Էլեկտրաշոկային զենք

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Էլեկտրաշոկային զենք, նվազ մահաբեր զենք է, որն օգտագործում է էլեկտրական ցնցում թիրախին անգործունակ դարձնելու համար՝ ժամանակավորապես խաթարելով մկանների կամավոր վերահսկողությունը և/կամ ցավին համապատասխանեցնելու միջոցով։ Կան մի քանի տարբեր տեսակի էլեկտրաշոկային զենքեր։

Էլեկտրաշոկը թեյզեր չէ, թեև երկու տերմինները հաճախ օգտագործվում են որպես փոխադարձաբար, ցնցող հրացանները և թեյզերը վերաբերում են երկու տարբեր սարքերին։ Շշմեցնող հրացանները էլեկտրական հարված են հասցնում անմիջական շփման միջոցով, մինչդեռ թեյզեր սարքը հարվածը կառավարում է բարակ ճկուն լարերի միջոցով՝ կապված երկու զոնդերի հետ, որոնք արձակվում են թիրախի մեջ[1][2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թեյզեր՝ հանված քարթրիջով, որն էլեկտրական աղեղ է ստեղծում իր երկու էլեկտրոդների միջև:

1935 թվականին Կուբայից Ցիրիլ Դիասը նախագծեց էլեկտրաշոկի ձեռնոց[3]։

Ջեք Քովերը, NASA-ի հետազոտող, սկսեց Թեյզերի մշակումը 1969 թվականին[4]։ 1974 թվականին նա ավարտեց սարքը, որը նա անվանեց իր մանկության հերոս Թոմ Սվիֆթի պատվին («Թոմաս Ա. Սվիֆթի էլեկտրական հրացանը»)[5]։ Taser Public Defender արտադրանքը վառոդ էր օգտագործում որպես իր շարժիչ ուժ, ինչը ստիպեց Ալկոհոլի, Ծխախոտի և Հրազենի Բյուրոյին այն դասակարգել որպես հրազեն 1976 թվականին[6][7]։ Cover-ի արտոնագիրը հարմարեցվել է Nova Technologies-ի կողմից 1983 թվականին Nova XR-5000-ի համար՝ նրանց առաջին ոչ արկային ձեռքի ոճի ցնցող ատրճանակի համար[8]։ XR-5000 դիզայնը լայնորեն կրկնօրինակվեց որպես այսօր օգտագործվող կոմպակտ ձեռքի ցնցող հրացանի աղբյուր։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Taser vs Stun Gun». TASER Self-Defense. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  2. Carson, Andrea. «What Is the Difference Between a Stun Gun & Taser?». sciencing.com. Sciencing. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
  3. «Electric Glove for Police Stuns Victims With 1,500 Volts». Modern Mechanix (September 1935). ISSN 0025-6587. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 2-ին – via blog.modernmechanix.com.
  4. Langton, Jerry (2007 թ․ դեկտեմբերի 1). «The dark lure of 'pain compliance'». Toronto Star. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 25-ին. Վերցված է 2007 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
  5. Purpura, Philip P. (1996). Criminal justice : an introduction. Boston: Butterworth-Heinemann. էջ 187. ISBN 978-0-7506-9630-2. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 28-ին.
  6. Talvi, Silja J. A. (2006 թ․ նոյեմբերի 13). «Stunning Revelations». In These Times. Արխիվացված օրիգինալից 2006 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2006 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  7. «Jurisdiction over the Taser Public Defender (#236)» (PDF). U.S. Consumer Product Safety Commission. 1976 թ․ մարտի 22. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2008 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2008 թ․ հուլիսի 23-ին.
  8. Edelson, Edward (1985). «Stun Guns How dangerous?». Popular Science. 227 (4): 92–93. ISSN 0161-7370. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 3-ին.