինչև 13,51 % Զավոդսկոյի շրջանում։ 
{| class="wikitable"
|-
! շրջան
! բելառուսները<ref name=nac.130ff>[http://belstat.gov.by/perepis-naseleniya/perepis-naseleniya-2009-goda/statisticheskie-publikatsii/statisticheskie-sborniki_2/index_535/ Մարդահամար населения 2009. Национальный состав Республики Беларусь. Том 3] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141129100521/http://belstat.gov.by/perepis-naseleniya/perepis-naseleniya-2009-goda/statisticheskie-publikatsii/statisticheskie-sborniki_2/index_535/ |date=2014-11-29 }}. — С. 130—131.</ref>
! %
! ռուսները<ref name=nac.130ff />
! %
|-
| Զավոդսկոյ շրջան
| 202 322
| 84,73 %
| 18 654
| 7,81 %
|-
| Լենինյան շրջան
| 177 402
| 82,45 %
| 18 679
| 8,68 %
|-
| Մոսկովյան շրջան
| 217 304
| 80,41 %
| 21 969
| 8,13 %
|-
| Ֆրունզյինյան շրջան
| 297 747
| 79,95 %
| 33 422
| 8,97 %
|-
| Կաստիրչյան շրջան
| 123 713
| 79,78 %
| 14 701
| 9,48 %
|-
| Պարտիզանական շրջան
| 76 222
| 78,1 %
| 11 858
| 12,15 %
|-
| Սովետական շրջան
| 121 103
| 74,61 %
| 21 165
| 13,04 %
|-
| Կենտրոնական շրջան
| 82 546
| 74,21 %
| 14 719
| 13,23 %
|-
| Պեռվոմայսկի շրջան
| 157 466
| 73,59 %
| 28 903
| 13,51 %
|}

{|class="graytable" style="text-align:center"
 |+
 |width="25%"|[[Պատկեր:Лошыца.jpg|center|230px]]
 |width="25%"|[[Պատկեր:Shabany1.jpg|center|200px]]
 |width="25%"|[[Պատկեր:Rokossovski avenue-Minsk-1d.jpg|center|200px]]
 |width="25%"|[[Պատկեր:Поле на улице Рафиева..jpg|center|200px]]
 |-
 |Լոշիցա համայնք
 |Շամանը համայնք
 |Սերեբյանկա համայնք
 |Հարավ-Արևմտյան համայնք
 |}

=== Մինսկի քաղաք-արբանյակներ ===
{{Տեղորոշման քարտեզ+|Բելառուս Մինսկի շրջան|width=200|float=right|caption=Մինսկի քաղաք-արբանյակները|places=
  {{Տեղորոշման քարտեզ~|Բելառուս Մինսկի շրջան|lat=53.604128|lon=27.858012|position=right|label=Ռուդինսկ}}
  {{Տեղորոշման քարտեզ~|Բելառուս Մինսկի շրջան|lat=54.023203|lon=28.078663|position=right|label=Սմոլովիչի}}
  {{Տեղորոշման քարտեզ~|Բելառուս Մինսկի շրջան|lat=54.211463|lon=27.838786|position=top|label=Լոգոյսկ}}
  {{Տեղորոշման քարտեզ~|Բելառուս Մինսկի շրջան|lat=54.008116|lon=27.282603|position=left|label=Զասլավլ}}
  {{Տեղորոշման քարտեզ~|Բելառուս Մինսկի շրջան|lat=53.750893|lon=27.312815|position=left|label=Ֆանիպոլ,<br />Ձերժինսկ}}
  {{Տեղորոշման քարտեզ~|Բելառուս Մինսկի շրջան|lat=53.679206|lon=27.154887|position=left}}
}}
2010 թվականների սկզբին երկրի քաղաքական ուժերը որոշեցին փոխել մայրաքաղաքի և մոտակա շենքերի տեսքը։ Դրա փոխարեն քաղաք-արբանյակների կառուցման միտքը առաջ քաշվեց։ Միաժամանակ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն արգելեց շինարարությանը գյուղատնտեսական հողերի վրա, որոնք գտնվում են Մինսկի շրջանաձև ավտոճանապարհի կողքին<ref>{{Cite web |title=Мегаполис vs сельское хозяйство: какую ценность представляют пахотные земли внутри кольцевой? |url=http://news.tut.by/society/376250.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141110170030/http://news.tut.by/society/376250.html |archive-date=2014 թ․ նոյեմբերի 10 |accessdate=2016 թ․ հուլիսի 31}}</ref>։

