Դիտել Արաբատառ բելառուսական այբուբեն էջի աղբյուրը

{{ՎՏՔ}}
'''Արաբատառ բելառուսական այբուբեն''', [[16-րդ դար]]ում արաբական այբուբենի միջոցով [[գրավոր արևմտառուսերեն]]ի գրառման նպատակով [[16-րդ դար]]ում առաջացած գրային համակարգ։ Կազմված է 28 [[գրույթ]]ից և ունի որոշ տարբերություններ սովորական [[արաբերենի այբուբեն]]ից։

* Արաբական այբուբենում բացակայող «ժ» («ж»), «չ» («ч») «պ» («п») ձայնավորների համար օգտագործվում էին պարսկական գրերը։
<br />
<div style="font-size:50px">پ چ ژ</div>

* «ձ» («дз») և «ց» («ц») փափուկ հնչյունների համար նոր գրույթներ են ստեղծվել՝
[[Պատկեր:Letter dal with three dots.png]] և
[[Պատկեր:Letter sad with three dots.png]]

* «Ըյու» («ў») հնչյունի համար առանձին գրույթ չի ստեղծվել, այն գրվում էր այնպես, ինչպես «վ» («в») հնչյունը՝

<div style="font-size:50px">و</div><div style="clear:left;">&nbsp;</div>

Բելառուսական արաբական այբուբենը օգտագործել են Լիտվայի թաթարները, որոնք այն ժամանակ ապրում էին [[Լիտվայի մեծ իշխանություն|Լիտվայի մեծ իշխանության]]՝ ժամանակակից [[Բելառուս]]ի տարածում։ 14-16-րդ դարերում ընթացքում տեղի թաթարները սկսեցին սեփական լեզվի փոխարեն կիրառել [[գրավոր արևմտառուսերեն]]ը և գրի էին այն առնում արաբական այբուբենով։

== Համաոատասխանության աղյուսակ ==
{| border=1 cellspacing=0 cellpadding=4 style="border-collapse:collapse; "
|- style="vertical-align:bottom; background:#eee; "
| '''Կյուրեղագիր''' || '''Լատինագիր''' || '''Արաբագիր'''
|-
| '''Б, б'''  || '''B, b''' || '''ب'''
|-
| '''Ц, ц'''  || '''C, c''' || [[Պատկեր:Letter sad with three dots.png|20px]]
|-
| '''Ч, ч''' || '''Č, č''' || '''چ'''
|-
| '''Х, х''' || '''CH, ch''' || '''ح'''
|-
| '''Д, д''' || '''D, d''' || '''د'''
|-
| '''ДЖ, дж''' || '''DŽ, dž''' || '''ج'''
|-
| '''Ф, ф''' || '''F, f''' || '''ف'''
|-
| '''Ґ, ґ''' || '''G, g''' || '''غ'''
|-
| '''Г, г''' ||  '''H, h''' || '''ه'''
|-
| '''Й, й''' ||  '''J, j''' || '''ى'''
|-
| '''К, к''' ||  '''K, k''' || '''ق'''
|-
| '''Л, л''' || '''Ł, ł''' || '''ل'''
|-
| '''М, м''' || '''M, m''' || '''م'''
|-
| '''Н, н''' || '''N, n''' || '''ن'''
|-
| '''П, п''' || '''P, p''' || '''پ'''
|-
| '''Р, р''' || '''R, r''' || '''ر'''
|-
| '''С, с''' || '''S, s''' || '''ص'''
|-
| '''Ш, ш''' ||  '''Š, š''' || '''ش'''
|-
| '''Т, т''' || '''T, t''' || '''ط'''
|-
| '''Ў, ў''' ||  '''Ŭ, ŭ''' || '''و'''
|-
| '''В, в''' ||  '''V, v''' || '''و'''
|-
| '''З, з''' ||  '''Z, z''' || '''ض'''
|-
| '''Ж, ж''' ||  '''Ž, ž''' || '''ژ'''
|-
| '''ЦЬ, ць''' ||  '''Ć, ć''' || '''س'''
|-
| '''ДЗЬ, дзь''' || '''DŹ, dź''' || [[Պատկեր:Letter dal with three dots.png|20px]]
|-
| '''ЛЬ, ль''' || '''L, l''' || '''ل'''
|-
| '''НЬ, нь''' || '''Ń, ń''' || '''ن'''
|-
| '''СЬ, сь''' || '''Ś, ś''' || '''ث'''
|-
| '''ЗЬ, зь''' || '''Ź, ź''' || '''ز'''
|-
| '''ТЬ, ть''' || '''TJ, tj''' || '''ت'''
|-
| '''КЬ, кь''' || '''KJ, kj''' || '''ك'''
|-
| ' || - || '''ع'''
|-
| '''Ь, ь''' ||    -    ||   -
|}

== Գրականություն ==
* Д-р Я. Станкевіч. Беларускія мусульмане і беларуская літаратура арабскім пісьмом. [Адбітка з гадавіка Беларускага Навуковага Таварыства, кн. I.] — Вільня : Друкарня Я. Левіна, 1933 ; Менск : Беларускае коопэрацыйна-выдавецкае таварыства «Адраджэньне», 1991 [факсімільн.]. — 3-е выд.

== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.pravapis.org/art_kitab1_en.asp Kitabs, the unique highlight of the Belarusian language] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20020830171327/http://www.pravapis.org/art_kitab1_en.asp |date=2002-08-30 }}

[[Կատեգորիա:Բելառուսերեն]]
[[Կատեգորիա:Արաբերենի այբուբեն]]
[[Կատեգորիա:Թաթարներ]]