Էլեկտրաֆիզիոլոգիա
Էլեկտրաֆիզիոլոգիա, ֆիզիոլոգիայի բաժին, ուսումնասիրում է էլեկտրական երևույթները կենդանի հյուսվածքներում և բջիջներում։ Կենսաէլեկտրական պոտենցիալների ուսումնասիրությունը լայն հնարավորություն ստեղծեց բացահայտելու օրգանիզմի ֆիզիոլոգիական պրոցեսների բնույթը։
XVIII դ. վերջերին Լ. Գալվանիի կատարած փորձերով սկիզբ դրվեց կենսահոսանքների մասին գիտությանը։ XIX դ. 20-ական թթ. հետո, երբ հայտնի դարձան լարային գալվանոմետրերը, ֆիզիոլոգները սկսեցին հետազոտել կենդանի հյուսվածքում առաջացող էլեկտրական հոսանքների ֆիզիոլոգիական ազդեցությունը, մեծությունն ու բնույթը։ Կենսահոսանքների առաջացման առաջին տեսական բացատրությունը տվել է Դյուբուա–Ռեյմոնը։ Էլեկտրաֆիզիոլոգիական հետազոտությունների բուռն զարգացումը հետագայում հնարավոր դարձավ շնորհիվ էլեկտրոնային սարքավորումների, հատկապես էլեկտրոնա–ճառագայթային օսցիլոսկոպի և ռադիո–ուժեղացուցիչ տեխնիկայի կիրառման։ Միկրոէլեկտրաֆիզիոլոգիական ուսումնասիրություններով պարզվեցին ընդունիչներում գրգռի առաջացման, ինչպես նաև գրգռման ու արգելակման ժամանակ ետսինապտիկ թաղանթի էլեկտրական բևեռացման փոփոխության մեխանիզմները։ Էլեկտրական պոտենցիալների գրանցման եղանակով ստացվել են նոր տվյալներ կենտրոնական նյարդային համակարգությունում ֆունկցիաների տեղակայման, ցանցանման գոյացության, ներկենտրոնային փոխազդեցությունների ևն մասին։ Էլեկտրաֆիզիոլոգիայի զարգացման բնագավառում անգնահատելի են Ն. Վվեդենսկու, Ի. Թարխանովի, Ի. Սեչենովի, Ի. Բերիտաշվիլու, Ա. Սամոյլովի, Ա. Կոգանի, Պ. Կոստյուկի աշխատանքները։ Իրենց ավանդն ունեն նաև հայ ֆիզիոլոգներ Է. Հասրաթյանը, Ա. Քարամյանը, Վ. Ֆանարջյանը, Ս. Բակունցը, Ռ. Դուրինյանը, Մ. Չայլախյանը, Հ. Բակլավաջյանը, որոնց հետազոտությունները նվիրված են բարձրագույն նյարդային գործունեության, ուղեղիկի, հիպոթալամուսի, կենտրոնական ու ծայրամասային վեգետատիվ նյարդային համակարգի գործունեության մեխանիզմներին։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 27)։ 
|