Ի սկզբանե Մինսկը պետք է ունենար ինը քաղաք-արբանյակներ՝ Զասլավլ, Ֆանիպոլ, Ձերժինսկ, Ստոլբցի, Ուզդա, Ռուդինսկ, Սմոլովիչի, Ժոդինո, Լոգոյսկ<ref>[http://www.belta.by/ru/all_news/regions/U-Minska-budet-9-gorodov-sputnikov_i_517444.html У Минска будет 9 городов-спутников]</ref> (բոլոր քաղաքները բացի Լոդոյսկից և Ուզդիից մայրաքաղաքի հետ կապված են երկաթուղիով), բայց ավելի ուշ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հրամանով նրանք կրճատվեցին մինչև վեցը (Զասլավլ, Ֆանիպոլ, Ձերժինսկ, Ռուդինսկ, Սմոլովիչի, Լոգոյսկ)<ref>{{Cite web |title=Лукашенко пересмотрел список городов-спутников Минска |url=http://www.region.ej.by/minsk/2014/05/07/lukashenko_peresmotrel_spisok_gorodov-sputnikov_minska.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141110170434/http://www.region.ej.by/minsk/2014/05/07/lukashenko_peresmotrel_spisok_gorodov-sputnikov_minska.html |archive-date=2014 թ․ նոյեմբերի 10 |accessdate=2016 թ․ հուլիսի 31}}</ref>։ «БелНИИП градостроительства»-ն սպասում էր, որ մարդկանց քանակը քաղաք-արբանյակներում կշատանա Մինսկից տեղափոխվող ժողովրդի հաշվին<ref>{{Cite web |title=Какие города-спутники Минска наиболее перспективны для развития? |url=http://minsknews.by/blog/2014/10/19/kakie-goroda-sputniki-minska-naibolee-perspektivnyi-dlya-razvitiya/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20161106185335/http://minsknews.by/blog/2014/10/19/kakie-goroda-sputniki-minska-naibolee-perspektivnyi-dlya-razvitiya/ |archive-date=2016 թ․ նոյեմբերի 6 |accessdate=2016 թ․ հուլիսի 31}}</ref>։ Մի քանի փորձնական շինարարական նախագծերից հետո Սմելվիչում վերջապես 2014 թվականի ամռանը կառուցվեց բարձրահարկ բնակելի շենք, բայց առանց հարմարությունների<ref>[http://realt.onliner.by/2014/08/01/smol-18/ Один в поле: что сделано в городе-спутнике за два года]</ref>։ Այդ նույն տարվա աշնանը Մինսկ քաղաքի գլխավոր քաղաք-արբանյակ դարձավ Ռուդենսկը։ Նախարարները հայտարարում են, որ քաղաք արբանյակներում հարկավոր է կառուցել հինգ հարկից ոչ ավելի շինություններ<ref>{{Cite web |title=Основным городом-спутником Минска стали не Смолевичи, а Руденск |url=http://ex-press.by/article.php?id=91347 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20161107010731/http://ex-press.by/article.php?id=91347 |archive-date=2016 թ․ նոյեմբերի 7 |accessdate=2016 թ․ հուլիսի 31}}</ref>։ Որպեսզի ակտիվացնել շինարարական աշխատանքները արբանյակ-քաղաքներում «Мингорисполком»-ը որոշում է 2017 թվականին երկու անգամ քչացնել շինարարական տարածքները<ref>[http://naviny.by/rubrics/society/2014/10/24/ic_news_116_447705/ Строительство жилья в Минске к 2017 году сократится почти в два раза]</ref>.

