Զարդատուփ
| Ենթակատեգորիա | chest | |
|---|---|---|
Զարդատուփ, փոքր տուփ կամ արկղիկ, սովորաբար, բայց ոչ միշտ, ուղղանկյուն զուգահեռաձևի տեսքով[1], օգտագործվում է զարդեր, փողեր, թղթեր և այլ փոքր, բայց սովորաբար արժեքավոր իրեր պահելու համար[1][2][3]։ Զարդատուփերը հայտնվել են հին ժամանակներում և ծագում են հավանաբար հագուստ պահելու համար նախատեսված սնդուկներից[2]։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արկղերը հիմնականում փակվում են կողպեքով[1]։ 16-17-րդ դարերում ավելի մեծ անվտանգության համար օգտագործվել են կափարիչի հաստության կամ կեղծ հատակի տակ գտնվող պահոցներով արկղեր[2]։ 19-րդ դարում հայտնվել են գաղտնիքով արկղեր, որոնք կարելի է բացել միայն ինչ-որ ոչ ակնհայտ գործողության կամ մանիպուլյացիաների բարդ շարքի միջոցով։ [4] Պատմության և գրականության մեջ կան բազմաթիվ օրինակներ, երբ կոմպրոմատային նյութերը պահվում էին տուփերում, օրինակ անվանվել են այսպես՝ «նամակներ փոքրիկ արկղից» Մարիա Ստյուարտինը Ջեյմս Հեփբերնին, կամ նամակներ Մարկիզ դե Բրենվիլին[2]։
Զարդատուփերը հաճախ կարող են լինել մեծ արժեք ունեցող իրեր,քանի որ գեղեցիկ տեսք տալու համար դրանք կարող են ծածկվել փղոսկրով, էմալով, կաշվով, ազնիվ մետաղներով (ոսկի, արծաթ), թանկարժեք (ռուբին, շափյուղա, զմրուխտ) և կիսաթանկարժեք (սերդոլիկ, փիրուզ, մարջան) քարերով։ Դիզայնի համար օգտագործվում են այնպիսի տեխնիկական մեթոդներ, ինչպիսիք են փորագրությունը, ինկրուստացիան, սկանավորումը, հացահատիկը, միջնապատված էմալը և այլն[1][2][3]։ «Բրիտանիկա հանրագիտարան», որպես արվեստի գործի զարդատուփ՝ օրինակ, նշում է Լուվրում պահվող Լյուդովիկոս X-ի զարդատուփը[2]: Էժեն Վիոլե-Լե-Դյուկ իշխանը Սալտիկովի զարդատուփը համարում է լավագույն զարդատուփերից մեկը[1]։
Պենզայում տեղադրված է ռուսական ժողովրդական ասացվածքներ «Զարդատուփ», քանդակագործական կոմպոզիցիան, իսկ Նովոսիբիրսկում ՝ «երաժշտական տուփ»: Ստավրոպոլում կա «զարդատուփերի աշխարհ» թանգարան, որը նվիրված է զարդատուփերին և սնդուկներին[5]։
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Casket // Encyclopædia Britannica, Volume 5. - 11th ed. - 1911.(անգլ.)
- Viollet-le-Duc E. Coffret // Dictionnaire raisonné du mobilier français de l'époque carlovingienne à la Renaissance, t. I.-Paris, Librairie centrale d’architecture, 1873-1874.- P. 75-84.(ֆր.)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Viollet-le-Duc E. Coffret // Dictionnaire raisonné du mobilier français de l'époque carlovingienne à la Renaissance, t. I. — Paris, Librairie centrale d’architecture, 1873—1874. — P. 75-84.(ֆր.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Casket // Encyclopædia Britannica, Volume 5. — 11th ed. — 1911.(անգլ.)
- ↑ 3,0 3,1 Шкатулка // Казахстан. Национальная энциклопедия. — Алма-Ата: «Мәдени Мұра» — «Культурное наследие Казахстана», 2006. — Т. 5. — С. 437—438. — 561 с. — ISBN 9965-9908-5-9
- ↑ Шкатулки с секретом Արխիվացված 2016-01-28 Wayback Machine. Энциклопедия «Мир головоломок»
- ↑ Шестакова А. В. «Мир шкатулок» — новый бренд в культуре Ставрополя Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine // Брендинг как коммуникативная технология XXI века: Материалы Первой Всероссийской научно-практической конференции 1 декабря 2014 г. / Под ред. д-ра филол. наук, проф. А. Д. Кривоносова. — СПб.: Изд-во СПбГЭУ, 2014. — 158 с. — С. 56. ISBN 978-5-7310-3065-6
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զարդատուփ» հոդվածին։ |