== Քույր քաղաքներ ==
Մինսկը ունի հետևյալ [[քույր քաղաքներ]]<ref>{{Cite web |title=Города, породнённые с г. Минском — Минский городской исполнительный комитет |url=http://minsk.gov.by/ru/city/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130502075333/http://minsk.gov.by/ru/city/ |archive-date=2013 թ․ մայիսի 2 |accessdate=2016 թ․ հուլիսի 31}}</ref>։
{{Սյուն}}
# {{Դրոշ|Միացյալ Թագավորություն}} [[Նոթինգհեմ]], [[Միացյալ Թագավորություն]] ([[1957]]-ից)
# {{Դրոշ|Ճապոնիա}} [[Սենդայ (քաղաք)|Սենդայ]], [[Ճապոնիա]] ([[1973]]-ից)
# {{Դրոշ|Հնդկաստան}} [[Բանգալոր]], [[Հնդկաստան]] ([[1973]]-ից)
# {{Դրոշ|Ֆրանսիա}} [[Լիոն]], [[Ֆրանսիա]] ([[1976]]-ից)
# {{Դրոշ|Չինաստան}} [[Չանչուն]], [[Չինաստան]] ([[1992]]-ից)
# {{Դրոշ|Լեհաստան}} [[Լոձ]], [[Լեհաստան]] ([[1992]]-ից)
# {{Դրոշ|Գերմանիա}} [[Բոն]], [[Գերմանիա]] ([[1993]]-ից)
# {{Դրոշ|Նիդերլանդներ}} [[Էյնդհովեն (համայնք)|Էյնդհովեն]], [[Նիդերլանդներ]] ([[1994]]-ից)
# {{Դրոշ|Տաջիկստան}} [[Դուշանբե]], [[Տաջիկստան]] ([[հուլիսի 21]] [[1998]]-ից)
# {{Դրոշ|Մոլդովա}} [[Քիշնև]], [[Մոլդովա]] ([[2000]]-ից)
# {{Դրոշ|Կուբա}} [[Հավանա]], [[Կուբա]] ([[2005]]-ից)
# {{Դրոշ|Իրան}} [[Թեհրան]], [[Իրան]] ([[2006]]-ից)
# {{Դրոշ|ՄԱԷ}} [[Աբու Դաբի]], [[ՄԱԷ]] ([[2007]]-ից)
# {{Դրոշ|Թուրքիա}} [[Անկարա]], [[Թուրքիա]] ([[2007]]-ից)
# {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Նիժնի Նովգորոդ]], [[Ռուսաստան]] ([[2007]]-ից)<ref>{{Cite web |title=Город-побратим Минск |url=http://admcity.nnov.ru/references/inter/minsk_history.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305024933/http://admcity.nnov.ru/references/inter/minsk_history.htm |archive-date=2016 թ․ մարտի 5 |accessdate=2016 թ․ հուլիսի 31}}</ref>
# {{Դրոշ|Ղրղզստան}} [[Բիշկեկ]], [[Ղրղզստան]]
# {{Դրոշ|Վիետնամ}} [[Հոշիմին]], [[Վիետնամ]]
# {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Նովոսիբիրսկ]], [[Ռուսաստան]] ([[2012]]-ից)<ref name="Минск">[http://news.ngs.ru/more/528537/ Новосибирск подписал договор о побратимстве с Минском]</ref>
# {{Դրոշ|Չինաստան}} [[Շենզեն]], [[Չինաստան]] ([[2014]]-ից)<ref>
[http://www.belta.by/ru/all_news/regions/Minsk-i-kitajskij-Shenchzhen-stali-pobratimami_i_657832.html Минск и китайский Шэньчжэнь стали побратимами]</ref>
# {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Բրյանսկ]], [[Ռուսաստան]] ([[2014]]-ից)<ref>[http://www.bryansk032.ru/?j=171&m=180&gorod=22]</ref>
# {{Դրոշ|Ռուսաստան}} [[Կալուգա]], [[Ռուսաստան]] ([[2015]]-ից)<ref>[http://www.belta.by/ru/all_news/economics/Minsk-i-Kaluga-ustanovili-pobratimskie-svjazi_i_699710.html Минск и Калуга установили побратимские связи]</ref>
# {{Դրոշ|Վրաստան}} [[Թբիլիսի]], [[Վրաստան]] ([[2015]]-ից)<ref>[http://www.belta.by/regions/view/minsk-i-tbilisi-stali-gorodami-pobratimami-162317-2015/ Минск и Тбилиси стали городами-побратимами]</ref>
# {{Դրոշ|Չինաստան}} [[Պեկին]], [[Չինաստան]] ([[2016]]-ից)<ref>[http://www.belta.by/regions/view/minsk-i-pekin-stali-gorodami-pobratimami-191655-2016/ Минск и Пекин стали городами-побратимами]</ref>{{Սյունակ ավարտ}}

== Ծանոթագրություններ ==
{{Ծանցանկ|2}}

== Արտաքին հղումներ ==
* [http://minsk.gov.by/ru/ Պաշտոնական կայք] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110706214215/http://minsk.gov.by/ru/ |date=2011-07-06 }}
{{Բելառուսի վարչական բաժանում}}
{{Եվրոպական երկրների մայրաքաղաքներ}}
{{Արտաքին հղումներ}}

[[Կատեգորիա:Բելառուսի քաղաքներ]]
[[Կատեգորիա:Եվրոպական մայրաքաղաքներ]]
[[Կատեգորիա:1067 թվականին հիմնադրված բնակավայրեր]]